శ్రీనివాసరావు గారి అభిప్రాయమే అచ్చు గుద్దినట్టు నాదీనూ. అన్ని వ్యాసాలూ చదవలేకపోయానే అని బాధపడిపోతూ పాత సంచికలన్నీ తిరగేద్దామనుకునేంతలోనే, భోజనం ఆఖర్న పెరుగన్నం, మాగాయ (ఊరగాయ) లాంటి కమ్మటి మాట చెప్పారు అన్వర్. జూలై వరకూ ఆ పుస్తకం కోసం ఎదురు చూడ్డం పెద్ద కష్టమేమీ కాదు, అన్వర్ కష్టం, ఇష్టంతో పోల్చుకుంటే.
రాజా.
ఈ అధ్యాపకుని (సూరపరాజు రాధాకృష్ణమూర్తి) లెక్చర్ హాల్లో కూర్చుని సాహిత్యం గురించి వినటం ఎంతైనా బాగుంటున్నది.
In the matter of Teiresias, Radhakrishnamurthy Suraparaju, quoted T.S. Eliot himself, that he considered Teiresias as the overall storyteller in the Wasteland poetry.
T.S Eliot, came to know Teiresias (because of his school curriculum), thru Dante, Sophocles, Euripides, Ovid, Tennyson. (Like his contemporaries – Yeats, Russell, Virginia Wolf, Poulenc, Thomas Mann etc., couple of Nobel prize winners, the others, celebrities in their own right.)
I got to Teiresias more thru a movie called ‘Match Point,’ a Woody Allen creation. In that movie, a quote from Sophocles, is used in a bizarre, disturbing scene. The quote haunted me, and eventually led to my reading Sophocles 1- (Gren and Lattimore editors)- Oedipus the king, Oedipus at Colonus and Antigone. That is where I met the blind stubborn crochety Teiresias. He is quite a character.
Teiresias is not a talker. It took eight pages of questioning by Oedipus the king, to drag a wee bit of information out of him. He really hates revealing anyone’s past or future. Teiresias already knows he will be in big trouble whenever he reveals any truth. Previously, for telling the top two Gods of Greek mythology -that a man gets very minimal pleasure when compared to a woman, during sexual act, he is cursed to be blind. Zeus compensated him later by giving him prophetic insights. Big benediction! Comes across as another curse to me.
(What good is it being a clairvoyant anyway? Technically, a seer cannot stop or change anything he predicts. If he can, then he is no longer a truth sayer.)
What T.S. Eliot perhaps meant in ‘his notes’ is: Teiresias of myth, because he lived as a man for a few years and as a woman for a few years, (even had pregnancies and bore children, lucky ducky,) thru different centuries under different rulers, can understand men and women, of any times. He is super qualified to narrate stories in Wasteland. True. True. But the way I see him, he would not be interested in that job. Tiresias can only be one of Eliot’s thousands of allusions.
T.S. Eliot – in his fragmented, disjointed Wasteland poetry, he is mostly mimicking Prince Hamlet -his part pretense looniness, part real mental anguish, piecemeal talking. I think that’s what he is doing. When he wrote wasteland, Eliot is in the same rut as Hamlet.
పైన లైలా గారి వ్యాఖ్య ఈ కథ మీద కాక నేను అంతకుముందు ఈమాటలో రెండు వేర్వేరు కథల మీద వేర్వేరు సమయాల్లో వెలిబుచ్చిన అభిప్రాయాల మీద. ఆ అభిప్రాయాలని అనుసరించి నాకు వివక్షత ఉన్నదన్న ఆమె ఆరోపణ. “ప్రతీక” కథ నాకు అర్థమే కాలేదన్న ఆవేదన. ఎవరన్నా “మైసూర్ పాక్” నచ్చిందంటే, కాకరకాయ కూర ఎందుకు నచ్చలేదని నిలదీస్తారా? ఒకవేళ ఆమె భావించినట్టుగానే కథ అర్థం కాకపోతే అది పాఠకుడి తప్పా రచయిత్రి తప్పా? ఒక కథ నచ్చినా నచ్చకపోయినా అందులో పాఠకుడికి నచ్చని అంశాలని వేలెత్తిచూపకూడదా?
ఆమె అభిప్రాయంలోని చివరి వాక్యంలో మాత్రం ఈ కథలో పేర్కొన్న కోవిడ్ టెస్ట్ ప్రసక్తి వచ్చింది! కానీ, ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్ పోలిక నన్ను తలకాయ గోక్కొనేలా చేసింది – కోవిడ్ టెస్ట్ అందరికీ చేస్తారు గానీ, ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్ మగవాళ్లకి చెయ్యరు గదా?
పై ప్రశ్నలని పక్కన పెడితే (ఎవరి అభిప్రాయాలు వారివి), ఆమె వ్యాఖ్యని ఈమాట ప్రచురించింది కనుక అది “ఆక్సిజన్ మాస్క్” కథ మీద అని మీకు ఎలా అనిపించి ప్రచురించారో వివరించగలరా? నాకు అర్థం కాక ఆడుగుతున్నాను.
తిరగేస్తుంటే “పదేళ్ల” పనిపిల్ల టీ పట్టుకువచ్చింది రెండు కప్పుల్లో…. “అవును, చెరి ఆరు టీలు. అక్కడ పనిచేసే కుర్రాడిని చూచి దిగులు పడి పోయావు చదువుకోకుండా పనిచేస్తున్నాడని. అలాంటి వాళ్ళకోసం ఏదన్నా చేయాలని ఆ తర్వాత తరచూ అనేదానివి. I did not understand why she employed underaged children as labor.
కథను ఒక పాత్ర పర్స్పెక్టివ్ నించి మొదలెట్టి, మిగతా కథంతా ఇంకొకరి పర్స్పెక్టివ్ తో రాయడం – ఆకట్టుకుంది.
శ్రీసుధ గారి కథలు ఇంతకు ముందు కొన్ని చదివాను. కథ చెప్పే విధానం చాలా ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది. కథల్లో తాత్వికత కనపడుతుంది. కొన్ని గుర్తుండిపోయే వాక్యాలు రాస్తారు. ఉదా. “జీవితం మామూలుగానే గడిచినా, ఆనందం లేకపోయినా, విషాదంగా ఉన్నా బానే ఉంటుంది. కానీ తప్పు చేసినట్లు దాన్ని మోస్తూ తిరగడమే కష్టం. తప్పు ఒప్పు అంటూ ఏమీ ఉండవని, తప్పు జరగడం వెనుక తెలియని, అర్థం కాని అన్యాయాలు ఉంటాయని అర్థం కావడానికి చాలా రోజులు పట్టింది.”
చాలా లోతైన పరిశీలన ఉంటుంది. కథలు జాగ్రత్తగా అర్థం చేసుకుంటూ ముందుకెళ్ళాలి.
మునుపు ‘వంద కుర్చీలు’ కథ కింద ఈ రచయిత అభిప్రాయం చూశారు కదా. లేకుంటే from: Sivakumar Tadikonda on December 15, 2022, at 7:30 pm చూడండి. అది ఇలా మొదలవుతుంది.
“ఇది కథ కాదు. కల్పన కాదు. చారిత్రికతని నింపుకుని, అద్భుతమైన అక్షరాల పేనికతో చేసిన సంఘర్షణభరిత నిజజీవిత చిత్రణ. భార్యాభర్తలు ఒకరినొకరు ఎంపిక చేసుకోవడంలో కూడా కాల్క్యులేషన్! కథగా మలచింది మాత్రం గుర్తుండిపోయే ముగింపునిచ్చి అనిపిస్తుంది. ఈ జీవితం తన కెలా తెలిసిందో రచయిత కథలోనే చెబుతాడు…”
‘వందకుర్చీలు’ కథ వీరికి బాగా అర్ధమైంది. ఓహో జయమోగన్, ఓహోహో భాస్కరన్ అన్నారు. పాత వాస్తవిక ‘వార్తలు’ ఉదహరించారు. (వార్తను కథగా, కవితగా తాము మలుస్తామని కొందరు రచయితలు ఈ పత్రికలో పూర్వం చెప్పియున్నారు.)
సరే, వీరి ఆ అభిప్రాయం చదివిన వారు, వీరిదే మరో కథ కింద వెలువరించిన అభిప్రాయం ఇస్తున్నాను. పరిశీలించండి. ఆ కథ పేరు ‘ప్రతీక.’ ఈ మాట పత్రిక లోనే చూడవచ్చును.
“అక్కర్లేని చోట కామాలు విరివిగా దర్శనమిచ్చి చదవడానికి చాలా ఇబ్బందిని కలిగించాయి. ఉదాహరణలు: మొదటి వాక్యంలో కామా అవసరమే లేదు. అలాగే, “నిసి, రెసిడెన్సీ అప్పుడు ఛార్లీ బెన్సన్, బ్రాంక్స్ వెటరన్స్ హాస్పిటల్‌కు వారం వారం, విజిటింగ్ ప్రొఫెసర్‌గా వచ్చి వారి ప్రోబ్లమ్ కేస్ లకు సొల్యూషన్స్ చెప్పేవాడు.” అన్న వాక్యంలో మొదటి మూడు చోట్ల కామాలుండడంలో అర్థంలేదు. అది వుండాల్సిన ఒకేచోట – “వచ్చి” తరువాత కామానే లేదు.”
‘ప్రతీక’ -comma, full stop ల గురించి చెప్పే కథ లాగా, మరెవరికైనా అనిపించిందా? ‘వంద కుర్చీలు’ లో ఎలాటి దర్శనాలు వీరికి ఇబ్బంది కలిగించలేదు! రచయిత (జయమోహన్) సొంత పేరుతో కథలో వ్యాస భగవానుడిలా, వచ్చి కూర్చున్నందున కాబోలు! అతడు రాసిందంతా ‘నిజమని’ అనుకోటం! ‘ప్రతీక’ చదివినపుడు అలాటి అనుమానం కూడా రాదు, ఆ కథ ఎందుకో మరి అర్ధమే కాదు.
‘అభిప్రాయాలలో రచయితలు వివక్షత చూపటం’ కి ఇది ఒక ‘వాస్తవ’ ఉదాహరణ. Thanks to scientists, కోవిడ్ టెస్ట్, ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్లు తమ అభిప్రాయాలలో ఇలాటి వివక్షతలు చూపవు కదా!
ఆర్. కె. లక్ష్మణ్ కథ – నా స్వస్తివాక్యం గురించి జి కె యస్ రాజా గారి అభిప్రాయం:
03/02/2023 1:19 am
శ్రీనివాసరావు గారి అభిప్రాయమే అచ్చు గుద్దినట్టు నాదీనూ. అన్ని వ్యాసాలూ చదవలేకపోయానే అని బాధపడిపోతూ పాత సంచికలన్నీ తిరగేద్దామనుకునేంతలోనే, భోజనం ఆఖర్న పెరుగన్నం, మాగాయ (ఊరగాయ) లాంటి కమ్మటి మాట చెప్పారు అన్వర్. జూలై వరకూ ఆ పుస్తకం కోసం ఎదురు చూడ్డం పెద్ద కష్టమేమీ కాదు, అన్వర్ కష్టం, ఇష్టంతో పోల్చుకుంటే.
రాజా.
ఆర్. కె. లక్ష్మణ్ కథ – నా స్వస్తివాక్యం గురించి Srinivasarao గారి అభిప్రాయం:
03/01/2023 10:25 am
అప్పుడే అయిపోయిందా అనిపించింది. కానీ మీ చివరి మాట ఊరట నిచ్చింది. మీ RK Lakshman పుస్తకం గురించి ఆతృతగా ఎదురు చూస్తూ……
ది వేస్ట్‌ లాండ్: 2. బరియల్ – మొదటి దృశ్యం గురించి Lyla yerneni గారి అభిప్రాయం:
02/27/2023 8:25 am
ఈ అధ్యాపకుని (సూరపరాజు రాధాకృష్ణమూర్తి) లెక్చర్ హాల్లో కూర్చుని సాహిత్యం గురించి వినటం ఎంతైనా బాగుంటున్నది.
In the matter of Teiresias, Radhakrishnamurthy Suraparaju, quoted T.S. Eliot himself, that he considered Teiresias as the overall storyteller in the Wasteland poetry.
T.S Eliot, came to know Teiresias (because of his school curriculum), thru Dante, Sophocles, Euripides, Ovid, Tennyson. (Like his contemporaries – Yeats, Russell, Virginia Wolf, Poulenc, Thomas Mann etc., couple of Nobel prize winners, the others, celebrities in their own right.)
I got to Teiresias more thru a movie called ‘Match Point,’ a Woody Allen creation. In that movie, a quote from Sophocles, is used in a bizarre, disturbing scene. The quote haunted me, and eventually led to my reading Sophocles 1- (Gren and Lattimore editors)- Oedipus the king, Oedipus at Colonus and Antigone. That is where I met the blind stubborn crochety Teiresias. He is quite a character.
Teiresias is not a talker. It took eight pages of questioning by Oedipus the king, to drag a wee bit of information out of him. He really hates revealing anyone’s past or future. Teiresias already knows he will be in big trouble whenever he reveals any truth. Previously, for telling the top two Gods of Greek mythology -that a man gets very minimal pleasure when compared to a woman, during sexual act, he is cursed to be blind. Zeus compensated him later by giving him prophetic insights. Big benediction! Comes across as another curse to me.
(What good is it being a clairvoyant anyway? Technically, a seer cannot stop or change anything he predicts. If he can, then he is no longer a truth sayer.)
What T.S. Eliot perhaps meant in ‘his notes’ is: Teiresias of myth, because he lived as a man for a few years and as a woman for a few years, (even had pregnancies and bore children, lucky ducky,) thru different centuries under different rulers, can understand men and women, of any times. He is super qualified to narrate stories in Wasteland. True. True. But the way I see him, he would not be interested in that job. Tiresias can only be one of Eliot’s thousands of allusions.
T.S. Eliot – in his fragmented, disjointed Wasteland poetry, he is mostly mimicking Prince Hamlet -his part pretense looniness, part real mental anguish, piecemeal talking. I think that’s what he is doing. When he wrote wasteland, Eliot is in the same rut as Hamlet.
-Lyla
ఆక్సిజన్ మాస్క్ గురించి వాడపల్లి శేషతల్పశాయి గారి అభిప్రాయం:
02/27/2023 3:02 am
Sivakumar Tadikonda
> కథ అర్థం కాకపోతే అది పాఠకుడి తప్పా రచయిత్రి తప్పా?
“తొలినాళుల పద్యార్థము
తెలియనిచో పాఠకునిది తెలియమి యీనా
ళుల వ్రాసినకవిదోషము
కలి ముదిరినకొలది వింతగతులను చెలగున్‌.”
– విశ్వనాథ సత్యనారాయణ
నమస్సులతో,
వాడపల్లి శేషతల్పశాయి.
షరా. రెండుకథలూ చదువలేదు.
ఆక్సిజన్ మాస్క్ గురించి Sivakumar Tadikonda గారి అభిప్రాయం:
02/25/2023 5:20 pm
సంపాదకులకు నమస్తే!
పైన లైలా గారి వ్యాఖ్య ఈ కథ మీద కాక నేను అంతకుముందు ఈమాటలో రెండు వేర్వేరు కథల మీద వేర్వేరు సమయాల్లో వెలిబుచ్చిన అభిప్రాయాల మీద. ఆ అభిప్రాయాలని అనుసరించి నాకు వివక్షత ఉన్నదన్న ఆమె ఆరోపణ. “ప్రతీక” కథ నాకు అర్థమే కాలేదన్న ఆవేదన. ఎవరన్నా “మైసూర్ పాక్” నచ్చిందంటే, కాకరకాయ కూర ఎందుకు నచ్చలేదని నిలదీస్తారా? ఒకవేళ ఆమె భావించినట్టుగానే కథ అర్థం కాకపోతే అది పాఠకుడి తప్పా రచయిత్రి తప్పా? ఒక కథ నచ్చినా నచ్చకపోయినా అందులో పాఠకుడికి నచ్చని అంశాలని వేలెత్తిచూపకూడదా?
ఆమె అభిప్రాయంలోని చివరి వాక్యంలో మాత్రం ఈ కథలో పేర్కొన్న కోవిడ్ టెస్ట్ ప్రసక్తి వచ్చింది! కానీ, ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్ పోలిక నన్ను తలకాయ గోక్కొనేలా చేసింది – కోవిడ్ టెస్ట్ అందరికీ చేస్తారు గానీ, ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్ మగవాళ్లకి చెయ్యరు గదా?
పై ప్రశ్నలని పక్కన పెడితే (ఎవరి అభిప్రాయాలు వారివి), ఆమె వ్యాఖ్యని ఈమాట ప్రచురించింది కనుక అది “ఆక్సిజన్ మాస్క్” కథ మీద అని మీకు ఎలా అనిపించి ప్రచురించారో వివరించగలరా? నాకు అర్థం కాక ఆడుగుతున్నాను.
ముందుగానే ధన్యవాదాలని తెలుపుతూ –
శివకుమార శర్మ
చిట్ట చివరిది గురించి Narahari గారి అభిప్రాయం:
02/22/2023 8:25 am
తిరగేస్తుంటే “పదేళ్ల” పనిపిల్ల టీ పట్టుకువచ్చింది రెండు కప్పుల్లో…. “అవును, చెరి ఆరు టీలు. అక్కడ పనిచేసే కుర్రాడిని చూచి దిగులు పడి పోయావు చదువుకోకుండా పనిచేస్తున్నాడని. అలాంటి వాళ్ళకోసం ఏదన్నా చేయాలని ఆ తర్వాత తరచూ అనేదానివి. I did not understand why she employed underaged children as labor.
ఫిబ్రవరి 2023 గురించి Amarendra గారి అభిప్రాయం:
02/20/2023 7:53 pm
1989 నుంచి రాస్తున్నాను..అయినా రచయితను అని చెప్పడానికి సంకోచమే.
విభాజకం గురించి ram kanteru గారి అభిప్రాయం:
02/14/2023 6:29 am
కథను ఒక పాత్ర పర్స్పెక్టివ్ నించి మొదలెట్టి, మిగతా కథంతా ఇంకొకరి పర్స్పెక్టివ్ తో రాయడం – ఆకట్టుకుంది.
శ్రీసుధ గారి కథలు ఇంతకు ముందు కొన్ని చదివాను. కథ చెప్పే విధానం చాలా ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది. కథల్లో తాత్వికత కనపడుతుంది. కొన్ని గుర్తుండిపోయే వాక్యాలు రాస్తారు. ఉదా. “జీవితం మామూలుగానే గడిచినా, ఆనందం లేకపోయినా, విషాదంగా ఉన్నా బానే ఉంటుంది. కానీ తప్పు చేసినట్లు దాన్ని మోస్తూ తిరగడమే కష్టం. తప్పు ఒప్పు అంటూ ఏమీ ఉండవని, తప్పు జరగడం వెనుక తెలియని, అర్థం కాని అన్యాయాలు ఉంటాయని అర్థం కావడానికి చాలా రోజులు పట్టింది.”
చాలా లోతైన పరిశీలన ఉంటుంది. కథలు జాగ్రత్తగా అర్థం చేసుకుంటూ ముందుకెళ్ళాలి.
మనకున్న గొప్ప కథకులలో శ్రీసుధ గారు ఒకరు.
కట్టమంచి వారి “కవిత్వతత్వ విచారం” గురించి జీ కే షంషీర్ ఖాన్ గారి అభిప్రాయం:
02/13/2023 12:02 pm
సర్.
సి ఆర్ ఆర్ గారి గురించి, వారి రచన పై విశ్లేషణ చాలా బాగుంది. వారి రచన శైలిపై అభిప్రాయాలు కుండబద్దలు కొట్టింది రీతిలో ఉంది.
ఆక్సిజన్ మాస్క్ గురించి Lyla yerneni గారి అభిప్రాయం:
02/12/2023 9:48 am
మునుపు ‘వంద కుర్చీలు’ కథ కింద ఈ రచయిత అభిప్రాయం చూశారు కదా. లేకుంటే from: Sivakumar Tadikonda on December 15, 2022, at 7:30 pm చూడండి. అది ఇలా మొదలవుతుంది.
“ఇది కథ కాదు. కల్పన కాదు. చారిత్రికతని నింపుకుని, అద్భుతమైన అక్షరాల పేనికతో చేసిన సంఘర్షణభరిత నిజజీవిత చిత్రణ. భార్యాభర్తలు ఒకరినొకరు ఎంపిక చేసుకోవడంలో కూడా కాల్క్యులేషన్! కథగా మలచింది మాత్రం గుర్తుండిపోయే ముగింపునిచ్చి అనిపిస్తుంది. ఈ జీవితం తన కెలా తెలిసిందో రచయిత కథలోనే చెబుతాడు…”
‘వందకుర్చీలు’ కథ వీరికి బాగా అర్ధమైంది. ఓహో జయమోగన్, ఓహోహో భాస్కరన్ అన్నారు. పాత వాస్తవిక ‘వార్తలు’ ఉదహరించారు. (వార్తను కథగా, కవితగా తాము మలుస్తామని కొందరు రచయితలు ఈ పత్రికలో పూర్వం చెప్పియున్నారు.)
సరే, వీరి ఆ అభిప్రాయం చదివిన వారు, వీరిదే మరో కథ కింద వెలువరించిన అభిప్రాయం ఇస్తున్నాను. పరిశీలించండి. ఆ కథ పేరు ‘ప్రతీక.’ ఈ మాట పత్రిక లోనే చూడవచ్చును.
“అక్కర్లేని చోట కామాలు విరివిగా దర్శనమిచ్చి చదవడానికి చాలా ఇబ్బందిని కలిగించాయి. ఉదాహరణలు: మొదటి వాక్యంలో కామా అవసరమే లేదు. అలాగే, “నిసి, రెసిడెన్సీ అప్పుడు ఛార్లీ బెన్సన్, బ్రాంక్స్ వెటరన్స్ హాస్పిటల్‌కు వారం వారం, విజిటింగ్ ప్రొఫెసర్‌గా వచ్చి వారి ప్రోబ్లమ్ కేస్ లకు సొల్యూషన్స్ చెప్పేవాడు.” అన్న వాక్యంలో మొదటి మూడు చోట్ల కామాలుండడంలో అర్థంలేదు. అది వుండాల్సిన ఒకేచోట – “వచ్చి” తరువాత కామానే లేదు.”
‘ప్రతీక’ -comma, full stop ల గురించి చెప్పే కథ లాగా, మరెవరికైనా అనిపించిందా? ‘వంద కుర్చీలు’ లో ఎలాటి దర్శనాలు వీరికి ఇబ్బంది కలిగించలేదు! రచయిత (జయమోహన్) సొంత పేరుతో కథలో వ్యాస భగవానుడిలా, వచ్చి కూర్చున్నందున కాబోలు! అతడు రాసిందంతా ‘నిజమని’ అనుకోటం! ‘ప్రతీక’ చదివినపుడు అలాటి అనుమానం కూడా రాదు, ఆ కథ ఎందుకో మరి అర్ధమే కాదు.
‘అభిప్రాయాలలో రచయితలు వివక్షత చూపటం’ కి ఇది ఒక ‘వాస్తవ’ ఉదాహరణ. Thanks to scientists, కోవిడ్ టెస్ట్, ప్రెగ్నెన్సీ టెస్ట్లు తమ అభిప్రాయాలలో ఇలాటి వివక్షతలు చూపవు కదా!
-Lyla