వలలోఁ జిక్కిన జలచరములవలె
వెలువడు వెరవుం దెలియక యుంటిమి

కలహించుచు నిటు లలమట నొందక
తెలివిగ నొకటై మెలఁగుట మంచిది

ఇరువుర మొకటై ఇఁక నీ యాపద
తరియింపం దగు దారిని గందము
ప్రియమగు మామ యెమీలియొ!

ప్రియమగు కోడల బెలిండా!

(వదులుగా కౌఁగిలించుకొనుచు పాడుదురు)

ఈముస్తఫా కుతంత్రము
లేమియు సాగంగనీక యిఁక నేర్పున నీ
మామయు కోడలు నొకటై
స్థేమముతోడం దరింత్రు సేగుల నెల్లన్

కలదు నీకొకవార్త, కల్యాణకరమైన వార్త
వెలలేని వజ్రాలు, వెండిబంగారములతోడ
జలధిలో నిటలీకిఁ జనుచున్న నావనుం బట్టి
బలవంతముగ చోరవర్గంబు గొనివచ్చె నిటకు
విలువైన సరకెల్ల వేగనిట దించి యానావ
తొలఁగిపోవగనుండె తొలిమార్గమున నిటలీకి
తలఁతు నేనందులోఁదరలింప నిటలీకి నిన్ను
తలపడుము వెంటనే దానిలోఁ బయనింప నీవు

ఎంతటి సువార్త సుల్తాన్!
సంతసమునఁ బూర్ణిమానిశార్ణవమటు నా
స్వాంతం బుప్పొంగెను, నా
యింతినిఁ గనుభాగ్యమొదవె నిటలీయందున్

వానజల్లు లెడారిలోఁ బడినయట్లు
నాయెడం గురిసెను మీఘృణారసంబు
స్వేచ్ఛగా నన్ను నిటలీకిఁ జేరుకొనఁగ
అనుమతించిన మీకిదె యంజలింతు.

గాలిలో మేడలనిపుడె కట్టఁబోకు
నా సమీరను నీతోడఁ దీసికొనుచు
నేగవలె, నిందుకొడఁబడవేని నీవు
ఖైదివై యిట కాలంబు గడపవలెను

ఆహా! అదియే నేను గోరునది!

ఆమెతోఁగూడి స్వేచ్ఛగా నధివసింప
ద్రవ్యమిత్తును నీకు పర్యాప్తముగను

ఆమె నట్లు పెండ్లాడుదునేమొ నేను!

భళిర! ఉత్తమోత్తమము నీ భావసరణి!

నీవధిరోహింపనిదే
నావను దోలఁగవలదని నాయానగ నా
నావనడుపరికిఁ దెల్పఁగ
నీవేగుము, నిశ్చితంబు నీపయన మిఁకన్

(తనలో)

అకట! సమీరనుం గొనక యానమొనర్పఁగరాదటంచు నీ
వికృతవివేకి నన్నిటనె భృత్యునిగాఁ బడియుండఁ గోరు, లే
దిఁక మఱుదారి యేదియును, ఏగెద నామెను గొంచు స్వేచ్ఛమై
సుకముగ నుండఁగా భువనసుందరమైన వెనీసునందునన్.

(ప్రకాశముగా)

స్వామి! మీయభీష్టంబును చక్కగాను
వారి కెఱిఁగించి త్వరగానె వత్తు నేను

ఎంతటి సాధ్వీమణివో?
ఇంతగ నవిధేయుఁడైన యీతని నింకన్
ఎంతువు పతిగా, వెదకఁగ
నెంతువు దయ నతని క్రూరహృదయమునందున్

(సలీమాతో)

అది దోసంబనియే యెఱుఁ
గుదు నైనం దఱుగకుండె కూర్మి యతనిపైన్

(సమీపించి, ముస్తఫాతో దీనంగా)

ఇది నిజమేనా? తలఁతురు
వదలించుకొనంగ నన్ను వాలాయముగన్?

దాఁపరిక మేమియును లేదు తలిరుబోఁడి!
ఓడలో ఫిడేలియొతోడ నేఁడె నిన్ను
నిశ్చయించితిఁ బంప వెనీసునకును
సిద్ధపడుము నీవిఁక జాగు సేయకుండ.

ఎంత క్రూరుం డెంత కృతఘ్నుండు!

(సరభసంగా ప్రవేశించి)

జయము జయము జాయీమన్!

సఫలమైనట్లు దోఁచు నీ శ్రమము కొంత!

(అతిసంతోషంతో)

కొంతయె కాదంతయు, న
త్యంతం బనవలె, లభించె నందంబున స్త్రీ
సంతతి కవతంసంబయి
కాంతిలు నిటలీ ప్రభూత కాంతామణియే!

(ఖాదిముతో)

ఎంతో యోగ్యుఁడ వీవని
యింతటితో రూఢి యయ్యె, నింక మదీయా
త్యంతశ్రీయుతమగు శు
ద్ధాంతమునకుఁ జేర్చుమామె నట నేనుందున్.

(సమీరాతో)

మీనముమేషము లెంచక యానంబునకుం గదలుము
రేవున నాయత్తంబయి నావ నిరీక్షించును నీకై

(సలీమాతో)

నిను ప్రియమగు సేవికగా గణియించు సమీరా
కావున నామెకుఁ దోడుగ నీవును బొమ్ము సలీమా

(పై వాక్యములను నిష్కర్షగా నుడివి ఖాదిముతోనిష్క్రమించును)

పాట

అనురాగముతో నర్పించితి సర్వంబును
నను నీవీవిధమున నెడజేయుదు వెందుకు

కసరిన గదరిన రుసరుసలాడినఁ గానీ
ఇసుమంతయు నీయెడ రోసం బూనక
ప్రతినిమిషము నీభద్రంబునె నే నెంచితి
సతతము నిన్నే స్వాంతంబున భావించితి ॥అనురాగముతో…॥

పావనమైన వివాహశుభాహమునందున
నీవు వచించిన నిర్మలనియమార్థంబులు
నీరై నిండెను నీహృదయంబున నిప్పుడు
తోరపు పరకాంతారతి నిరతాధ్యానమె ॥అనురాగముతో…॥

ఎన్నో చేసితి విట్టి యకార్యము లైనను
నిన్నే నమ్ముచు నీకడ నోర్చుచు నుంటిని
అన్నియుఁ జాలక నన్నిపు డీయఁగఁ జూతువు
నిన్నటిదాఁకను నీ సేవకుఁడగు వానికి ॥అనురాగముతో…॥

ఇంతలు చేసిన నింకను నామది యెట్టిదొ
చింతించును నీచెంతనె సుఖముం గనుఁగొన
న్యాయము చేయును నాకల్లా యెటులో యను
ధ్యేయం బొకటే ఆయువు నింకను నిల్పును ॥అనురాగముతో…॥

(ప్రవేశించి)

రేవులో నిటలీకేగు నావ యొకటి
సిద్ధమయి మనకై నిరీక్షించుచుండె
చేరఁ బోవలె మలికా సమీర! మనము
ఆలసించిన ముస్తఫా ఆగ్రహించు

కాని నావ నెక్కక మున్ను గాన నెంతు
మాలికును కడసారిగా మమత దీర

ఏమి యందును, పిండఁగా నెంచుచుండె
ఱాతిలో నీమె పీయూషరసపుధార!

ఆమె భావ మాక్షేపణీయంబు గాదు
శాశ్వతంబుగ దేశంబు సంత్యజించి
పోవుటకుముందు దరిసించి ముస్తఫాను
అతని సెలవుగైకొనుట న్యాయ్యంబె మనకు

నీయెడ నిట్లు వర్తిలెడు నీతనియందున నింక నీకు నా
ప్యాయపుభావమెట్లు చ్యుతమై చనకుండెనొ, నీదురూపముం
బ్రాయము మంజిమంబుఁ గని రక్తిమెయి న్నిటలీయులెందఱో
జాయగ నిన్నుఁ గోరుదురు; సంశయ మిందున లేదొకింతయున్

కోరని పతితో నేటికి
బేరములాడుట, సుఖమును, స్వేచ్ఛయు, ప్రియతా
పూరము గల్గిన యిటలీ
జేరం జనుదము సమీర! చేరుము నాతోన్

మదనునిగజములమాదిరి లొంగని
ముదితల గర్వంబుల నడఁగించెడు
మదనక్రీడామర్మవిధిజ్ఞుఁడు
మదనావేశితమతి మనముస్తఫ!
మదనావేశితమతి మనముస్తఫ!

వరమగు రూపము పరువము గలదను
గరువముచేఁ జిక్కరు సులభంబుగ
పురుషులకిటలీతరుణులు గానీ
యెఱుఁగరు వారీ తురకప్రభువును

లొంగని యువతుల కంగజలీలల
రంగుగ నేర్పెడి రమ్యాశ్రమ మీ
హంగుల నమరిన అంతఃపురము
అంగన లిందున లొంగక తప్పదు

ఆ యిటలీకాంతాలింగనమున
హాయిని గాంచఁగ నాకాంక్షింతును;
ఏయెడ కేగెనొ ఆయువతిం గొని
ఈయెడకున్ రాడాయెను ఖాదిము

మదనావేశితమతి మనముస్తఫ!
మదనావేశితమతి మనముస్తఫ!

(సగర్వముగా ప్రవేశించి)

ఆఅందాలబరిణ బయట వేచియున్నది

కొనిరమ్ము లోనికి!

(ఆమెను చూస్తూ ఆశ్చర్యంతో)

అహహ! నేఁడుగా సార్థక్యమావహిల్లె
తాల్చినందుకు కనుదోయి తనువునందు

అచ్చర నిల్చెను అంతఃపురమున
ముచ్చట దీర్పఁగ ముస్తాఫాకును
అచ్చర నిల్చెను అంతఃపురమున
ముచ్చట దీర్పఁగ ముస్తాఫాకును

(తనలో)

ఏమి రూపం బేమివేషము
ఏమి చెలువం బేమి చూపులు
ఎలుగుబంటియు నితని సులువుగ
చెలువమందున గెలువఁగల్గును

ఇతనిరూపం బిట్టు లున్నను
ఇతని చిత్తం బెపుడు గోరును
సౌరుకత్తెల సంగమంబునె

ఈ రిరంసయె ఈస్వభావమె
ఇగురుఁబోఁడుల కితని లోఁగొనఁ
దగిన సాధన మగుట తథ్యము

(తనలో)

సొలయుచుఁ గనుచుంటి మదిం
గలఁచుచు నెదుటను నిలిచిన కాంచనగాత్రిన్,
ఇలకుం దిగి నాయెదుటను
నిలిచిన వీనసొ యనఁదగు నీరజనేత్రిన్

వలలోఁ జిక్కిన మీనము
వలె నామది యీలతాంగి వలపులరసముం
జిలికెడు చూపుల వలలో
పలఁ జిక్కె,వశంబు దూలె వపువునయందున్