కవిత్వం ఒక ఆల్కెమీ. దాని రహస్యం కాళిదాసుకు తెలుసు, పెద్దన్నకి తెలుసు, కృష్ణశాస్త్రికి తెలుసు, శ్రీశ్రీకి తెలుసు అని అన్నాడు తిలక్. ఇప్పుడు ఆ రహస్యం కంప్యూటర్ యంత్రాలకు కూడా తెలిసిపోయిందా? ఏ భావం పుష్టి చెంది చిరకాలం చిత్తంలో ఉంటుందో, ఏది అలౌకికమైన ఆనందాన్ని కలిగిస్తుందో ఆ భావస్వరూపానికే రసం అని మన ఆలంకారికులు నిర్వచనం చెప్పారు. ఆ రకమైన అలౌకిక భావాన్ని యాంత్రిక మేధ సృష్టించగలదా? నిజానికి ఇప్పటికే చాట్ జీపీటీ లాంటి యంత్రాలను ఏదైనా అంశం గురించి అడిగితే ఇస్తున్న సమాధానాలు అబ్బురపరుస్తున్నాయి. ఏదైనా ప్రశ్నను మానవుడు అర్థం చేసుకోవడానికి పట్టే సమయంలో వెయ్యవవంతులోనే కృత్రిమ మేధ కలిగిన యంత్రాలు ఆ ప్రశ్నకు పేజీలకు పేజీలుగా అత్యంత విపుల సమాచారాన్ని ఉత్పత్తి చేసి మనకు అందిస్తున్నాయి. ఈ సమాధానాలు వచనంలో కాకుండా కవితలుగా అందించమంటే, అది ఆంగ్లంలో ఛందోబద్ధంగా అంత్యప్రాసలను పాటిస్తూ రాసేస్తోంది. తెలుగులో కూడా ఛందోబద్ధంగా అర్థవంతమైన పద్యాలను సృష్టించే యంత్రాలు ఈపాటికే ఉండిఉండాలి. లేకపోతే, మరోఆరు నెలలలోనో సంవత్సరంలోనో తెలుగు ఛందస్సు కూడా యంత్రబద్ధం అయిపోతుంది. అంటే, ఒక పద్యపాదం సృష్టించాలంటే, అనేక నగరాలు తిరగాలి, పలువురి జీవితానుభవాలను అర్థం చేసుకోవాలి. పక్షులు ఎలా ఎగురుతాయో అనుభూతి చెందాలి. ఉదయం పుష్పాలు వికసించేటప్పుడు వినిబడే సన్నని సంగీతాన్ని వినగలగాలి. అని రిల్కే చెప్పిన మాటలన్నీ హుళక్కియేనా? అంటే కాదనే చెప్పాలి. కవిత్వం అనేది మానవ భావోద్వేగాల అత్యంత గాఢమైన వ్యక్తీకరణలలో ఒకటి. కవిత్వం అందజేసే ఆనందం తరచుగా తర్కానికి అందని సృజనాత్మకత నుండి ఉద్భవిస్తుంది. కవులు కవిత్వం ద్వారా తర్కం ఊహించలేని సంబంధాలను ఏర్పరుస్తారు — ఒక వర్షపు బొట్టు తట్టిలేపే జ్ఞాపకం, ఒక వెన్నెల గువ్వ గుర్తుకు తెచ్చే విషాదం — ఇవి పాఠకులను ఆశ్చర్యపరుస్తాయి. ఒక మనిషి తన భావోద్వేగాన్ని కవిత్వం ద్వారా మరో మనిషికి అందజేయగలదు. యాంత్రికమేధ విస్తృత డేటాసెట్‌లను విశ్లేషించి, నమూనాలను అనుకరించగల సామర్థ్యం ఉన్నప్పటికీ, దానికి వ్యక్తిగత అనుభవం, మానవ సహజమైన భావోద్వేగం లేదు. ఇది ఇప్పటికే ఉన్న కవితల నుండి పదాలనూ, వాక్యాలను పునర్వినియోగం చేయడం ద్వారా భావోద్వేగాన్ని అనుకరించగలదు, కానీ విరిగిన హృదయం యొక్క బరువును, క్షణికమైన బాధను, ఉల్లాసాన్ని ఇది అనుభవించలేదు. ఈ జీవన అనుభవం లేకపోవడం ఏఐ దాటలేని అంతరాన్ని సృష్టిస్తుంది. అయితే, సాహిత్యరంగంలో, కవిత్వంలో యాంత్రికమేధకు స్థానం లేదని చెప్పడం లేదు. యాంత్రిక మేధ రచయితకున్న బలహీనతల్ని అధిగమించడానికి, కొత్త రూపాలతో ప్రయోగం చేయడానికి సహాయపడే శక్తివంతమైన సాధనంగా ఉపయోగపడగలదు. నైపుణ్యం కలిగిన కవి ఏఐ ద్వారా తన సృజనాత్మకతను మెరుగుపరచుకోగలడు, చిత్రకారుడికి సహాయం చేసే పెయింట్‌బ్రష్‌లా. కానీ పెయింట్‌బ్రష్ స్వయంగా ఒక మాస్టర్‌పీస్‌ను ఊహించలేనట్లే, యాంత్రికమేధ కవితా ఔన్నత్యాన్ని నడిపించే మానవమేధను భర్తీ చేయలేదు.

Let the AI be intelligent. Let *humans* be wise and creative!