నిచ్చెన చివరిమెట్టు ఎక్కిన తర్వాత, నిటారుగా నిలబడి, మీరు చేతులు పైకి ఎత్తి చందమామను తాకవచ్చు. మేము జాగ్రత్తగా నిలబడి కొలుచుకున్నాం కూడా. (అప్పట్లో అది దూరంగా జరిగిపోతుందన్న అనుమానం ఏమాత్రం రాలేదు.) మీరు చేతులు ఎక్కడ పెడుతున్నారన్నది జాగ్రత్తగా గమనించవలసింది.

కొంచెం సేపు నిశ్శబ్దం ఆవరించింది. ఆ యువకుడిని తన పందెం ప్రతిపాదనతో డిస్టర్బ్ చేయడంలో పొట్టి వ్యక్తి సఫలమయ్యాడు. కాసేపు స్థిరంగానే కూచున్నా, అతనితో ఏదో అశాంతి బయలు దేరింది. అటూ ఇటూ కుర్చీలు మారాడు. చేతుల్తో ఛాతీ రుద్దుకున్నాడు కాసేపు. వీపు మీద, మెడ మీద చేత్తో తట్టుకుంటూ ఆలోచించాడు. చివరికి ఒక కుర్చీలో కూలబడి మోకాళ్ళ మీద చేతుల్తో టక టకా కొడుతూ కూచుండి పోయాడు కాసేపు. పాదాలు నేల మీద తడుతున్నాయి.

అయితే రంగారావుగారికంటే ముందు ఇలాంటి విశ్లేషకులు లేరా? ఇకముందు రారా? ఏమిటీ ఆయన గొప్పతనం? అంటే – ఆయనకు ముందు ఇలాంటి వారున్నారేమో తెలీదు కాని, ఆయనంత నిర్మొహమాటంగా, నిక్కచ్చిగా, నిస్పక్షపాతంగా కుండబద్దలు కొట్టినట్టుగా చెప్పేవారు మాత్రం లేరు.

చైతన్యం అత్యాశగానూ చలనం అత్యవసరంగానూ తెల్లవారుతుంది.
స్పృహ కంటే శిక్ష లేదు నాబోటి వారికి.
చీర కొంగు నడుం చుట్టూ బిగించి – ఊఁహూఁ.
చీర’ మాట మరెప్పుడైనా చెప్తాను – ఈ ప్రమాదం దాటాలి ముందు.

స్తన్యాన్ని వదిలి ఆహారాన్ని కోరే మూడు నోళ్ళు. సమాజం పట్ల ప్రతిస్పందనలతో మార్గదర్శకత్వం కోసం ఆరాటపడే మూడు జతల కళ్ళు. జంటగా మోయవలసిన భారం ఒంటరి భుజాలపై పడింది. అప్పుడు ఆమెది జీవితంతో పోరాటం. వాస్తవమైన పని ఆరంభమయింది. ఆహారం ఇచ్చింది. ఆలోచనలు ఇచ్చింది. ఉన్నంతలో ఆనందాన్ని పంచటం మప్పింది.

ముంజేతులకు ముత్యాలిత్తువు
రొమ్ములపైనా రత్నాలుంతువు
సంపగి సొబగుల ఉడుపులిత్తువు
ఇంతగ నాతో రమింతువేలా?
రాముడా! నాపైన నీకింత భ్రమతేమీ?

మగత వీడి సూర్యపుష్పం విచ్చుకునే వేళ
దిగంతాన్ని కమ్మేసిన జిలుగు నీడలు చెదిరిపోయాయి
పిడికిలెత్తిన రంగు రెక్కల చిట్టి సీతాకోక చిలుక ఒకటి
మొండిగోడలపై ఇంద్రధనుస్సును అద్దుతూ
తన గూడును లోయకు ఇచ్చేసి ఎగిరిపోయింది

దుఃఖమెప్పుడూ పాత నేస్తమే
ఆనందాలే అనుకోని అతిథుల్లా
అప్పుడప్పుడు వచ్చిపోతుంటాయి.

నిదుర మరచింది లేదు
కలలే కనులకు దూరమయి
కలత పెడుతుంటాయి.

మాట దొరకని నిశ్శబ్దమై
మనసు నిలపని ఒంటరితనమై
నీకు నీవు మాత్రమే మిగిలేలా
అగమ్యగోచరంగా
కఠిన శూన్యంగా
మౌనమై అంతరాత్మను
మళ్ళీ మళ్ళీ శోధిస్తూ…

ఉదయపు ఆకాశం
ఉతికి ఆరేసిన
అమ్మ నీలం చీరలా
నిశ్చలంగా నిర్మలంగా

మధ్యాహ్నం
శ్రమైకసౌందర్యంతో తడిసిన
ఎర్ర చీరలా గంభీరంగా

చాలా సందర్భాలలో, మీరు చూడకూడదనుకున్నదాన్ని అంతర్జాలం ఏదో విధంగా మీకు చూపిస్తుంది. మీరు ఈ రోజు వాతావరణం ఎలా ఉందో తెలుసుకోవాలనుకుంటారు. కానీ, దానికి ముందు, బలవంతంగా మీకు కెన్యాలో జరిగిన మారణహోమం గురించి ఒక కథనం చూపించబడుతుంది. మనకు సహజంగా వ్యతిరేకత పట్ల ఉండే ఒగ్గు వల్ల, మన దృష్టిని ఆకర్షించాలని కోరుకునేవాళ్ళు చెడువార్తలనే సృష్టిస్తారు.

కన్నడ తెలుగు భాషలు గురు లఘువుల భావమును సంస్కృత ప్రాకృత ఛందస్సులనుండి గ్రహించినది. రెండు, మూడు, నాలుగు గురువుల ప్రస్తారమువలన దేశి ఛందస్సులోని గణములను గ్రహించుకొన్నవి. వీటి అసలు పేరులు రతి, మదన, బాణ లేక శర గణములు.

అడ్డం అమృతవల్లి నాగసేనుల మధ్య బంధము సమాధానం: పులిమ్రుగ్గు చుక్క నిజం లేని కల్లబొల్లికబుర్లు సమాధానం: మిధ్యావాదము దిల్ రుబా! యితడడిగినది పానశాలలో నొక […]

మారుతున్న కాలంతో పాటూ సాహిత్య వేదికలూ మారుతున్నాయి. ఆడియో కథలు ప్రాచుర్యంలోకి వస్తున్నాయి. వీటికి యూట్యూబ్ ముఖ్య వేదిక. కనుక, ఈమాట యూట్యూబ్ ఛానెల్ ప్రారంభించాం. గతనెలలో కొత్తగా అప్లోడ్ చేసిన రచనల వివరాలు ఇవీ:

సృజన స్వేచ్ఛని కోరుకుంటుంది. ఆలోచనలోనూ, వ్యక్తీకరణలోనూ హద్దురాళ్ళు లేని ప్రపంచాన్ని స్వప్నించే సృజనకారులు ఒక మామూలు ఊహకి తమదైన అస్తిత్వాన్ని అద్ది, దానికి నవ్యతనూ ప్రాణశక్తినీ అందజేస్తారు. తరతరాలుగా సృజన బ్రతుకుతున్నది ఈ స్వేచ్చా ఊహల పునాదుల పైనే. ఆలోచనలో కొత్తదనం మాటెలా ఉన్నా, వ్యక్తీకరణలో కొత్తదనాన్ని చూపించగలిగితే, విషయాన్ని నిమిషాల మీద దేశాలను దాటించి వైరల్ చేసేందుకు ఇప్పుడు సోషల్ మీడియాలో ఎన్నో వేదికలు. ఇన్‍స్టంట్ అటెన్షన్, ఓవర్ నైట్ సెలబ్రిటీ హోదా కొందరు సృజనకారుల మీద పని చేస్తున్న తీరు విపరీతంగా అనిపించడంలో ఏ ఆశ్చర్యమూ లేదు. కొత్తొక వింతలా కొత్త పుంతలు తొక్కుతూ తమ కళలను వేయినొక్క విధాలుగా ప్రదర్శించుకుంటూ అదృష్టాన్ని పరీక్షించుకుంటున్నారీ సృజనకారులు. వీళ్ళ సంగతలా ఉంచితే, అన్నిటినీ తమ మనోభావాల మీదుగా వడపోసి చూసుకునే బృందం సమాజంలో శరవేగంగా విస్తరిస్తోంది. ఈ మనోభావాలకు ఏ రకమైన సప్రమాణికతా లేదు, ఉండదు. ఇంటర్‍నెట్ అప్పనంగా ఇచ్చిన అనామకత్వం తప్ప మరే అర్హతా లేని వాళ్ళు, ఆత్మన్యూనతతో నిండిన అజ్ఞానం తప్ప మరే ఆస్తీ లేని వాళ్ళు, సమయాన్ని ఏ ఏట్లో కలుపుకోవాలో తెలీక దిక్కు తోచనట్టు తిరిగే వాళ్ళు, ఇట్లాంటి విషయాల్లో అభిప్రాయ ప్రకటనలకు, చర్చలకు సదా సిద్ధమంటూ ముందుకొస్తారు. అవసరమున్నా లేకున్నా అసంబద్ధమైన అభిప్రాయాలను గుప్పించి, తద్వారా ఒకరి భావవ్యక్తీకరణ స్వేచ్ఛని అడ్డుకుని, కొండొకచో గెలిచి, దరిమిలా సమాజాన్ని​ నియంత్రించ​గలమనుకుంటున్న ఈ కురచ మనస్తత్వాలను చూసి జాలిపడాలో అసహ్యపడాలో భయపడాలో తేల్చుకోలేని స్థితికి చేరుకున్నాం. ఈ రకమైన దౌర్జన్యం మతసాంస్కృతిక విషయాలలో మరింతగా ప్రబలివుంది. ఇటీవలి ఇంకొక ఉదాహరణ, శ్రావణభార్గవి అనే గాయకురాలు చేసిన ఒక వీడియోపై చెలరేగిన సోషల్ మీడియా దుమారం. ఆ గాయకురాలి వీడియో మెలోడ్రమటిక్‍గా ఉండటం సత్యదూరం కాదు. సాహిత్యాన్ని అర్థం చేసుకోకుండా సాగిన ఆమె అపరిపక్వ ప్రదర్శన గురించిన విమర్శలూ సహేతుకమే. కాని, దుమారం లేపిన నైతిక కాపలాదారులకు ఆ గాయకురాలి ప్రదర్శన నచ్చకపోవడానికి ఉన్న వేయి కారణాల్లో ఇవి లేవు. విమర్శల పేరిట వాళ్ళన్న మాటలివీ: ఆమె చీర కొంగు చుట్టుకోలేదు, వెనుక భాగం చూపిస్తూ కెమెరా ముందు నిలబడింది-అది అసభ్యం. ఆమె ఆమె కాళ్ళకు పసుపు పూసుకోలేదు, వేళ్ళకు మెట్టెలు లేవు-ఇది హైందవ సాంప్రదాయం కాదు. దేవుళ్ళకు ఆపాదిస్తే చాలు శృంగారం కూడా అతిపవిత్రమూ ఆముష్మికమూ అయిపోయే మనదేశంలోని కొందరు భక్తులకు ఆ పాట అర్థం సందర్భం ఏమీ తెలియకపోయినా, ఆ ‘దేవుళ్ళ’పాటలో అమ్మవారు తప్ప వేరొకరు కానరావడం తట్టుకోలేని కష్టమయింది. ఈ తీరుగా సాగిన వీళ్ళ అభ్యంతరాల గురించి ఎంత తక్కువ మాట్లాడితే అంత మంచిది. మునుపొకపరి చెప్పినట్టు, తెలుగునాట సహేతుకమైన సంగీత సాహిత్య విమర్శలు ఎలాగూ లేవు, కనీసం సంస్కారం కూడా లేదని నిరూపించడం తప్ప​, సోషల్ మీడియా కల్మషాన్ని మరింత ఉత్సాహంగా పదే పదే ప్రసారం చేయడం ద్వారా ఈ పత్రికలు, టి.వి. ఛానెళ్ళు సాధిస్తున్నదేమిటి? ఈ విమర్శలు గుప్పించిన వాళ్ళలో ఎవరైనా, తామెలాంటి నిజాయితీతో, దయతో, ఋజుప్రవర్తనతో బ్రతుకుతున్నామన్న ఆత్మవిమర్శ చేసుకుంటారా? ఇతరుల అభివ్యక్తిని సంస్కృతికి, సంప్రదాయానికి చేటు అని అఘాయిత్యం చేసే వీరు తమ తమ తక్షణ కుటుంబీకులు, సన్నిహితుల దృష్టిలో తామెలాంటివారనిపించుకుంటున్నారో గమనించుకుంటారా? ఇలా వారి వారి నేలబారు బుర్రలకు తోచినట్లుగా ఈ సంస్కృతీసంప్రదాయ పరిరక్షకులు చెప్పే అభ్యంతరాలకు సహేతుకమైన ధార్మిక సాంస్కృతిక ప్రాతిపదికలు ఎన్నడూ లేవు. ఎప్పటికప్పుడు కొత్తగా విషం చిమ్మడానికి కారణాలు వెతుక్కునే వీరిని ఎవరూ సమాధానపరచలేరు. వీరివల్ల సంఘం ఎన్ని రకాలుగా చీలిపోగలదో అన్ని రకాలుగానూ చీలిపోతూనే ఉంది. సమాజంలో నానాటికీ ప్రబలిపోతోన్న ఈ కల్మషం బహురూప శత్రువు. దీనితో యుద్ధం చేయలేం. తెంపిన ప్రతీ తలకూ వెయ్యి కొత్త తలలు వేసే దీనిని అరికట్టలేం. ఇది చేదునిజం. కాని, ఏ లాభమూ లేకున్నా నూరు టంకములు చేసెడి చీరలు కొరికే చిమ్మెటల లాంటి ఈ నైతిక కాపలాదారుల మూర్ఖత్వాన్ని పక్కకు తోసి, కళాకారులు తమ సృజనను కాపాడుకోవడం ఇప్పుడొక సామాజిక అవసరం. కవులు రచయితలు, గాయకులు, నటులు, చిత్రకారులు ఎవరైనా సరే, ధైర్యంగా, ఎవరికీ ఏ సంజాయిషీలు ఇచ్చుకోకుండా, తమ తమ సృజనాప్రపంచాలను ధిలాసాగా ఆవిష్కరించుకోవడం ముఖ్యం.

తేనెటీగల్లా నేనూ ఊహల గదుల గూడు కట్టుకుంటా! తేనెటీగలు పువ్వు పువ్వు దగ్గర్నించీ తేనె పట్టుకొచ్చి గదుల్లో పెట్టుకున్నట్టు ఒక్కొక్క ఊహనీ పట్టుకెళ్ళి ఆ గదుల్లో దాచుకోవాలి! అత్తయ్య ఈతపాయల జడల ఫోటోలు ఎప్పటికీ అట్టే పెట్టుకుని మనవలికి చూపెట్టుకోవాలి అంది కదా! అలా నేనూ నా ఊహల్ని అట్టే పెట్టుకోవాలి.