ముస్తఫా:
కనుగొనం జనియెద నామె కడకు నేను!
ఎమీలియో:
ముస్తఫా:
ఫిడేలియో:
ముస్తఫా:
ఫిడేలియో:
విలువైన పదంబుఁ బూని విశ్రుతులగుచున్
వెలసెడి పురుషుల కిటలీ
లలనలు పూర్ణంబుగ వశలగుదురు గానన్
వెలయఁగ వాద్యగీతములు, వెల్గుచునుండఁగ దీపరేఖ, లా
చెలువ బెలిండ కట్టెదుటఁ జేతుము మిమ్ముల పాపటాచిగా,
నిల నతిదుర్లభంబయిన యీ యిటలీయపదంబు దాల్చు మి
మ్ముల నిఁక వీడకుండ పరిపూర్తిగ మీవశమౌను నామెయున్
ముస్తఫా:
ఫిడేలియో:
కలఁగకుండఁగ, నింతేని అలుగకుండ
నుండు నుత్తమప్రియునికి నొసఁగుచుందు
రట్టి పద మిటలీయందు నరుదుగాను
ఎమీలియో:
ప్రథితులగు పాపటాచీ మీరు
మాన్యపదమండితులము మనము!
మన్నించితిరి నన్ను కైమెకానుగ మీరు
మన్నించెదము మిమ్ము పాపటాచిగ మేము!
ముస్తఫా:
(తనలో)
సత్య మిటలీయు లెంతయో సరసమతులు
మఱవ రన్యులమేలును మదుల నెపుడు
శ్లాఘ్యమైనది వారల సౌహృదంబు!
(సంతోషంతో ప్రకాశముగా)
పాపటాచీ! ఆహ! పాపటాచీ!
ఫిడేలియో:
ముస్తఫా:
పాపటాచీవర్తనప్రకారంబు?
ఎమీలియో:
సుష్ఠుగా సంతతము దినుచుండు టొకటి,
ఇష్టముగ నిద్ర జెందుట యింక నొకటి
పాపటాచికి నిర్ణీత వర్తనములు
ముస్తఫా:
అద్భుతంబగు వృత్తులే యన్ని గూడ
ఇష్టమైనవి యీవృత్తు లెంతొనాకు
శ్రేష్ఠమైన దీ పాపటాచీపదంబు!
అండగా నుండి మీరు బెలిండ కిపుడు
పాపటాచీప్రదానోత్సవంబుకొఱకు
హంగులన్నియుఁ గూర్చుకొనంగఁ బొండు
నన్నుఁ బిల్వుఁడన్నియు సమకొన్నపిదప
(నిష్క్రమింతురు)
ఆఱవదృశ్యము
(ఖాదిము, సలీమాలు)
ఖాదిము:
రాణిగారికి నిటలీయరమణియందు
సలీమా:
మాలికును వశవర్తిగా మలఁచుకొనెను,
కాని యంతయున్ మెఱమెచ్చుగానె తోఁచు,
అతనియందామెకుం గూర్మి అసలు లేదు,
అతని స్త్రీలౌల్యముం బాపి అతని మనసు
పట్టమహిషి సమీరయం దెట్టులైనఁ
ద్రిప్పుటకె యామె యట్లు వర్తించుచుండె
ఖాదిము:
మతులులేకుండ నీరీతి మదిరలోన
ముంచుటకు కారణం బేమొ బోధపడదు
సలీమా:
లాశ్రయించిరి ఆయింతి నర్థి మీర
వారి నలరించుటకె యామె వారి నిట్లు
ముంచుచుండెను మదిరలో నంచుఁ దలఁతు
ఖాదిము:
ఆయితము సేయుచుండెను నామె యిపుడు?
సలీమా:
అంతయుం జేయునంచు భావింతు నేను
ఖాదిము:
గట్టి సందేహమే నాకుఁ గల్గుచుండె
సలీమా:
ఆమెగీతికి నర్తించు నటులఁ జేసె
అట్లు భ్రమకొల్పి చివరికి నప్పగించు
రాణికే ఱేని నని నేను లోనఁ దలఁతు
ఖాదిము:
నాప్రలాపంబు మాని మౌనంబు నూని
ఆడఁబోయెడి ఆబోఁటి యాట లెల్ల
జూడఁగా నెంతు నుత్కంఠతోడ నేను
ఏడవదృశ్యము
(ఫిడేలియో, ఎమీలియో, తర్వాత బెలిండా, సేవకులుగాఁ గొనఁబడిన ఇటలీదేశీయుల కోరస్)
ఎమీలియో:
లను గూడ ముక్తులం బొనరింపఁగ బెలిండ
ఒనరించుచుండెను వ్యూహంబు లనిపించు
ఫిడేలియో:
కను నామె తప్పక తన లక్ష్య మని తోఁచు
ఎమీలియో:
ఫిడేలియో:
గాయకులుగ వారల నియోగంబు చేసి
మదిరమత్తులో భటులు మైమఱచియుండ
వారితోఁ గూడి ఇటలీకిఁ జేరఁ దలఁచు
ఎమీలియో:
శ్లాఘ్య మామె ఆలోచనాశక్తి చాల
ఫిడేలియో:
ఇదియె ఆయింతి బలమని యెంతు నేను
చూడు మిదె యిటలీయులం గూడి యామె
వచ్చుచుండెను తనపూన్కి పరిఢవింప
(ఎమీలియో, ఫిడేలియోల వెనుక నున్న తెరను తొలగింపఁగా బెలిండా, సేవకులుగాఁ గొనఁబడిన ఇటలీదేశీయుల కోరస్ కనపడును)
కోరస్:
ధీరుల మతిబలధారులమూ
పేరిమి మీరఁగఁ జేరితి మిచ్చట
పూరింపగ నీ పూన్కిని పూర్తిగ
బెలిండా:
మీ తేకువనే నేనమ్మితిని
మీతో నిఁక మాతృధరిత్రికి
చేతం బలరఁగఁ జేరం గోరితి
కోరస్:
మన నగరంబులు, మన సంఘంబులు
మనశైలంబులు, మన శాద్వలములు
మనసునఁ దలఁచిన మది పులకించును
బెలిండా:
పోదము నేఁడే పుట్టినయిండ్లకు
ఏదెటులైనను నీయాశయమును
సాధించుటకై సాగుద మిపుడే
(ఎమీలియో, ఫిడేలియోలతో)
వెఱఁగందుచు నుంటిరి ప్రతిమలవలె
సరగున మాతో సాగుచు రండిఁక!
స్మరియించినచో మాతృధరిత్రిని
గరువంబునఁ బొంగద మీ డెందము?
కోరస్తో సహ అందఱు:
నిలువక క్షణమును నేఁడే దాస్యపు
గొలుసుం దునుదున్కలు గావింతుము
చెలఁగి స్వదేశముఁ జేరం బోదుము
ఎనిమిదవదృశ్యము
(ఎమీలియో, ముస్తఫా, తర్వాత ఫిడేలియో)
ముస్తఫా:
ఎమీలియో:
చేయుచుండెను సర్వంబు సిద్ధముగను
అదియుఁ ద్వరగానె ముగియించి యామె మిమ్ము
మోదమలరఁగఁ బిలిపించు సాదరముగ
ముస్తఫా:
ఎమీలియో:
శోభనమైన యాబిరుదు సుందరమందిరమందు నృత్యగీతముల్
శోభిలుచుండఁగా నొసఁగుచుండుటయే పరిపాటి గాన నిట్టులా
శోభనగాత్రి యన్నియును చొక్కముగా సమకూర్చుచుండెడిన్
(ఇంతలో ఫిడేలియో ప్రవేశించి, వంగి ముస్తఫాకు సలాము చేసి పల్కును)
అంతయును సిద్ధమైనది ఆర్య! యిపుడు
నాదు స్వామిని మిముఁ బిల్వ నన్నుఁ బంపె
తమరు వేంచేయవలయు సత్వరముగాను
ముస్తఫా:
ఆలసింపక పోవుద మటకు నిపుడె
(నిష్క్రమింతురు)
తొమ్మిదవదృశ్యము
(ఫిడేలియో ,ఎమీలియో, ముస్తఫాలు, తురుష్కనాట్యకత్తెలు, ఇటాలియనుల కోరస్, తర్వాత బెలిండా, సమీరా,సలీమాలు. ఫిడేలియో, ఎమీలియోలతో ముస్తఫా రంగములోనికి ప్రవేశించుచుండఁగా తురుష్కనాట్యకత్తెలు క్రింది పాటతో నటించుచు అతని నాహ్వానింతురు.)
పల్లవి:
రాగంబు భోగంబు రంజిల్లు ముస్తఫా!
చరణం1:
బహుమాయలెఱుఁగని వారినే వరియించు
బహుపరాక్కయ్యును బహుమాయ లెఱుఁగని
బహదూరువని నిన్ను వరియించె నాపదవి ॥స్వాగతం…॥
చరణం2:
చేదుగాఁ దోఁచు నాస్త్రీలసంగము నీకు
అందుచే పరదేశసుందరుల పొందుచే
నందించు యోగంబు నొందించు నీపదవి ॥స్వాగతం…॥
చరణం3:
హరిదశ్వునిం గోరు అబ్జినీలతలట్లు
పాపటాచీపదవి వహియించు నినుగాంచి
రూపవతు లర్మిలిం గైపునే వహియింత్రు ॥స్వాగతం…॥
చరణం4:
జోహారు సుందరీ సురభూరుహాకార!
జోహారు సుందరీ సుఖపేటికాకార!
జోహారు సుందరీ స్నేహహృష్టాకార! ॥స్వాగతం…॥
(ఇట్లు స్వాగతింపఁబడి ముస్తఫా అర్హాసీనుఁడగును. అతనికి వెనుక ఏడవదృశ్యమునందలి కోరస్ గాయకులుందురు. ఫిడేలియో ఈక్రింది వాక్యములను పలికి విధాన మారంభించవలసినదిగా కోరసుకు సైగ చేయును)