Regarding – observer eccentric , and any number of other pseudonym users:
రచనల మంచిచెడులు, రచయితల ఉద్దేశాలు, పాఠకుల నిద్ర-మెలకువలు, వగైరాల మీద -వీరు వీరి పేరు బైట పెట్టకుండా ఉద్దెశాలు వెలువరించడంలో ఉన్న ముఖ్యోద్దేశం ఏమిటి?
ఈ మాట ఎడిటర్లు కావాలంటే అసలు పేర్లే లేకుండా రచనలు, వాటిపైన ఉద్దేశాలు వెయ్యొచ్చు. లేదా రచయితలకు, పాఠకులకు అందరికీ ఒకే రూలు వర్తించనీయండి.
ఒక్కొక్క ఉద్దేశానికి ఒక్కొక్క మారుపేరు తగిలించుకుని పాఠకుడు/లు వ్రాయటం అసభ్యంగా అనిపిస్తుంది నాకు. తమ సొంత పేరు తో చిన్న అభిప్రాయం కూడా తెలుపలేని వారి అభిప్రాయాలకు విలువేమిటి?
నా ఉద్దేశంలో సున్నా.
“మధ్య తరగతిని తయారు చేసింది” అనే రచయితల వాక్యాన్ని శ్రీనివాస్ గారు literal గా తీసుకున్నట్టున్నారు. నాకనిపించింది ఇక్కడ తయారు చెయ్యటం అంటే – ఈ మధ్యతరగతికి ఒక legitimacy ని ఇచ్చి, వాళ్ళ భావాల్నీ ఆలోచనల్నీ ఆశయాల్నీ ఉత్తమమైనవిగా ప్రచారం చెయ్యటం.
భారత, ఆంధ్ర జాతీయతా భావాలకీ తెలుగు భావకవిత్వానికీ ఉన్న సంబంధం బాగా చెప్పారు. ముఖ్యంగా గురజాడ ఉదాహరణ బాగా అతికినట్టు సరిపోయింది ఈ సిద్ధాంతానికి. అయితే పుట్టపర్తి శివతాండవ రచన వంటి ఉదాహరణలు అతకలేదు. చాలా చోట్ల భాస్కర్ గారు చెప్పినట్టు continuity of thought, argument లోపించింది.
రచన గొంతు (tone) రెచ్చగొట్టాలన్నట్టుగా ఉంది. అదే కనక రచయితల ఉద్దేశమైతే సఫలమైనట్టే. అందువల్లనైనా పాఠకుల్లో కొంచెం మెలకువ కలిగి చర్చ జరిగితే మంచిదే కదా!
ఇది ఆసక్తికరమైన వ్యాసం. పరిశోధనా పరంగా విషయాలను వెతికి వెలికి తీసి అందించిన శ్రమ కొట్టొచ్చి నట్లు కనపడుతుంది. రాజుల గురించి, కావ్యాలు, రచనలను ఉటంకించి ఎన్నో విషయాలను అందజేసారు.
కాని వీటినన్నింటి ఆధారంగా చేసిన విశ్లేషణ, conclusion మాత్రం అసమగ్రంగా, అసంబద్ధంగా ఉంది. ఉదాహరణకు భావకవిత్వం చేసిన ముఖ్యమైన పని ఇది అని వివరించిన
వాక్యం చూడండి. ఇది ఎందుకు ఉటంకించానంటే, మొత్తం వ్యాసానికి ఇది ప్రధాన భూమికగానే కాక, అంతస్సూత్రంగా కూడా ఉన్న ముఖ్యాంశం.
“(భావ కవిత్వం) దేశంలో ఒక మధ్య తరగతిని తయారు చేసి వాళ్ళ ఊహల ద్వారా ఒక భారత జాతీయతని నిర్మించింది” అని అన్నారు.
ఇది అసంబద్ధంగా ఉంది. కవిత్వానికి ఎక్కడైనా మధ్య తరగతిని తయారు చేసే శక్తి ఉంటుందా ? పోనీ, అలా చేస్తే కవిత్వానికి ఎప్పుడైనా ఒక ప్రత్యేక మైన వర్గానికి చెందిన వారి ఊహలను మాత్రమే ప్రభావితం చేసి, ఇతరులను అంటకుండా ముట్టకుండా వదిలేసే విచక్షణాపరమైన శక్తి కూడా ఉంటుందా? పోనీ, మధ్య తరగతి వాళ్ళ ఊహలు ప్రభావితం చేసిందే అని అంగీకరించినా, నేటి మధ్యతరగతి వాళ్ళు రేపు పేద వాళ్ళుగానో, కడు శ్రీమంతులుగానో మారిపోతే అప్పుడు ఏమైపోతాయి ఆ ప్రభావాలూ, ఆ ఊహలూ అన్నీనూ? భావకవిత్వమైనా, ఏ కవిత్వమైనా సరే, అది రచించినప్పుడు మధ్య తరగతిలో ఉన్న వాళ్ళందరూ కూడా తరువాత అలానే మధ్యతరగతిలో ఉండాలని కానీ, ఉంటారని కానీ ఏమీ గ్యారంటీ లేదు కదా.
అసలు economy వల్ల మధ్య తరగతేనిది ఏర్పడుతుంది కాబట్టి, ఇంకా చెప్పాలంటే మధ్య తరగతిలోనే కాస్త డొక్క మాడే ఆకలి బాధలు తగ్గి, కొంత కడుపు చల్లబడి తీరికగా ఊపిరి పీల్చే అవకాశాలున్నాయి కాబట్టి అటువంటి సందర్భంలోనే కొంత భావమూ, ఊహలు చేసే అవకాశమూ, ఆలోచనలూ కలుగుతాయి కాబట్టి, అసలు ఈ మధ్య తరగతే “భావ కవిత్వానికి” భూమిక అనీ, “భావ కవుల” ఊహలకు “మధ్య తరగతే” బలం, గళం ఇచ్చిందీ అని ఎందుకు అనుకోకూడదో తెలియదు.
Literature ని economy ని ఒక్క గాటున కలిపేసి ఈ విధంగా ఒక కవిత్వం యొక్క పరిణామాన్ని ప్రతిపాదిస్తూ, ఫలానాది మధ్య తరగతి వాళ్ళ ఊహలను ప్రభావితం చేసిందనడం రెంటికి చెడిన రేవడిలాగా ఉంది.
అంతే కాక, ఏ జాతీయ భావం ఈ కవిత్వం కల్పించిందని అన్నారో, అదే భావానికి అంకితమై, ధనిక, పేద, మధ్య తరగతి అనే ఎటువంటి భేదం అణుమాత్రం లేకుండా ఉన్న ఆస్తులూ, పాస్తులూ, పదవులూ, ప్రాణాలు ఒడ్డి పోరాడి జైల్లలో మ్రగ్గిన వారెందరినో మరచిపోవడమే అవుతుంది, ఈ ప్రతిపాదనను అంగీకరించడం. భారత జాతీయతా అనేది కవిత్వమే కనక సృష్టించి ఉంటే ఆ భావకవులందరినీ బ్రిటీషువాళ్ళు జైల్లో త్రోసి సుళువుగానే దాన్ని నొక్కి ఉంచేవారు.
(భావ) కవిత్వం కాదు భారత జాతీయతను నిర్మించింది! అంకురించి పెల్లుబుకి వెల్లువై విజృంబించిన భారత జాతీయతా భావతరంగాలకు తనదైన గొంతు నిచ్చి రసవంతంగా పలికించిన పదాలే కొన్ని మనం భావ కవితలనే పేరుతో పిలుస్తున్నాము అని అనుకుంటున్నాను.
రానారెగారి స్పందన చదివాక నాకు వివిధ్ భారతి రేడియోలో రోజూ ప్రసారం చేసిన సంగీత్ సరితా కార్యక్రమం గుర్తొచ్చింది. ఒక శాస్త్రీయ రాగ గీతాన్నీ, అదే రాగంలో ఒక హిందీ సినిమా పాటనూ వినిపించి, శ్రోతలకు సమాచారం అందించే ప్రయత్నం చేసేవారు. అది ఇంకా కొనసాగుతూనే ఉందనుకుంటాను. ఇటువంటి ప్రయత్నాల వల్ల బెరుకు తగ్గే అవకాశం ఉందనిపిస్తుంది. మనకున్న గొప్ప సంగీత వారసత్వంతో సంబంధం తెగిపోకుండా ఉండేందుకు తోడ్పడే పద్ధతులన్నీ మంచివే. గురుశిష్యుల మాట ముఖ్యం కాదుగాని ఇటువంటివి ఎవరైనా నేర్చుకోగలిగితే అది సంతోషించదగిన విషయమే కదా.
సినిమాపాటలు వింటున్నపుడు -అరె, ఈ పాటలోని ఈ భాగం ఆ పాటను పోలివుందే. ఈ రెటికీ ఆధారం ఏ రాగమో కనుక్కుందాం – అని ఇంటర్నెట్లో వెదకడం వరకే నా సంగీతఙ్ఞానం పరిమితం. నేను పుట్టిపెరిగిన పరిస్థితులు నాకీమాత్రం అభిరుచి కలిగించినందుకు నేనదృష్టవంతుణ్ణే. ఆమీదట మరికొంత తెలుసుకోవాలనే నా కుతూహలానికి రోహిణీప్రసాద్ గారి ఈ వ్యాసంతో ఒక దిశ ఏర్పడింది. వ్యాసం రాసి వూరుకోక ప్రతి అభిప్రాయానికీ తగురీతిన స్పందించడం ఆయనపట్ల గౌరవాన్నిపెంచింది. పాండిత్యాన్ని పక్కనపెట్టి, ప్రాథమికాంశాల్ని చిన్నపిల్లలకు అర్థమయేలా Scientificగా చెప్పగలగడం చాలా గొప్పసంగతి. ధన్యోస్మి. నా తొలి గురుదేవునికి కృతఙ్ఞతాభివందనాలు.
బసంత్ అనే హిందూస్తానీ రాగం పంతువరాళిని పోలినది. దీనిని ఏ మాత్రమూ పోలని బహార్ రాగం కాస్త (కర్ణాటక) కానడలాగా అనిపిస్తుంది. ఈ రెండు పోలికలూ ఉజ్జాయింపువే. ఇవి రెండూ వసంత రుతువుకు సంబంధించినవి కనక రెంటిలోనూ వచ్చే శుద్ధమధ్యమం ఆధారంగా రెంటినీ కలిపి పాడుతూ ఉంటారు. విడిగా రెండూ గొప్ప రాగాలైనప్పటికీ బసంత్ బహార్ అనేది మటుకు అంత ముఖ్యమైనది కాదు. ఇంతకీ ఈ మిశ్రమ రాగం హాయిహాయిగా పాటలో వాడబడనేలేదు.
హాయిహాయిగా పాటలోని రాగాలు ఇవి.
పల్లవి సోహనీ (దీన్ని పోలినది హంసానంది. ఇందులో వేదం అణువణువున అనే పాట ఉన్నమాట నిజమే).
ఏమో తటిల్ల.. అనే చరణం బహార్ రాగం. బసంత్ బహార్ కాదు.
మూడోది చూడుమా..అనేది జౌన్ పురీ.
నాలుగోది యమన్ (కల్యాణి). ఆదినారాయణరావుగారికి హిందూస్తానీ సంగీతమంటే ఎక్కువ ఇష్టమనడానికి ఈ రాగమాలిక గీతం ఒక ఉదాహరణ.
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి Lakshmanna Vishnubhotla గారి అభిప్రాయం:
10/18/2006 7:18 am
కుమార్ గారు చెప్పింది కొంతవరకు నిజం. “హాయిహాయిగా ఆమనిసాగే” పాట రాగమాలిక! నాలుగు చరణాలున్న ఈ పాట హంసానంది రాగం (హిందూస్థానీలో సోహిని) తో మొదలయి, రెండో చరణంలో (ఎమో తటిల్లతికమేమెరుపు) జోన్ పూరి రాగానికి మారి, మూడో చరణంలో కుమార్ గారు అన్నట్టు (చూడుమా చందమామ) బసంత్ బహార్ రాగానికి మారి, చివరి చరణం (కనుగవా తనియదా ప్రియతమ) యమన్ రాగం (కర్ణాటక సంగీతంలో కల్యాణి) తో పూర్తి అవుతుంది.
కుమార్ గారు హంసానంది రాగానికి ఇచ్చిన ఉదాహరణ “వేదం అణువణువున నాదం” సరైనదే!
I just wanted to point out that “Hayi Hayi ga Aamani sage” is not in Raga Hamsanandi but in Raga Basant Bahar. You can listen to a Tillana composed by Maharajapuram Santhanam in this Raga. Alarmelvalli dances excellently to it.
Basant bahar has a chhaya of Darbari Kanada which you can hear in the lines ” Chooduma Chandamama” of that song.
Coming to Hamsanandi, the song Vedam anuvanuvuna nadam is in Raga Hamsanandi..
భావ కవిత్వంలో జానపదం, జానపదంలో భావకవిత్వం – 1 గురించి Lyla Yerneni గారి అభిప్రాయం:
10/24/2006 6:16 pm
Regarding – observer eccentric , and any number of other pseudonym users:
రచనల మంచిచెడులు, రచయితల ఉద్దేశాలు, పాఠకుల నిద్ర-మెలకువలు, వగైరాల మీద -వీరు వీరి పేరు బైట పెట్టకుండా ఉద్దెశాలు వెలువరించడంలో ఉన్న ముఖ్యోద్దేశం ఏమిటి?
ఈ మాట ఎడిటర్లు కావాలంటే అసలు పేర్లే లేకుండా రచనలు, వాటిపైన ఉద్దేశాలు వెయ్యొచ్చు. లేదా రచయితలకు, పాఠకులకు అందరికీ ఒకే రూలు వర్తించనీయండి.
ఒక్కొక్క ఉద్దేశానికి ఒక్కొక్క మారుపేరు తగిలించుకుని పాఠకుడు/లు వ్రాయటం అసభ్యంగా అనిపిస్తుంది నాకు. తమ సొంత పేరు తో చిన్న అభిప్రాయం కూడా తెలుపలేని వారి అభిప్రాయాలకు విలువేమిటి?
నా ఉద్దేశంలో సున్నా.
కృష్ణదేవరాయల “ఆముక్తమాల్యద” గురించి vijaya గారి అభిప్రాయం:
10/24/2006 4:53 pm
hello sir, it is simply supurb. thank you – vijaya
భావ కవిత్వంలో జానపదం, జానపదంలో భావకవిత్వం – 1 గురించి ObserverEccentric గారి అభిప్రాయం:
10/24/2006 8:45 am
“మధ్య తరగతిని తయారు చేసింది” అనే రచయితల వాక్యాన్ని శ్రీనివాస్ గారు literal గా తీసుకున్నట్టున్నారు. నాకనిపించింది ఇక్కడ తయారు చెయ్యటం అంటే – ఈ మధ్యతరగతికి ఒక legitimacy ని ఇచ్చి, వాళ్ళ భావాల్నీ ఆలోచనల్నీ ఆశయాల్నీ ఉత్తమమైనవిగా ప్రచారం చెయ్యటం.
భారత, ఆంధ్ర జాతీయతా భావాలకీ తెలుగు భావకవిత్వానికీ ఉన్న సంబంధం బాగా చెప్పారు. ముఖ్యంగా గురజాడ ఉదాహరణ బాగా అతికినట్టు సరిపోయింది ఈ సిద్ధాంతానికి. అయితే పుట్టపర్తి శివతాండవ రచన వంటి ఉదాహరణలు అతకలేదు. చాలా చోట్ల భాస్కర్ గారు చెప్పినట్టు continuity of thought, argument లోపించింది.
రచన గొంతు (tone) రెచ్చగొట్టాలన్నట్టుగా ఉంది. అదే కనక రచయితల ఉద్దేశమైతే సఫలమైనట్టే. అందువల్లనైనా పాఠకుల్లో కొంచెం మెలకువ కలిగి చర్చ జరిగితే మంచిదే కదా!
భావ కవిత్వంలో జానపదం, జానపదంలో భావకవిత్వం – 1 గురించి Srinivas Nagulapalli గారి అభిప్రాయం:
10/20/2006 9:49 pm
ఇది ఆసక్తికరమైన వ్యాసం. పరిశోధనా పరంగా విషయాలను వెతికి వెలికి తీసి అందించిన శ్రమ కొట్టొచ్చి నట్లు కనపడుతుంది. రాజుల గురించి, కావ్యాలు, రచనలను ఉటంకించి ఎన్నో విషయాలను అందజేసారు.
కాని వీటినన్నింటి ఆధారంగా చేసిన విశ్లేషణ, conclusion మాత్రం అసమగ్రంగా, అసంబద్ధంగా ఉంది. ఉదాహరణకు భావకవిత్వం చేసిన ముఖ్యమైన పని ఇది అని వివరించిన
వాక్యం చూడండి. ఇది ఎందుకు ఉటంకించానంటే, మొత్తం వ్యాసానికి ఇది ప్రధాన భూమికగానే కాక, అంతస్సూత్రంగా కూడా ఉన్న ముఖ్యాంశం.
“(భావ కవిత్వం) దేశంలో ఒక మధ్య తరగతిని తయారు చేసి వాళ్ళ ఊహల ద్వారా ఒక భారత జాతీయతని నిర్మించింది” అని అన్నారు.
ఇది అసంబద్ధంగా ఉంది. కవిత్వానికి ఎక్కడైనా మధ్య తరగతిని తయారు చేసే శక్తి ఉంటుందా ? పోనీ, అలా చేస్తే కవిత్వానికి ఎప్పుడైనా ఒక ప్రత్యేక మైన వర్గానికి చెందిన వారి ఊహలను మాత్రమే ప్రభావితం చేసి, ఇతరులను అంటకుండా ముట్టకుండా వదిలేసే విచక్షణాపరమైన శక్తి కూడా ఉంటుందా? పోనీ, మధ్య తరగతి వాళ్ళ ఊహలు ప్రభావితం చేసిందే అని అంగీకరించినా, నేటి మధ్యతరగతి వాళ్ళు రేపు పేద వాళ్ళుగానో, కడు శ్రీమంతులుగానో మారిపోతే అప్పుడు ఏమైపోతాయి ఆ ప్రభావాలూ, ఆ ఊహలూ అన్నీనూ? భావకవిత్వమైనా, ఏ కవిత్వమైనా సరే, అది రచించినప్పుడు మధ్య తరగతిలో ఉన్న వాళ్ళందరూ కూడా తరువాత అలానే మధ్యతరగతిలో ఉండాలని కానీ, ఉంటారని కానీ ఏమీ గ్యారంటీ లేదు కదా.
అసలు economy వల్ల మధ్య తరగతేనిది ఏర్పడుతుంది కాబట్టి, ఇంకా చెప్పాలంటే మధ్య తరగతిలోనే కాస్త డొక్క మాడే ఆకలి బాధలు తగ్గి, కొంత కడుపు చల్లబడి తీరికగా ఊపిరి పీల్చే అవకాశాలున్నాయి కాబట్టి అటువంటి సందర్భంలోనే కొంత భావమూ, ఊహలు చేసే అవకాశమూ, ఆలోచనలూ కలుగుతాయి కాబట్టి, అసలు ఈ మధ్య తరగతే “భావ కవిత్వానికి” భూమిక అనీ, “భావ కవుల” ఊహలకు “మధ్య తరగతే” బలం, గళం ఇచ్చిందీ అని ఎందుకు అనుకోకూడదో తెలియదు.
Literature ని economy ని ఒక్క గాటున కలిపేసి ఈ విధంగా ఒక కవిత్వం యొక్క పరిణామాన్ని ప్రతిపాదిస్తూ, ఫలానాది మధ్య తరగతి వాళ్ళ ఊహలను ప్రభావితం చేసిందనడం రెంటికి చెడిన రేవడిలాగా ఉంది.
అంతే కాక, ఏ జాతీయ భావం ఈ కవిత్వం కల్పించిందని అన్నారో, అదే భావానికి అంకితమై, ధనిక, పేద, మధ్య తరగతి అనే ఎటువంటి భేదం అణుమాత్రం లేకుండా ఉన్న ఆస్తులూ, పాస్తులూ, పదవులూ, ప్రాణాలు ఒడ్డి పోరాడి జైల్లలో మ్రగ్గిన వారెందరినో మరచిపోవడమే అవుతుంది, ఈ ప్రతిపాదనను అంగీకరించడం. భారత జాతీయతా అనేది కవిత్వమే కనక సృష్టించి ఉంటే ఆ భావకవులందరినీ బ్రిటీషువాళ్ళు జైల్లో త్రోసి సుళువుగానే దాన్ని నొక్కి ఉంచేవారు.
(భావ) కవిత్వం కాదు భారత జాతీయతను నిర్మించింది! అంకురించి పెల్లుబుకి వెల్లువై విజృంబించిన భారత జాతీయతా భావతరంగాలకు తనదైన గొంతు నిచ్చి రసవంతంగా పలికించిన పదాలే కొన్ని మనం భావ కవితలనే పేరుతో పిలుస్తున్నాము అని అనుకుంటున్నాను.
విధేయుడు
-Srinivas
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
10/19/2006 4:29 pm
రానారెగారి స్పందన చదివాక నాకు వివిధ్ భారతి రేడియోలో రోజూ ప్రసారం చేసిన సంగీత్ సరితా కార్యక్రమం గుర్తొచ్చింది. ఒక శాస్త్రీయ రాగ గీతాన్నీ, అదే రాగంలో ఒక హిందీ సినిమా పాటనూ వినిపించి, శ్రోతలకు సమాచారం అందించే ప్రయత్నం చేసేవారు. అది ఇంకా కొనసాగుతూనే ఉందనుకుంటాను. ఇటువంటి ప్రయత్నాల వల్ల బెరుకు తగ్గే అవకాశం ఉందనిపిస్తుంది. మనకున్న గొప్ప సంగీత వారసత్వంతో సంబంధం తెగిపోకుండా ఉండేందుకు తోడ్పడే పద్ధతులన్నీ మంచివే. గురుశిష్యుల మాట ముఖ్యం కాదుగాని ఇటువంటివి ఎవరైనా నేర్చుకోగలిగితే అది సంతోషించదగిన విషయమే కదా.
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి రానారె గారి అభిప్రాయం:
10/19/2006 2:41 pm
సినిమాపాటలు వింటున్నపుడు -అరె, ఈ పాటలోని ఈ భాగం ఆ పాటను పోలివుందే. ఈ రెటికీ ఆధారం ఏ రాగమో కనుక్కుందాం – అని ఇంటర్నెట్లో వెదకడం వరకే నా సంగీతఙ్ఞానం పరిమితం. నేను పుట్టిపెరిగిన పరిస్థితులు నాకీమాత్రం అభిరుచి కలిగించినందుకు నేనదృష్టవంతుణ్ణే. ఆమీదట మరికొంత తెలుసుకోవాలనే నా కుతూహలానికి రోహిణీప్రసాద్ గారి ఈ వ్యాసంతో ఒక దిశ ఏర్పడింది. వ్యాసం రాసి వూరుకోక ప్రతి అభిప్రాయానికీ తగురీతిన స్పందించడం ఆయనపట్ల గౌరవాన్నిపెంచింది. పాండిత్యాన్ని పక్కనపెట్టి, ప్రాథమికాంశాల్ని చిన్నపిల్లలకు అర్థమయేలా Scientificగా చెప్పగలగడం చాలా గొప్పసంగతి. ధన్యోస్మి. నా తొలి గురుదేవునికి కృతఙ్ఞతాభివందనాలు.
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
10/19/2006 9:58 am
బసంత్ అనే హిందూస్తానీ రాగం పంతువరాళిని పోలినది. దీనిని ఏ మాత్రమూ పోలని బహార్ రాగం కాస్త (కర్ణాటక) కానడలాగా అనిపిస్తుంది. ఈ రెండు పోలికలూ ఉజ్జాయింపువే. ఇవి రెండూ వసంత రుతువుకు సంబంధించినవి కనక రెంటిలోనూ వచ్చే శుద్ధమధ్యమం ఆధారంగా రెంటినీ కలిపి పాడుతూ ఉంటారు. విడిగా రెండూ గొప్ప రాగాలైనప్పటికీ బసంత్ బహార్ అనేది మటుకు అంత ముఖ్యమైనది కాదు. ఇంతకీ ఈ మిశ్రమ రాగం హాయిహాయిగా పాటలో వాడబడనేలేదు.
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
10/18/2006 9:36 am
కుమార్ గారి రాగాల పేర్లు కొన్ని తప్పు.
హాయిహాయిగా పాటలోని రాగాలు ఇవి.
పల్లవి సోహనీ (దీన్ని పోలినది హంసానంది. ఇందులో వేదం అణువణువున అనే పాట ఉన్నమాట నిజమే).
ఏమో తటిల్ల.. అనే చరణం బహార్ రాగం. బసంత్ బహార్ కాదు.
మూడోది చూడుమా..అనేది జౌన్ పురీ.
నాలుగోది యమన్ (కల్యాణి). ఆదినారాయణరావుగారికి హిందూస్తానీ సంగీతమంటే ఎక్కువ ఇష్టమనడానికి ఈ రాగమాలిక గీతం ఒక ఉదాహరణ.
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి Lakshmanna Vishnubhotla గారి అభిప్రాయం:
10/18/2006 7:18 am
కుమార్ గారు చెప్పింది కొంతవరకు నిజం. “హాయిహాయిగా ఆమనిసాగే” పాట రాగమాలిక! నాలుగు చరణాలున్న ఈ పాట హంసానంది రాగం (హిందూస్థానీలో సోహిని) తో మొదలయి, రెండో చరణంలో (ఎమో తటిల్లతికమేమెరుపు) జోన్ పూరి రాగానికి మారి, మూడో చరణంలో కుమార్ గారు అన్నట్టు (చూడుమా చందమామ) బసంత్ బహార్ రాగానికి మారి, చివరి చరణం (కనుగవా తనియదా ప్రియతమ) యమన్ రాగం (కర్ణాటక సంగీతంలో కల్యాణి) తో పూర్తి అవుతుంది.
కుమార్ గారు హంసానంది రాగానికి ఇచ్చిన ఉదాహరణ “వేదం అణువణువున నాదం” సరైనదే!
విష్ణుభొట్ల లక్ష్మన్న
Lark_Vishnubhotla@yahoo.com
సంగీతంతో కుస్తీ గురించి Kumar గారి అభిప్రాయం:
10/17/2006 9:38 am
I just wanted to point out that “Hayi Hayi ga Aamani sage” is not in Raga Hamsanandi but in Raga Basant Bahar. You can listen to a Tillana composed by Maharajapuram Santhanam in this Raga. Alarmelvalli dances excellently to it.
Basant bahar has a chhaya of Darbari Kanada which you can hear in the lines ” Chooduma Chandamama” of that song.
Coming to Hamsanandi, the song Vedam anuvanuvuna nadam is in Raga Hamsanandi..