Let me respond to a few points raised by Sri Kodavalla Hanumantha Rao. The phrase “Indian Complex” was deliberately coined because I felt that Adler’s theory of “Inferiority Complex” did not fully explain the nature and the extent of Subbaiah’s suffering. As I suggest in my post of July 17, 2007 Subbaiah is better understood when his cultural context is objectively considered. His inferiority stems from his innate debilities and it is worsened by the unkind treatment meted out to him by the people around him. Yes, the ill-treatment of his stepmother and the cruelty his father suffered during his boyhood days too contribute to this scenario. I have never said they don’t. It is just that there are other reasons as well and that they are equally important.
I want Sri Hanumantha Rao to particularly note my wording — Telugu novels ‘tended to be’ patently romantic – and I am sure my caveat there is unmistakable. Yes, there had been very few isolated exceptions prior 1946 (the year of publication of Chivaraku Migiledi) and they too, in my opinion, do not fully qualify as novels dealing with the complex social and psychological reality of the Telugu people without an attempt at romanticizing and idealizing.
“The term [Inferiority Complex] was originated by Alfred Adler, the onetime disciple of Sigmund Freud and the founder of Individual Psychology.”
Adler was described this way in my article only to introduce him to the readers who might find it difficulty to relate to him. I think there is absolutely no need to go into how Adler viewed himself vis-à-vis Freud. In the popular psychological parlance he is always described as a renegade disciple of Freud.
Towards the end of his post Sri Hanumantha Rao seems to endorse the earlier critics’ reading of the novel by emphasizing the relevance of Adler’s theories to the analysis of Alpajeevi. No quarrel there, but let other factors, especially the cultural factors specific to India – more correctly to the Telugu society – be taken into account.
Indian Complex – ఆధారం లేని సిద్ధాంతం
ఆసక్తి కలిగించిన వ్యాసమే కాని రాజేశ్వర్ గారితో నేను అంగీకరించే వాటికన్నా అంగికరించని విషయాలే ఎక్కువ వున్నాయి. సాహితీ విమర్శ కానీ, మానసిక విశ్లేషణ కానీ నా సబ్జక్ట్స్ కావు – నేను రాసేదానికి ఆధారం ఓ శనివారపు సాయంకాలపు చదువు వలన కలిగిన అవగాహన మాత్రమే. ముందుగా రాజేశ్వర్ గారన్న రెండు మూడు స్వల్ప విషయాలు:
“Alpajeevi, together with Buchibabu’s Chivaraku Migiledi (That Which Remains at the End), heralded modernism in Telugu fiction by lending it a new psychological depth. Prior to their publication Telugu novels tended to be patently romantic in orientation and thus hardly served the purpose of truth—psychological or social.”
“చివరకు మిగిలేది” 1946లో, “అల్పజీవి” 1956లో వచ్చాయి. వీటికి ముందర తెలుగు నవలోద్యానవనం మూడుఫువ్వులూ ఆరు కాయలుగా వికసించిందని ఎవరూ అనరు కాని అది బీటలు బారిన బీడు నేల మాత్రం కాదు. చలం రచనల్ని (మైదానం, 1926) వట్టి రోమాన్స్ అని కొట్టిపారేసినా, ఉన్నవ “మాలపల్లి” (1926), విశ్వనాథ “వేయిపడగలు” (1939), గోపీచంద్ “అసమర్థుని జీవయాత్ర” (1945), కొడవటిగంటి చదువు (1946), ఉప్పల “అతడు-ఆమె” (1950) – ఇవన్నీ “అల్పజీవి” కన్నా ముందర వచ్చినవే! అవేవీ “ఆధునికత”ని ఆవిష్కరించలేదనడం వాస్తవం కాదు. దాదాపు అదే కాలంలో వచ్చిన శ్రీదేవి “కాలాతీత వ్యక్తులు” (1958) కూడా చెప్పుకోదగ్గ నవల.
“The term [Inferiority Complex] was originated by Alfred Adler, the onetime disciple of Sigmund Freud and the founder of Individual Psychology.”
మనం “వేలు చీకడం లో సెక్స్ ఉందన్న” ఫ్రాయిడ్ సిద్ధాంతానికీ ప్రతి ఒక్కరి జీవితమూ ఆత్మన్యూనతతోనే మొదలవుతుందన్న ఆడ్లర్ సిద్ధాంతానికీ చాలా తేడా ఉంది. గత శతాబ్దపు మొదట్లో ప్రాచుర్యంలోకొచ్చిన “Psycho Analysis” శాస్త్రానికి ఆద్యుడైన Freudకి ఆడ్లర్ సహచరుడు కావచ్చు కాని అనుచరుడు మాత్రం కాదు. అలా అన్నవాళ్ళ పట్ల ఆడ్లర్ చాలా చిరాకుపడ్డాడు [1].
రాజేశ్వర్ గారు చెప్పే ముఖ్య విషయానికొద్దాం:
”[Subbayya’s] inferiority complex is however not the same as propounded by Adler. Society as a whole, and his own wife as well, regard Subbaiah as a feckless fellow. But in reality he is a law-abiding and god-fearing man, even if unabashedly pusillanimous.”
సుబ్బయకున్న ఆత్మన్యూనతకీ ఆడ్లర్ ప్రతిపాదించినదానికీ తేడా ఏమిటో వివరించలేదు. చుట్టూ వున్నవాళ్ళు అతన్ని తేలికగా చూసిన మాట నిజమేకాని, వాళ్ళలా చూడటానికి కారణం కేవలం అతని స్వభావం – వ్యక్తిత్వం లేని స్వభావం. ఆ స్వభావాన్ని మార్చడానికి వాళ్ళు ప్రయత్నించకపోగా దానిని మరింత తీవ్రం చేశారంటే ఒప్పుకోవచ్చుకాని, వాళ్ళ ప్రవర్తన అతని ఆత్మన్యూనతకి మూలకారణం గానీ ముఖ్యకారణం గానీ కాదు.
సుబ్బయ్య “ఒట్టి చచ్చు దద్దమ్మ” కావడానికి కారణం అతని జీవితంలో మాతృప్రేమ మృగ్యం కావడమే. తల్లి మరణం, సవతి తల్లి క్రూరత్వం అతన్ని తండ్రి ప్రేమించినా అతనూ సుబ్బయ్య సరిగా పెరిగి పెద్దయేలోగానే చనిపోవడం. వీటికితోడు, తండ్రిని కొట్టిన సంఘటన సుబ్బయ్య మనసులో చెరగని ముద్రవేసి, భయానికి కారణమయింది. ఇలా చూస్తే, సుబ్బయ్యకున్న ఆత్మన్యూనత ఆడ్లర్ చెప్పినదానికి చాలా దగ్గరగా ఉంది.
కోస్తా ప్రాంతాల్లో అగ్రకులాల్లో ఆడవాళ్ళకున్న ఆధిక్యత కి, అది నిజంగా ఉన్నా లేకపోయినా, ఈ వ్యాసంలో రాజేశ్వర్ అనవసరమైన ప్రాముఖ్యత కల్పించారు.
”Like Subbaiah, the other important male characters of the novel too had gone through traumatic experiences early in their lives. For example, Venkat Rao was robbed of whatever material wealth he could have inherited from his spendthrift father by his own maternal uncle and a long-standing employee of his zamindari household, and Gavaraiah suffered the ignominy of his wife cheating on him. These experiences, devastating as they are, instead of psychologically destabilizing these two men, only transformed them into hardened individuals. Subbaiah’s experiences, naïve by comparison, have made him only a weakling and psychological wreck. There is thus certainly something innate, and something very ‘Indian’ in him that has subjected him to inferiority complex and made him the man he is”
వెంకటరావు, గవరయ్య, సుబ్బయ్య – వీళ్ళ ముగ్గురి బాల్యం ఒకే విధంగా లేదు. చిన్నతనంలో పెరిగిన వాతావరణం ముఖ్యమైన పాత్ర వహిస్తుందన్నాడు ఆడ్లర్. గవరయ్య పేదవాడయినా, తండ్రి చిన్నతనంలో రంగూన్ పోయి తిరిగిరాకపోయినా, తల్లి గంగమ్మ కష్టపడి పోషించింది, చదివించింది. ప్రేమతో పెంచింది. ఇది మనిషి వ్యక్తిత్వం పెరగడానికి చాలా ముఖ్యమని ఆడ్లర్ చెప్పాడు. నవలలో వీళ్ళిదరి బాల్యంలో తేడా స్పష్టంగానే ఉంది. సుబ్బయ్య స్వభావానికి ప్రత్యేకంగా “భారతీయ”మైన సహజ కారణాలేమీ నాకు కనిపించడం లేదు.
“Critics, including the perceptive R.S. Sudarshanam, have famously misread the novel and hastily concluded that Subbaiah finally overcomes his inferiority complex due primarily to Manorama’s love for him.”
విమర్శకుల [3] గురించి అన్నది వాస్తవమే కాని, అది రాజేశ్వర్ గారి తీర్మానానికి గూడా వర్తిస్తుంది:
“In all probability Subbaiah will continue with his vacillation, indecisiveness and unfounded fears because, among other things, he is a moral coward, and has been so all his life.”
నాకు మాత్రం నవల ముగించేటప్పటికి సుబ్బయ్య ఏ దారిన వెళ్తాడో స్పష్టంగా తెలియలేదు. రావిశాస్త్రి కావాలనే అలా ముగించాడు. తన “ఆఖర్నో మాట”లో:
“ఈ నవల చివరి భాగాలు రాస్తున్నప్పుడు నాకు సుబ్బయ్యంటే అసహ్యం వేసింది. … అయితే, దేముళ్ళూ, రాజులూ, రచయితలూ మంచిగా ఉండాలనీ, సంతానానికి సన్మార్గం చూపించాలనీ విన్నాను. అందుచేత పత్రిక లోంచి పుస్తకంలోకి వచ్చినప్పుడు సుబ్బయ్యకీ ఆత్మ విమర్శనాజ్ఞానం కలిగింది. తన దుస్థితినీ దుర్బుద్ధినీ కొంతగా గుర్తుంచుకుని, మంచి మార్గాన వెళ్ళేవాళ్ళా కనిపిస్తాడు., నవల చివర్న. ఛివరకి అతనా దారంట వెళ్ళొచ్చు. మానొచ్చు. అతని యిష్టం.”
“In the final analysis it would be better not to accord undue importance to this theory and its operation in the novel. Much of aesthetic value would emerge if the novel is studied on its own terms, as a work of art, and without elaborate reference to Adler and his theories.”
లేని ప్రాధాన్యత ఇవ్వనవసరం లేదు కాని ఆడ్లర్ మన జీవితంలో ముఖ్యమైన సమస్యలన్నీ సమాజం, మనం చేసే పని, ప్రేమ – ఈ మూటితో ముడిపడి వున్నాయన్నాడు [2]. అది గుర్తుంచుకుంటే “అల్పజీవి” లో మరికొన్ని లోతులు కనిపించవచ్చు.
కొడవళ్ళ హనుమంతరావు
నోట్స్:
[1] “Although individual psychology had obviously diverged from psycho‐ analysis since Adler’s break in 1911, Adler continued to be incensed by popular references to his having once been a “disciple of Freud.” In 1928, when “The Neurotic Constitution” went into a fourth German edition, Adler took the occasion to publish his most explicit denial to date about their nine-year relationship as recounted by Freud in his 1914 monograph, “The History of the Psychoanalytic Movement.”
“Mr. Freud has bad luck with [the interpretation of] my spoken word…. My mild rejection, ‘it was no pleasure to stand in his shadow’—i.e., to be made an accomplice to all the absurdities of Freudianism, because I was a co-worker in the psychology of the neuroses—he at once interprets as a confession of my revolting vanity to put before unsuspecting readers. Since to date none of those who know wanted to admit this bad luck of their teacher—not mine, as is often erroneously maintained—I see myself forced to destroy the formation of a legend.”
From, “The Drive for Self: Alfred Adler and the Founding of Individual Psychology,” by Edward Hoffman, 1996. Page 214.
[2] “For a long time now I have been convinced that all the questions of life can be subordinated to the three major problems—the problems of communal life, of work, and of love. These three arise from the inseparable bond that of necessity links men together for association, for the provision of livelihood, and for the care of offspring.” From “The Individual Psychology of Alfred Adler: A Systematic Presentation in Selections from His Writings,” Book by Heinz L. Ansbacher, Rowena R. Ansbacher; Harper & Row, 1967. Page 131.
[3] కోడూరి శ్రీరామమూర్తి “తెలుగు నవలా సాహిత్యంలో మనో విశ్లేషణ” అనే మంచి పుస్తకం రాశారు. దాంట్లో “అల్పజీవి”ని ఆడ్లర్ సిద్ధాంత దృష్టితో పరిశిలించారు. “శత వసంత సాహితీ మంజీరాలు: వంద పుస్తకాలపై విశ్లేషణ,” లో అన్నపరెడ్డి వెంకటేశ్వరరెడ్డి గారు “అల్పజీవి” పై రాసిన వ్యాసం కూడా చదవదగ్గది.
రఘోత్తమ రావు గారూ,
కవితా భాష గురించి మీ అభిప్రాయాలు మీవి. నా అభిప్రాయాలు నావి. నా అభిప్రాయాల గురించి స్పష్టంగా చెప్పటానికి నేను చేయవలసిన ప్రయత్నం అంతా చేసానని నమ్ముతున్నాను.ఇక కొత్తగా నేను చెప్పబోయేదేమీ లేదు.
“ఇప్పటి సంగతి” (ఈ మాట, 2002) లో వెల్చేరు గారొకసారన్నారు:
ఈమధ్య ఒకసారి అఫ్సర్‌తో మాట్లాడుతూ ఇండియా టుడే వాళ్లు వేసిన సాహిత్య సంచికలో మీ పద్యం చూసానని చెప్పాను. అఫ్సర్‌ వెంటనే ఆ పద్యం చాలా పొడుగ్గా ఉందని కొందరు స్నేహితులు అన్నారని నేనేమీ అనకముందే చిన్న గొంతుకతో అన్నాడు. “కవులు పద్యం కూర్పు ఎలా వచ్చిందన్న విషయాన్ని గురించి మాట్లాడుకుంటున్నారన్న మాట!” అనుకుని చాలా సంతోషించాను.
ఈ సంతోషించటంలో ఆయన “ఇట్లా అయితే బాగుంటుంది” అని చెప్పలేదు, ప్రొఫెసర్ కదా!
ఈ కవితను పక్కకు పెడితే, మీ రెండు వాదనలూ బాగున్నయి. (రఘోత్తమ రావు, సీ ఎస్ రావు). ఆయనను మరింత సంతోష పెడ్తాయి కూడా.
1.
తెలుగు పద్యంలో “వీలైనన్ని తెలుగు పదాలు ఉంటేనే బావుంటుందని” అట్లా అయితే అది బాగా కూర్చుంటుందని రఘోత్తమ రావు (తెలుగులో మీ పేర్రాయడం కష్టం, యూనికోడ్ లో అది జరిగే పని కాదు!) గారనటం ఈ కూర వండటం లోకే వస్తుందనుకుంటాను (కూర్పు).
కవిత్వంలో శుద్ధ సంస్కృతం, శుద్ధ వ్యావహారికం/గ్రామ్యం వాటినుదహరిస్తూ ఆయన ఏది ఎట్లా సరిపోయిందో ఒక పూర్తి నిడువు వ్యాసం (పద్నాలుగు టావులకు తగ్గకుండా) రాస్తే నా లాంటి ‘అక్షర జ్ఞానం’ లేని వాళ్ళకుపయోగపడుతుంది.
కానీ,
2.
సీ ఎస్ రావు గారి అభిప్రాయం: కవులకవసరమైన పదాలు, తెలుగు, సంస్కృతం, ఉర్దూ, పార్సీ కావాలంటే పంజాబీ, గుజరాతీ (నా మటుకు ఆ భాషంటే అదో చెప్పలేని ప్రేమ, అక్కడి అమ్మాయిలు కొంత కారణం కావచ్చు), ఏదైతేనేం వాళ్ళకవసరం అయిన పదాలు వాడే స్వాతంత్య్రం వాళ్ళకు లేదా?
కవిత గురించి పెద్దగా చెప్పేందుకేంలేదు నాకు.
సీ ఎస్ రావు గారు చెప్పినట్టు (“పాఠకమహాశయులు తర్కించుకుంటారు,ఆస్వాదిస్తారు”), నేను ఎప్పుడో తప్ప కవిత్వం తలుపు తెరవని పాఠకవర్గంలో వాణ్ణి కాబట్టి పెద్దగా తర్కించటానికి ఏం లేదు, మరి ఆస్వాదించుదామంటే ఈ కవిత ‘కెరటమై’ ‘బాణమై’ అంటూ అక్కడక్కడ గుచ్చుకున్నది.
చివరి ఆరు లైన్ల కొచ్చాక, పద్నాలుగు రీళ్ళతో ముగిసే తెలుగు సినిమా పద్దెనిమిదికి లాగినట్టనిపించింది. ఈ కవితను ఇంత లోతుగా చూడటం అనవసరమేమో రఘోత్తమ రావు గారూ. కానీ మీ వాదన భాషను, వాడిన పదాలను పట్టుకుని ఎవరైనా (రాసిన మనిషి కాక) ఎడిట్ చేస్తూ పోతే చివరికేం మిగలదు అనిపిస్తుంది.
This is a very interesting and analytical article on Raavi Sastri’s novel – Alpajeevi.
Many critics including R.S.Sudershanam who have written article on Alpajeevi thought that this novel is a text book application of the theory of Inferiority Complex as put forward by Alfred Adler. But this article by Rajeshwar.M gives it a new dimension. He brings the cultural factors into focus which shaped the character of Subbaiah, the protagonist in Alpajeevi. Subbaiah’s wife Savithri, brother-in-law Venkat Rao are equally responsible for instilling inferiority complex in Subbaiah – that’s what Rajeshwar says in his article. He proves that this novel is not a text book application of Adler’s theory of Inferiority Complex.
Another interesting point realized by Rajeshwar is thought provoking. Many articles felt that at the end of the novel Subbaiah is got rid of inferiority complex because of Manorama’s love for him. Rajeshwar’s contention is that subbaiah will remain the same person in spite of Manorama falling in love with him, throws new light on the character of Subbaiah. I agree with Raeshwar when he says “He (Subbaiah) doomed to live the life of a coward, in utter ignominy, Manorama or no Manorama”. May be this is the reason why the author of the novel, Raavi Sastri said that he wanted to reserve some sympathy for the clerk ( Subbaiah ) when he started writing the novel. But by the time he reached its end he lost much of his sympathy for him. While writing the final parts of the novel, he felt only disgust for Subbaiah.
Thus Rajeshwar’s in depth article throws new light on the novel ‘Alpajeevi’.
సంస్కృతం పట్ల నాకు చిన్నచూపని, రవంత కూడా పట్టదని నేనక్కడా చెప్పలేదే!! కవిత్వంలో తెలుగు పదాల గురించి మాత్రమే మాట్లాడుతున్నాను. పేర్లు, అభిప్రాయాలలో దొర్లే వాటి గురించి కాదు. ఐతే మీరు కవితకు వీటికి పోలిక తెచ్చి చూస్తున్నారు.
ఇలా శుద్ధ సంస్కృతమో, శుద్ధ వ్యావహారికమో/గ్రామ్యమో ఏదైనా సరే వాటివే ఐన రంగు, రుచి, వాసనా ఉంటాయి. తెలుగు కవితలో వీలైనన్ని తెలుగు పదాలు ఉంటేనే బావుంటుందని నా అభిప్రాయం.
తిక్కన గారి గొప్ప పద్యానికి బృందావన రావు గారి వ్యాఖ్యానం చాలా బావుంది.
ద్రౌపది హోమగుండం నుండి ఆవిర్భవించిన అయోనిజ.మహారాణి.ఒక కౄరుడి దుశ్చర్యకి లోనై పరాభవాగ్ని తో ప్రతీకారం కోసం వేచిచూస్తున్న మూర్తీభవించిన పౌరుషాగ్ని.
ఈ దుశ్చర్యకు పాలుబడిన దుశ్శాసనునికి, చేయే కాదు శరీరం మొత్తం ఖండ ఖండాలుగా, తుత్తునియలుగా నరకబడి యుధ్ధరంగం మీద పడి ఉండటం చూసినప్పుడే ఆమెకు,ధర్మరాజుకు మనశ్శాంతి.
ఇక భీమార్జునలును,వారి ఆయుధాలను ఒకింత చులకనగా మాట్లాడి వారి పౌరుషాన్ని జాజ్వల్యమానం చేయదలచుకున్నది.
ఆ మహా సాధ్వి దుఃఖావేశంతో,క్రోధావేశంతో ఉన్నప్పుడు దేవతలకు ప్రతీకలైన సూర్యచంద్రులు, మహర్షులకు ప్రతీకలైన యతీంద్రులు అవనత శిరస్కులై ఉన్నారనడం లో అందమైన శ్లేష ఉన్నది. ద్రౌపది క్రోధావేశానికి తిక్కన కవితాశక్తికి భయపడి సూర్య, చంద్ర, ఇంద్ర, గణాలు, యతిప్రాసలు భయభక్తులతో మెత్తగా ఒదిగిపొయ్యారని శ్లేషార్ధం.
రెండు మౌనాల మధ్య గురించి radhika గారి అభిప్రాయం:
07/21/2007 1:01 pm
మీ కధలు సహజత్వానికి చాలా దగ్గరా వుంటాయి.చదువుతున్నంత సేపూ కధలో పాత్రలో మనల్ని చూసుకోవడమో లేక దగ్గరి వారి జీవితాల్ని చూస్తున్నామో అనిపిస్తూ వుంటుంది.
Ra.Vi.Sastri’s ‘A Man of No Consequence’ (alpajIvi) గురించి Dr. Rajeshwar Mittapalli గారి అభిప్రాయం:
07/21/2007 4:46 am
Let me respond to a few points raised by Sri Kodavalla Hanumantha Rao. The phrase “Indian Complex” was deliberately coined because I felt that Adler’s theory of “Inferiority Complex” did not fully explain the nature and the extent of Subbaiah’s suffering. As I suggest in my post of July 17, 2007 Subbaiah is better understood when his cultural context is objectively considered. His inferiority stems from his innate debilities and it is worsened by the unkind treatment meted out to him by the people around him. Yes, the ill-treatment of his stepmother and the cruelty his father suffered during his boyhood days too contribute to this scenario. I have never said they don’t. It is just that there are other reasons as well and that they are equally important.
I want Sri Hanumantha Rao to particularly note my wording — Telugu novels ‘tended to be’ patently romantic – and I am sure my caveat there is unmistakable. Yes, there had been very few isolated exceptions prior 1946 (the year of publication of Chivaraku Migiledi) and they too, in my opinion, do not fully qualify as novels dealing with the complex social and psychological reality of the Telugu people without an attempt at romanticizing and idealizing.
“The term [Inferiority Complex] was originated by Alfred Adler, the onetime disciple of Sigmund Freud and the founder of Individual Psychology.”
Adler was described this way in my article only to introduce him to the readers who might find it difficulty to relate to him. I think there is absolutely no need to go into how Adler viewed himself vis-à-vis Freud. In the popular psychological parlance he is always described as a renegade disciple of Freud.
Towards the end of his post Sri Hanumantha Rao seems to endorse the earlier critics’ reading of the novel by emphasizing the relevance of Adler’s theories to the analysis of Alpajeevi. No quarrel there, but let other factors, especially the cultural factors specific to India – more correctly to the Telugu society – be taken into account.
Ra.Vi.Sastri’s ‘A Man of No Consequence’ (alpajIvi) గురించి కొడవళ్ళ హనుమంతరావు గారి అభిప్రాయం:
07/21/2007 12:09 am
Indian Complex – ఆధారం లేని సిద్ధాంతం
ఆసక్తి కలిగించిన వ్యాసమే కాని రాజేశ్వర్ గారితో నేను అంగీకరించే వాటికన్నా అంగికరించని విషయాలే ఎక్కువ వున్నాయి. సాహితీ విమర్శ కానీ, మానసిక విశ్లేషణ కానీ నా సబ్జక్ట్స్ కావు – నేను రాసేదానికి ఆధారం ఓ శనివారపు సాయంకాలపు చదువు వలన కలిగిన అవగాహన మాత్రమే. ముందుగా రాజేశ్వర్ గారన్న రెండు మూడు స్వల్ప విషయాలు:
“Alpajeevi, together with Buchibabu’s Chivaraku Migiledi (That Which Remains at the End), heralded modernism in Telugu fiction by lending it a new psychological depth. Prior to their publication Telugu novels tended to be patently romantic in orientation and thus hardly served the purpose of truth—psychological or social.”
“చివరకు మిగిలేది” 1946లో, “అల్పజీవి” 1956లో వచ్చాయి. వీటికి ముందర తెలుగు నవలోద్యానవనం మూడుఫువ్వులూ ఆరు కాయలుగా వికసించిందని ఎవరూ అనరు కాని అది బీటలు బారిన బీడు నేల మాత్రం కాదు. చలం రచనల్ని (మైదానం, 1926) వట్టి రోమాన్స్ అని కొట్టిపారేసినా, ఉన్నవ “మాలపల్లి” (1926), విశ్వనాథ “వేయిపడగలు” (1939), గోపీచంద్ “అసమర్థుని జీవయాత్ర” (1945), కొడవటిగంటి చదువు (1946), ఉప్పల “అతడు-ఆమె” (1950) – ఇవన్నీ “అల్పజీవి” కన్నా ముందర వచ్చినవే! అవేవీ “ఆధునికత”ని ఆవిష్కరించలేదనడం వాస్తవం కాదు. దాదాపు అదే కాలంలో వచ్చిన శ్రీదేవి “కాలాతీత వ్యక్తులు” (1958) కూడా చెప్పుకోదగ్గ నవల.
“The term [Inferiority Complex] was originated by Alfred Adler, the onetime disciple of Sigmund Freud and the founder of Individual Psychology.”
మనం “వేలు చీకడం లో సెక్స్ ఉందన్న” ఫ్రాయిడ్ సిద్ధాంతానికీ ప్రతి ఒక్కరి జీవితమూ ఆత్మన్యూనతతోనే మొదలవుతుందన్న ఆడ్లర్ సిద్ధాంతానికీ చాలా తేడా ఉంది. గత శతాబ్దపు మొదట్లో ప్రాచుర్యంలోకొచ్చిన “Psycho Analysis” శాస్త్రానికి ఆద్యుడైన Freudకి ఆడ్లర్ సహచరుడు కావచ్చు కాని అనుచరుడు మాత్రం కాదు. అలా అన్నవాళ్ళ పట్ల ఆడ్లర్ చాలా చిరాకుపడ్డాడు [1].
రాజేశ్వర్ గారు చెప్పే ముఖ్య విషయానికొద్దాం:
”[Subbayya’s] inferiority complex is however not the same as propounded by Adler. Society as a whole, and his own wife as well, regard Subbaiah as a feckless fellow. But in reality he is a law-abiding and god-fearing man, even if unabashedly pusillanimous.”
సుబ్బయకున్న ఆత్మన్యూనతకీ ఆడ్లర్ ప్రతిపాదించినదానికీ తేడా ఏమిటో వివరించలేదు. చుట్టూ వున్నవాళ్ళు అతన్ని తేలికగా చూసిన మాట నిజమేకాని, వాళ్ళలా చూడటానికి కారణం కేవలం అతని స్వభావం – వ్యక్తిత్వం లేని స్వభావం. ఆ స్వభావాన్ని మార్చడానికి వాళ్ళు ప్రయత్నించకపోగా దానిని మరింత తీవ్రం చేశారంటే ఒప్పుకోవచ్చుకాని, వాళ్ళ ప్రవర్తన అతని ఆత్మన్యూనతకి మూలకారణం గానీ ముఖ్యకారణం గానీ కాదు.
సుబ్బయ్య “ఒట్టి చచ్చు దద్దమ్మ” కావడానికి కారణం అతని జీవితంలో మాతృప్రేమ మృగ్యం కావడమే. తల్లి మరణం, సవతి తల్లి క్రూరత్వం అతన్ని తండ్రి ప్రేమించినా అతనూ సుబ్బయ్య సరిగా పెరిగి పెద్దయేలోగానే చనిపోవడం. వీటికితోడు, తండ్రిని కొట్టిన సంఘటన సుబ్బయ్య మనసులో చెరగని ముద్రవేసి, భయానికి కారణమయింది. ఇలా చూస్తే, సుబ్బయ్యకున్న ఆత్మన్యూనత ఆడ్లర్ చెప్పినదానికి చాలా దగ్గరగా ఉంది.
కోస్తా ప్రాంతాల్లో అగ్రకులాల్లో ఆడవాళ్ళకున్న ఆధిక్యత కి, అది నిజంగా ఉన్నా లేకపోయినా, ఈ వ్యాసంలో రాజేశ్వర్ అనవసరమైన ప్రాముఖ్యత కల్పించారు.
”Like Subbaiah, the other important male characters of the novel too had gone through traumatic experiences early in their lives. For example, Venkat Rao was robbed of whatever material wealth he could have inherited from his spendthrift father by his own maternal uncle and a long-standing employee of his zamindari household, and Gavaraiah suffered the ignominy of his wife cheating on him. These experiences, devastating as they are, instead of psychologically destabilizing these two men, only transformed them into hardened individuals. Subbaiah’s experiences, naïve by comparison, have made him only a weakling and psychological wreck. There is thus certainly something innate, and something very ‘Indian’ in him that has subjected him to inferiority complex and made him the man he is”
వెంకటరావు, గవరయ్య, సుబ్బయ్య – వీళ్ళ ముగ్గురి బాల్యం ఒకే విధంగా లేదు. చిన్నతనంలో పెరిగిన వాతావరణం ముఖ్యమైన పాత్ర వహిస్తుందన్నాడు ఆడ్లర్. గవరయ్య పేదవాడయినా, తండ్రి చిన్నతనంలో రంగూన్ పోయి తిరిగిరాకపోయినా, తల్లి గంగమ్మ కష్టపడి పోషించింది, చదివించింది. ప్రేమతో పెంచింది. ఇది మనిషి వ్యక్తిత్వం పెరగడానికి చాలా ముఖ్యమని ఆడ్లర్ చెప్పాడు. నవలలో వీళ్ళిదరి బాల్యంలో తేడా స్పష్టంగానే ఉంది. సుబ్బయ్య స్వభావానికి ప్రత్యేకంగా “భారతీయ”మైన సహజ కారణాలేమీ నాకు కనిపించడం లేదు.
“Critics, including the perceptive R.S. Sudarshanam, have famously misread the novel and hastily concluded that Subbaiah finally overcomes his inferiority complex due primarily to Manorama’s love for him.”
విమర్శకుల [3] గురించి అన్నది వాస్తవమే కాని, అది రాజేశ్వర్ గారి తీర్మానానికి గూడా వర్తిస్తుంది:
“In all probability Subbaiah will continue with his vacillation, indecisiveness and unfounded fears because, among other things, he is a moral coward, and has been so all his life.”
నాకు మాత్రం నవల ముగించేటప్పటికి సుబ్బయ్య ఏ దారిన వెళ్తాడో స్పష్టంగా తెలియలేదు. రావిశాస్త్రి కావాలనే అలా ముగించాడు. తన “ఆఖర్నో మాట”లో:
“ఈ నవల చివరి భాగాలు రాస్తున్నప్పుడు నాకు సుబ్బయ్యంటే అసహ్యం వేసింది. … అయితే, దేముళ్ళూ, రాజులూ, రచయితలూ మంచిగా ఉండాలనీ, సంతానానికి సన్మార్గం చూపించాలనీ విన్నాను. అందుచేత పత్రిక లోంచి పుస్తకంలోకి వచ్చినప్పుడు సుబ్బయ్యకీ ఆత్మ విమర్శనాజ్ఞానం కలిగింది. తన దుస్థితినీ దుర్బుద్ధినీ కొంతగా గుర్తుంచుకుని, మంచి మార్గాన వెళ్ళేవాళ్ళా కనిపిస్తాడు., నవల చివర్న. ఛివరకి అతనా దారంట వెళ్ళొచ్చు. మానొచ్చు. అతని యిష్టం.”
“In the final analysis it would be better not to accord undue importance to this theory and its operation in the novel. Much of aesthetic value would emerge if the novel is studied on its own terms, as a work of art, and without elaborate reference to Adler and his theories.”
లేని ప్రాధాన్యత ఇవ్వనవసరం లేదు కాని ఆడ్లర్ మన జీవితంలో ముఖ్యమైన సమస్యలన్నీ సమాజం, మనం చేసే పని, ప్రేమ – ఈ మూటితో ముడిపడి వున్నాయన్నాడు [2]. అది గుర్తుంచుకుంటే “అల్పజీవి” లో మరికొన్ని లోతులు కనిపించవచ్చు.
కొడవళ్ళ హనుమంతరావు
నోట్స్:
[1] “Although individual psychology had obviously diverged from psycho‐ analysis since Adler’s break in 1911, Adler continued to be incensed by popular references to his having once been a “disciple of Freud.” In 1928, when “The Neurotic Constitution” went into a fourth German edition, Adler took the occasion to publish his most explicit denial to date about their nine-year relationship as recounted by Freud in his 1914 monograph, “The History of the Psychoanalytic Movement.”
“Mr. Freud has bad luck with [the interpretation of] my spoken word…. My mild rejection, ‘it was no pleasure to stand in his shadow’—i.e., to be made an accomplice to all the absurdities of Freudianism, because I was a co-worker in the psychology of the neuroses—he at once interprets as a confession of my revolting vanity to put before unsuspecting readers. Since to date none of those who know wanted to admit this bad luck of their teacher—not mine, as is often erroneously maintained—I see myself forced to destroy the formation of a legend.”
From, “The Drive for Self: Alfred Adler and the Founding of Individual Psychology,” by Edward Hoffman, 1996. Page 214.
[2] “For a long time now I have been convinced that all the questions of life can be subordinated to the three major problems—the problems of communal life, of work, and of love. These three arise from the inseparable bond that of necessity links men together for association, for the provision of livelihood, and for the care of offspring.” From “The Individual Psychology of Alfred Adler: A Systematic Presentation in Selections from His Writings,” Book by Heinz L. Ansbacher, Rowena R. Ansbacher; Harper & Row, 1967. Page 131.
[3] కోడూరి శ్రీరామమూర్తి “తెలుగు నవలా సాహిత్యంలో మనో విశ్లేషణ” అనే మంచి పుస్తకం రాశారు. దాంట్లో “అల్పజీవి”ని ఆడ్లర్ సిద్ధాంత దృష్టితో పరిశిలించారు. “శత వసంత సాహితీ మంజీరాలు: వంద పుస్తకాలపై విశ్లేషణ,” లో అన్నపరెడ్డి వెంకటేశ్వరరెడ్డి గారు “అల్పజీవి” పై రాసిన వ్యాసం కూడా చదవదగ్గది.
ఆ రోజులు గురించి Raghothama Rao C గారి అభిప్రాయం:
07/19/2007 11:21 pm
🙂 @ పాఠకుడు గారు
సెలవ్ @ సి.ఎస్. రావు గారు
ఆ రోజులు గురించి C.S.Rao గారి అభిప్రాయం:
07/19/2007 5:48 pm
రఘోత్తమ రావు గారూ,
కవితా భాష గురించి మీ అభిప్రాయాలు మీవి. నా అభిప్రాయాలు నావి. నా అభిప్రాయాల గురించి స్పష్టంగా చెప్పటానికి నేను చేయవలసిన ప్రయత్నం అంతా చేసానని నమ్ముతున్నాను.ఇక కొత్తగా నేను చెప్పబోయేదేమీ లేదు.
C.S.Rao
రెండు మౌనాల మధ్య గురించి sivaram గారి అభిప్రాయం:
07/19/2007 12:01 pm
Story is very nice . Sequence is very good
ఆ రోజులు గురించి పాఠకుడు గారి అభిప్రాయం:
07/19/2007 11:29 am
“ఇప్పటి సంగతి” (ఈ మాట, 2002) లో వెల్చేరు గారొకసారన్నారు:
ఈమధ్య ఒకసారి అఫ్సర్‌తో మాట్లాడుతూ ఇండియా టుడే వాళ్లు వేసిన సాహిత్య సంచికలో మీ పద్యం చూసానని చెప్పాను. అఫ్సర్‌ వెంటనే ఆ పద్యం చాలా పొడుగ్గా ఉందని కొందరు స్నేహితులు అన్నారని నేనేమీ అనకముందే చిన్న గొంతుకతో అన్నాడు. “కవులు పద్యం కూర్పు ఎలా వచ్చిందన్న విషయాన్ని గురించి మాట్లాడుకుంటున్నారన్న మాట!” అనుకుని చాలా సంతోషించాను.
ఈ సంతోషించటంలో ఆయన “ఇట్లా అయితే బాగుంటుంది” అని చెప్పలేదు, ప్రొఫెసర్ కదా!
ఈ కవితను పక్కకు పెడితే, మీ రెండు వాదనలూ బాగున్నయి. (రఘోత్తమ రావు, సీ ఎస్ రావు). ఆయనను మరింత సంతోష పెడ్తాయి కూడా.
1.
తెలుగు పద్యంలో “వీలైనన్ని తెలుగు పదాలు ఉంటేనే బావుంటుందని” అట్లా అయితే అది బాగా కూర్చుంటుందని రఘోత్తమ రావు (తెలుగులో మీ పేర్రాయడం కష్టం, యూనికోడ్ లో అది జరిగే పని కాదు!) గారనటం ఈ కూర వండటం లోకే వస్తుందనుకుంటాను (కూర్పు).
కవిత్వంలో శుద్ధ సంస్కృతం, శుద్ధ వ్యావహారికం/గ్రామ్యం వాటినుదహరిస్తూ ఆయన ఏది ఎట్లా సరిపోయిందో ఒక పూర్తి నిడువు వ్యాసం (పద్నాలుగు టావులకు తగ్గకుండా) రాస్తే నా లాంటి ‘అక్షర జ్ఞానం’ లేని వాళ్ళకుపయోగపడుతుంది.
కానీ,
2.
సీ ఎస్ రావు గారి అభిప్రాయం: కవులకవసరమైన పదాలు, తెలుగు, సంస్కృతం, ఉర్దూ, పార్సీ కావాలంటే పంజాబీ, గుజరాతీ (నా మటుకు ఆ భాషంటే అదో చెప్పలేని ప్రేమ, అక్కడి అమ్మాయిలు కొంత కారణం కావచ్చు), ఏదైతేనేం వాళ్ళకవసరం అయిన పదాలు వాడే స్వాతంత్య్రం వాళ్ళకు లేదా?
కవిత గురించి పెద్దగా చెప్పేందుకేంలేదు నాకు.
సీ ఎస్ రావు గారు చెప్పినట్టు (“పాఠకమహాశయులు తర్కించుకుంటారు,ఆస్వాదిస్తారు”), నేను ఎప్పుడో తప్ప కవిత్వం తలుపు తెరవని పాఠకవర్గంలో వాణ్ణి కాబట్టి పెద్దగా తర్కించటానికి ఏం లేదు, మరి ఆస్వాదించుదామంటే ఈ కవిత ‘కెరటమై’ ‘బాణమై’ అంటూ అక్కడక్కడ గుచ్చుకున్నది.
చివరి ఆరు లైన్ల కొచ్చాక, పద్నాలుగు రీళ్ళతో ముగిసే తెలుగు సినిమా పద్దెనిమిదికి లాగినట్టనిపించింది. ఈ కవితను ఇంత లోతుగా చూడటం అనవసరమేమో రఘోత్తమ రావు గారూ. కానీ మీ వాదన భాషను, వాడిన పదాలను పట్టుకుని ఎవరైనా (రాసిన మనిషి కాక) ఎడిట్ చేస్తూ పోతే చివరికేం మిగలదు అనిపిస్తుంది.
సెలవ్.
పాఠకుడు.
Ra.Vi.Sastri’s ‘A Man of No Consequence’ (alpajIvi) గురించి AMPASAYYA NAVEEN గారి అభిప్రాయం:
07/19/2007 3:56 am
MY OPINION ON RAJESHWAR’S ARTICLE
This is a very interesting and analytical article on Raavi Sastri’s novel – Alpajeevi.
Many critics including R.S.Sudershanam who have written article on Alpajeevi thought that this novel is a text book application of the theory of Inferiority Complex as put forward by Alfred Adler. But this article by Rajeshwar.M gives it a new dimension. He brings the cultural factors into focus which shaped the character of Subbaiah, the protagonist in Alpajeevi. Subbaiah’s wife Savithri, brother-in-law Venkat Rao are equally responsible for instilling inferiority complex in Subbaiah – that’s what Rajeshwar says in his article. He proves that this novel is not a text book application of Adler’s theory of Inferiority Complex.
Another interesting point realized by Rajeshwar is thought provoking. Many articles felt that at the end of the novel Subbaiah is got rid of inferiority complex because of Manorama’s love for him. Rajeshwar’s contention is that subbaiah will remain the same person in spite of Manorama falling in love with him, throws new light on the character of Subbaiah. I agree with Raeshwar when he says “He (Subbaiah) doomed to live the life of a coward, in utter ignominy, Manorama or no Manorama”. May be this is the reason why the author of the novel, Raavi Sastri said that he wanted to reserve some sympathy for the clerk ( Subbaiah ) when he started writing the novel. But by the time he reached its end he lost much of his sympathy for him. While writing the final parts of the novel, he felt only disgust for Subbaiah.
Thus Rajeshwar’s in depth article throws new light on the novel ‘Alpajeevi’.
– Ampasayya Naveen
ఆ రోజులు గురించి Raghothama Rao C గారి అభిప్రాయం:
07/18/2007 10:43 pm
సంస్కృతం పట్ల నాకు చిన్నచూపని, రవంత కూడా పట్టదని నేనక్కడా చెప్పలేదే!! కవిత్వంలో తెలుగు పదాల గురించి మాత్రమే మాట్లాడుతున్నాను. పేర్లు, అభిప్రాయాలలో దొర్లే వాటి గురించి కాదు. ఐతే మీరు కవితకు వీటికి పోలిక తెచ్చి చూస్తున్నారు.
“ప్రోష్ఠీశ విగ్రహ నునిష్ఠీవనోద్ధత విశిష్టాంబుచారి జలధే
కోష్టాంతరాహిత విచేష్టాఘమౌఘ పరమేష్టీడిత త్వవతు మాం
ప్రేష్టార్కసూను మనుచేష్టార్థమాత్మ విదతీష్టో యుగాంతసమయే
శ్రేష్టాత్మ శృంగ ధృత కాష్టాంబు వాహన వరాష్టా పద ప్రభతనో”
“ఎంకి ఏదంటే వెలుగు నీడలకేసి వేలు చూపింతు”
ఇలా శుద్ధ సంస్కృతమో, శుద్ధ వ్యావహారికమో/గ్రామ్యమో ఏదైనా సరే వాటివే ఐన రంగు, రుచి, వాసనా ఉంటాయి. తెలుగు కవితలో వీలైనన్ని తెలుగు పదాలు ఉంటేనే బావుంటుందని నా అభిప్రాయం.
నాకు నచ్చిన పద్యం: తిక్కన భారతంలో ద్రౌపది కోపవర్ణన గురించి C.S.Rao గారి అభిప్రాయం:
07/18/2007 5:44 pm
తిక్కన గారి గొప్ప పద్యానికి బృందావన రావు గారి వ్యాఖ్యానం చాలా బావుంది.
ద్రౌపది హోమగుండం నుండి ఆవిర్భవించిన అయోనిజ.మహారాణి.ఒక కౄరుడి దుశ్చర్యకి లోనై పరాభవాగ్ని తో ప్రతీకారం కోసం వేచిచూస్తున్న మూర్తీభవించిన పౌరుషాగ్ని.
ఈ దుశ్చర్యకు పాలుబడిన దుశ్శాసనునికి, చేయే కాదు శరీరం మొత్తం ఖండ ఖండాలుగా, తుత్తునియలుగా నరకబడి యుధ్ధరంగం మీద పడి ఉండటం చూసినప్పుడే ఆమెకు,ధర్మరాజుకు మనశ్శాంతి.
ఇక భీమార్జునలును,వారి ఆయుధాలను ఒకింత చులకనగా మాట్లాడి వారి పౌరుషాన్ని జాజ్వల్యమానం చేయదలచుకున్నది.
ఆ మహా సాధ్వి దుఃఖావేశంతో,క్రోధావేశంతో ఉన్నప్పుడు దేవతలకు ప్రతీకలైన సూర్యచంద్రులు, మహర్షులకు ప్రతీకలైన యతీంద్రులు అవనత శిరస్కులై ఉన్నారనడం లో అందమైన శ్లేష ఉన్నది. ద్రౌపది క్రోధావేశానికి తిక్కన కవితాశక్తికి భయపడి సూర్య, చంద్ర, ఇంద్ర, గణాలు, యతిప్రాసలు భయభక్తులతో మెత్తగా ఒదిగిపొయ్యారని శ్లేషార్ధం.
బావుందండీ. అభినందనలు.