శతకందసౌరభము

ఎదురుగఁ గూర్చున్నా, రా
యధరములో, కదలకుండె నక్షులు గలిసెన్!
మదిలోఁ దలపులు వేడయె
నెదురుగఁ జల్లారెఁ గాఫి, యీగలు నవ్వెన్! 7

కంట నలుసు బడెఁ దామర
కంటికిఁ, దుంటరి యువకుఁడు గమనించెను, వె-
న్వెంటనె యాయమ చెలువపు
కంటికి నూదెను రమించి గాలినిఁ ద్వరగా 8

(రాధ కళ్ళల్లో దుమ్ము పడితే కృష్ణుడు అలా చేసాడని ఒక గాథ ఉన్నది.)

నుడు లర్థము కావామెకు,
నుడు లర్థము కావతనికి, నుడు లవసరమా
కడగనుల చూపులకుఁ, బ్రే-
ముడికిని, గుండెల దడకును, ముద్దుల జడికిన్ 9

నీ పేరిని నే వ్రాసితి, నా
పేరిని నీవు వ్రాసినావు ప్రియముగా,
నా పెద్ద యల తటాలున
నా పేరులఁ దడిపి కలిపె నంబుకణములన్ 10

చినుకులు బడుచున్నవొ యని
జనె డాబా కపుడు యువతి చట్టనఁ దానున్
గనె బట్టలచెంత నతనిఁ,
జినుకులొ చెమటయొ యువతికిఁ జెంపలమీదన్ 11

సరములు జల మౌక్తికములు
ధరఁ బడెఁ జికురములనుండి, దైవముఁ గన సుం-
దరి స్నానమాడి వెడలన్,
సరసర యువహృదయము జనె సరములవెంటన్ 12

సెల్లును సఖి యింటను దా
నల్లదె మఱచితిని, దాని నదె తెత్తు ననున్
దల్లికిఁ దనయయు, నప్పుడె
గల్లున మ్రోగే నదియునుఁ గడు సంభ్రమమున్ 13

నీవును నేనునుఁ బ్రేమయుఁ
బూవులు, రాగానురాగములు సఖ్యతయున్
భావానుభవము మోద మ్మా-
వేదన లెన్నఁగ నిజ మాఱగుఁ గాయల్ 14

(మూడు పువ్వులు ఆరు కాయలు అనే దానికి ప్రేమికుల ఆపాదన.)

పాటైన గాయకుండవు,
యాటకు దర్శకుఁడు నీవు, యది కవితైనన్
మేటిగ రచించు సుకవివి,
వేటైన కిరాతకుఁడవు, ప్రియ బ్రదుకందున్ 15

గాలి నెగురు రేకులవలెఁ
దేలుచు వచ్చెదవు నీవు తృషఁ దీర్చంగన్
గాలి నెగురు రేకులవలెఁ
దేలుచు వెళ్ళెదవు నీవు తృషఁ గల్గించన్ 16

నినుఁ జూడగ మన సయెఁ, ద-
క్షణ మెక్కితి రైలుబండి, కలత నిదురలో
స్వనములఁ జేసెను బండియు
వినఁబడెఁ బ్రియ నీదు పేరె విడువక నాకున్ 17

(రైలుబండి వెళ్ళేటప్పుడు జనించే శబ్దాలు మనం ఎలా ఊహించుకొంటే అలాగుంటాయి.)

ఆరి వెలిఁగె నొక దీప,
మ్మారెను వెలిఁగెను మరొండు, యామిని వేళన్
జేరగ రమ్మని బిల్చెనొ?
యా రెంటినిఁ గనుచు నవ్వె నంబరతారల్ 18

(దీపాలను ఆర్పి మళ్ళీ వెలిగిస్తుండేది ప్రేమికుల సంకేతం.)

లోచనములఁ దెఱువక నా
లోచన లేమిటొ సరోజలోచనకున్, సం-
కోచమ్మయెనో కజ్జల
లోచనములు, వెదకుచుఁ బ్రియలోచనయుగమున్ 19

ఒక పుట నంతయు నింపెను
రకరకముగ నాదు పేరు రంగు సిరాతో
నిక నెన్ని మార్లు చదువుట
సకియా యీ ప్రేమలేఖ సాయంసంధ్యన్? 20

ననుఁ దాకిన చోటులలో
ననలే విరిసిన నిజాన నందన వనమౌ
తను వియ్యది, యేమందును ?
వినవే వాని కనులు గను వింతలు వేడ్కల్! 21

సాగును త్వరగా సమయము
రాగముతో నీవెదురుగ రాజిలుచుండన్
సాగని సాపేక్షస్థితి
రాగవతీ నీవులేని రాతిరి గడియల్ 22

నామము తెలియదె, సఖి, చిరు
నామా తెలియదె, యతఁడు వినా యీ మహిలో
నా మనికి లేదె, నిజ మిది
నామ మ్మేమైనఁ బ్రేమ నామ మ్మొకటే 23

మంత్రము – పేరు జపించుట,
తంత్రము – మురిపించి నిన్ను దనియుట గాదా!
యంత్రము – నీ యడుగులు, హృది
తంత్రుల మీటెదను బ్రేమ తానము లెసగన్ 24