ఎడారిసీమలో ఇటలీభామ

ఫిడేలియో:

(సందేహించుచు, తనలో)

ఎంత నీతిదూరుఁ డీతండు దలపోయు
స్వీయపత్ని నొసఁగ సేవకునకు
వినకయున్న నితని వెఱ్ఱినిర్దేశంబు
హానికలుగు నాదు ప్రాణములకె

పాట

ప్రియురాల! యేరీతి విందు నీతనిమాట
వినకున్న ప్రాణాలె వెడలించు నీతండు

పట్టువడి యిచట నీ పడవదొంగలకు
బంటునై దీనతం బడియుండి నేను
నిరతంబు నిన్నె ధ్యానించు చెదలోన
ప్రాణంబు లెట్లొకాపాడుకొనుచుంటి

నీతిమాలిన యితని నిర్దేశ మిపుడు
కారంబు జల్లినటు గాయంబునందు
నాల్గింత లొనరించి నావిరహబాధ
ప్రాణంబుకే ముప్పు వాటించుచుండె

ప్రియురాల! యేరీతి విందు నీతనిమాట
వినకున్న ప్రాణాలె వెడలించు నీతండు

ముస్తఫా:

(విసుగుతో ననును)

ఱాతివొ, కొయ్యవో యకట! రమ్యతరాంగిని, రాచకన్నియన్,
చేతము పల్లవింపఁగను జేయు వయారిని నుద్వహార్థమై
ప్రీతిగ స్వీకరింపుమని వేఁడఁగ, మీనము మేష మెంచుచుం
జేతువెదో వితర్కమును, చెప్పవు నీమది సత్వరంబుగన్.

(నిష్కర్షగాఁ జెప్పును)

విలువలేని తర్కంబుతో ఫలము లేదు
నాదు వాక్యంబులే శాసనంబు లిచట
కాన వేషాలు మాని నిష్కర్షగాను
స్వీకరింప సమీరాను సిద్ధమగుము

(నిష్క్రమింతురు)

మూఁడవదృశ్యము

(నేపథ్యములో ముస్తఫా పక్షమున వర్తించు పడవదొంగలు సముద్రపుపడవను అందులోగల ప్రయాణీకులతోను, బంగారువంటి విలువైన వస్తువులు గల పెద్దపెద్ద పెట్టెలతోను అపహరించుకొని వచ్చి క్రింద నిచ్చిన కోరస్ పాడుచు తీరమునందు దించుచున్న కోలాహలము విన్పించును. కోరస్ ముగిసిన తర్వాత తెర తీయబడును. పడవదొంగలు, వారు దింపిన పెట్టెలు, వారు అపహరించుకొని తెచ్చిన స్త్రీలు, పురుషులు గల దృశ్యము రంగములో కన్పడును. అపహరించి తెచ్చిన స్త్రీలలో ఇతరస్త్రీలతో బాటు బెలిండా అను అందమైన ఇటాలియను యువతి యుండును. ఆమెను గుప్తముగా ప్రేమించుచున్న వయసైన ఎమీలియో యను నతఁడు దొంగలు పడవను దోచుకొనునప్పుడు భయముతో నొక పెద్దపెట్టెలో దూరి యుండును. ఆ పెట్టెనట్లే దొంగలు తీరమునందు దింపుదురు.)

దొంగల కోరస్:
విలువైన బంగారు, వెలలేని వజ్రాలు
గల పెట్టెలివి మీరు బలముగా బట్టుఁడీ
కలసికట్టుగఁ బట్టి మెలమెల్ల నిసుకలో
నిలువంగఁ బెట్టుఁడీ నిలువంగఁ బెట్టుఁడీ!

బెదరుచుండిరి స్త్రీలు, మృదువుగా వారలం
బొదవుచుం గరములం భూమికిం దించుఁడీ!
మది మెచ్చి ముస్తఫా మనకుఁ గానుకలిచ్చు
పదిలముగ నతనికిం బంపుదము వీరినిన్

(ఖాదిము ప్రవేశించి, ఆశ్చర్యముతో ఆ పెట్టెలను, స్త్రీలను, స్త్రీలలో అత్యంతరూపవతిగా నున్న బెలిండాను చూచి పల్కును)

ఖాదిము:
వారె వా! వారెవా! వచ్చిరీ పడవలో
తారుణ్యవతులైన తరళాక్షు లెందఱో
వారలందఱియందు హారంబులో నున్న
పేరైన మణివోలె నీ రమణి రాజిల్లు

అంతిపురిలోన నీ యతివనే కన్నచో
సంతసంబున వేయు గంతులే ముస్తఫా!

బెలిండా:

(దీనముగా పాడును)

తోయధియాత్రకుఁ బోయి నివర్తిల్లని
నాయెద దోఁచిన నాథుని వెదకఁగఁ
బోవుచుఁ జిక్కితి నీ విషవలయంబున
ఏవిధమున దరియించెద నీయాపద
ఏవిధమున నా హృదయేశునిఁ గాంచెద
దైవంబేటికి దయతో ననుఁ బ్రోవడు?
నాప్రేమనిధానమ! నాదు ఫిడేలియొ!
నీప్రేమకె గద!నేనిది భరియింతును!
నీప్రేమకె గద!నేనిది భరియింతును!
నాప్రేమనిధానమ! నాదు ఫిడేలియొ!
నాప్రేమనిధానమ! నాదు ఫిడేలియొ!

కోరస్:
చక్కనగు నీకాంత సౌందర్యముం గాంచ
నిక్కముగ ముస్తఫా నేత్రాలువికసించు
బెలిండా:

(ధైర్యముతో పాడును)

చాలును, చాలును సంతాపంబులు
చాలిఁక, చాలిఁక సందేహంబులు
నాయందమె, నా నయగారంబే
ఈ యాపద తరియించెడు మార్గము

మరుతూపులవలె మదిలో దూఱెడు
సరసీజాక్షుల సరసపుఁ జూపులు,
దరహాసంబులు, తనుమంజిమ లే
పురుషుని మనముం గరఁగింపవు?

మసివలె నల్లని మనుజుండైనను
శశివలె తెల్లని సరసుండైనను
శశివదనల కనుసన్నల నాడెడి
పసికూనలె యై పరగుట సత్యము!

వీరుండైనను, భీరుండైనను,
చోరుండైనను, సుగుణుండైనను
వేరెవఁడైనను కోరున దొక్కటె
నారీసంగమ నవసౌఖ్యంబునె

తరణిం దోఁచిన తస్కరులైనను (తరణి=ఓడ)
పురుషులె వీరని మఱవఁగరాదు;
తరుణీవీక్షణతాపమె వీరిని
కరఁగించును హిమకణికలతీరున.

(పెట్టెలో దూరియున్న ఎమీలియో తెరువుమని పెట్టెను లోపలినుండి గట్టిగా కొట్టును. దొంగ లాపెట్టెను తెరచి, అతనిని పట్టుకొని వత్తురు.)

ఎమీలియో:

(దొంగలతో)

రక్షించండి! దయ ఉంచండి! కనికరించండి!

ఖాదిమ్:
నోరు మూసుకో! ఊరి శునకమా!
బెలిండా:
ఎమీలియో!
ఎమీలియో:

(ఇంకను సంక్షోభంతో)

రక్షించండి! దయ ఉంచండి! కనికరించండి!

బెలిండా:
ఎమీలియో! నేనే! ఇటు చూడు!
ఖాదిమ్:
ముసలీ! ఈ మోహిని యెవరు?
ఎమీలియో:

(సందేహిస్తూ)

ఏమని చెప్పుదు?

బెలిండా:

(సర్దుకొంటూ)

మేనమామ ఈయన!

ఎమీలియో:

(తడముకొంటూ)

నిజమే! ఈమె మేనమామ! అందుచే ఇద్దరం కలసి ఉండాలి.

ఖాదిమ్:
మీ ఊరూ?
ఎమీలియో:

(భయపడుతూ)

పీ…సా.. ఇ..ట..లీ!

ఖాదిమ్:
ఓహో… ఆహా… ఈహీ… ఇట్టలీ!
ఎమీలియో:

(ఇంకా భయపడుతూ)

ఔ…ను…

బెలిండా:

(ధైర్యంతో)

ఔను ఇటలీ! ఇంపైన ఇటలీ! సొంపైన ఇటలీ!

ఖాదిమ్:

(ఉత్సాహముతో బిగ్గరగా)

వహ్వా ఇటలీ! వయ్యారి ఇటలీ!

బెలిండా:
అంత విచిత్ర మేముంది?
ఖాదిమ్:
ఆహ! ఎంత చక్కని, ఓహొ! ఎంత చక్కని
ఆహ! ఎంత చక్కని చుక్క! ఓహొ! ఎంత చక్కని చుక్క!

సుస్తనీతతి కీర్ష్య గొల్పెడు
నిస్తులాకృతి గల్గు నీయమ
ముస్తఫా శుద్ధాంతకీర్తిని
విస్తరించును విశ్వమందున

అంతిపురమున కతులశోభను
సంతరింపఁగఁజాలు నీమెను
అప్పగించిన అతని కిమ్ముగ
మెప్పు గల్గును, మేలు గల్గును

(ఆ ఇటలీయుల నిద్దఱిని చూపుచు దొంగలతోఁ బల్కును.)

వెతలఁబెట్టక వీరి నిర్వుర
అతిథులంబలె నాదరింపుఁడు
అప్పగింతును ఱేపు వీరిని
గొప్పకాన్కగ ముస్తఫాకును

(మిగిలిన బందీలను చూపుచు దొంగలతో పల్కును)

పనులు సేయఁగ బానిసలుగాఁ
గొనుచు వీరినిఁ జనుఁడు మీరలు

(ఖాదిము దొంగలతో, బందీలతో నిష్క్రమించును. బెలిండా ఎమీలియోలు, బందీలుగా చిక్కిన స్త్రీలు, వీరి కాపలాకై దూరముగా ఇద్దఱు పడవదొంగలు మాత్ర మచ్చట నుందురు.)

ఎమీలియో:
అంతా అరిష్టం, సర్వనాశనం బెలిండా!
బెలిండా:
ఎందుకో?
ఎమీలియో:
శుద్ధాంతం…వినలేదా శుద్ధాంతం… శుద్ధాంతం?
బెలిండా:
వింటే?
ఎమీలియో:
సిద్ధమైతివె ముస్తఫా ముద్దు దీర్ప?
బెలిండా:
జరిగిపోయినదేదియు తిరిగి రాదు
ఒరుగదేమియుతర్కింప తిరిగి దాని
ఎమీలియో:
ఔనులే! అది మచ్చ గాదందు నేను
ఎఱుఁగనిది గాదు నీశీల మెంత ఘనమొ!
మున్ను నీవొక్క వయసునందున్నవాని
ప్రియునిగాఁగొంటివని నేను విననె వింటి!
బెలిండా:
అది నిజమె కాని సాగరయాత్రకేగి
అతఁడు రాడయ్యె బహుకాలమైనఁగాని
ఎమీలియో:

(ఎత్తిపొడుచుచూ)

అతని వెదకంగ నీసాధ్వి యాత్ర చేసి
అంకితంబయ్యె ముస్తఫా అంతిపురికి!

బెలిండా:
మఱి నీవో
ఎమీలియో:
వచ్చితిని నీకుఁ దోడుగ పడవయందు
కాని నీయందు ప్రేమంబు క్రమముగాను
పెంచుకొనుచుంటి, నిప్పుడీ పిడుగువంటి
వార్త వినఁగానె నాయెద పగులుచుండె,
బెలిండా:
అయ్యయో యెంతటి ప్రమాదమావహిల్లె!
కట్టుకొను మెద కొకపట్టి గట్టిగాను
ఫట్టుమంచెద ముక్కలై పడకయుండ;
ఇట్టి భీరుని వరియింప నెపుడునేను!

ఎమీలియో:
భీరువునని నన్నూరక దూఱకు
నారీజనములు నచ్చెడు పోఁడిమి
కూరిమి యోరిమి గూడినవాఁడను
బెలిండా:
ఈమోఱకు వరియించెడి వారల
నేమనవలె వారెంత యభాగ్యలొ
ఎమీలియో:
అవమానింపకు మవలేపముతో
అవనిం గల్గిన యతివల యందున
ఎవతో యొక్కతె యిష్టంబుగ నను
వివహంబాడఁగఁ దివురక పోవదు
బెలిండా:

(చులకన చేయుచు)

ఆవధు వెవరో అయ్యో! ఆమెను
బ్రోవును గావుత దైవమె దయతో

(విచారముతో)

అది యేమైనను హృదయేశునికై
వెదకుచు నిచ్చట వీరికిఁ జిక్కితి
కనలేక విమోచనమార్గంబును
వనరుచునుంటిని పరదేశంబున

నీతియు రీతియుఁ బ్రీతియు నెఱుఁగక
నాతుల శుద్ధాంతంబుల బొమ్మల
రీతిగ నుంచెడు స్త్రీసుఖలోలుర
చేతులఁ బడి కడు చింతిలుచుంటిని

ఎమీలియో:
నీకంటెను నాస్థితి కడు హీనము
వేకువనుండియు రాతిరి దాఁకను
నీరాహారంబుల నీయక యే
భారంబుల భుజముల నెత్తించుచు

ఏరీతిగ నను బాధింతురొ, వీ
రేరీతిగ నను హింసింతురొ?
ఇది యంతయు నూహింపఁగ నా
యెద వ్రక్కలె యగుచున్నది