చిన్నప్పటినుంచీ ఎంతో కలిగిన కుటుంబంలో అల్లారు ముద్దుగా పెరిగి, అమెరికాలో చదువుకోవాలన్న కోరిక తీర్చుకుని, తనకిష్టమైన అబ్బాయిని పెళ్ళి చేసుకుని, జీవితమంతా వడ్డించిన విస్తరిలా బతుకుతున్న రాధ ఇలాంటి వాళ్ళ గురించి అంత సానుభూతి ఎలా చూపగలిగింది? ఆ అమ్మాయిలో ఆ సంస్కారం ఎలా వచ్చింది? తప్పు చేసిన మనుషుల్లో కూడా మంచి ఉంటుందని ఎంత ధీమా తనకు! ఎలా నమ్ముతోంది వీళ్ళని!

“మీరెక్కడి మనిషి బాబూ! సినిమా వాళ్ళను ఎవడయినా అలాగే అంటాడు. ఇప్పుడు కొత్తగా వాళ్ళకు మర్యాదలేమిటీ?” చిరాకు అణుచుకుని మళ్ళీ అందుకున్నాడు. “ఆ బాబుగారికి నటనలో ఓనమాలు తెలీవు. మొదటి సినిమా నుంచి ఇప్పటిదాక మొహంలో ఒకటే ఫీలింగ్. వాళ్ళ బాబు దగ్గర డబ్బులుండబట్టి అన్ని సినిమాలు ఫ్లాపయినా ఇంకా సినిమాలు తీస్తూ జనాల్ని చంపుతున్నాడు కానీ బుర్ర ఉన్న వాడెవడూ డైలాగ్ లేని వేషం కూడా ఇవ్వడు.

భారత దేశపు బీద అమ్మాయిలందరిలాగే ఓపికమ్మకు ఓపిక ఎక్కువ. పదిహేనేళ్ళకే పెళ్ళి చేస్తే అప్పటి వరకూ ముక్కూ మొహం తెలియని అత్తవారింటికి వెళ్ళి ఓపికగా ఇంటెడు చాకిరీ చేసింది. కాలక్రమేణా ముగ్గురు మగ పిల్లలు, ఓ ఆడ పిల్ల పుడితే వారందరినీ ఓపికగా సాకింది. ఇంతలో భర్తను గిట్టని వారెవరో జైలు పాలు చేయగా సంసారం కిందపడ్డ గుమ్మడికాయలా ముక్కచెక్కలు కాకుండా ఓపికగా కాచుకుంది.

అప్పటికి రాత్రి ఎనిమిది అయ్యింది. బాక్‌పాక్ లోంచి బట్టలన్నీ తీసి, తను వేసుకున్న ప్యాంటు, టీషర్టూ కూడా తీసేసి చకచకా వాషింగ్ మెషీన్లో పడేశాడు. అతను టీషర్టు తీస్తున్నప్పుడు చూశాను. తెల్లగా కండలు తిరిగిన శరీరం, చంకలకింద జీబురుగా పెరిగిన నల్లటి వెంట్రుకలు, పొట్టమీద పలకల మధ్య డైమ్‌లా మెరుస్తున్న బొడ్డూ, పొడుగాటి తెల్లటి చేతులూ–అతని ఒంటిమీంచి వస్తున్న మొగవాసన. అతని దేహం నన్ను విపరీతంగా ఆకర్షిస్తోంది.

‘చావు వెధవా!’ అని ఇందాక నోరెత్తిన పాపానికి నన్ను నేను లోపలే తిట్టుకుంటూ, బారు వెనక రాజ్యమేలుతున్న చంద్రముఖి కేసి దీనదృక్కొకటి ప్రసరించాను. ఆ కరుణామయి నన్ను కనికరించి, మరో డబుల్ జానీని ప్రసాదించింది. భక్తితో సేవించి, ‘దూధ్‌నాథ్’ నాఁబరగిన పాల తాగుబోతు తివారీ వాచాలత భరించే శక్తి పొందాను. బండి కూత పెట్టి స్టేషను వెడలింది. జానీగాడు నెత్తిన నడయాడుతున్నాడులా ఉంది, తల దిమ్ముగా అనిపిస్తోంది.

బండ్రాజు పుట్టినప్పుడు అతని జాతకం చూసిన సత్రంలోని సాధువులూ సన్నాసులూ ‘సిరి నీకు చిడుమూ గజ్జీ పట్టినట్టు పట్టేస్తుందని, బండోడికి అదృష్టం, దరిద్రం తగులుకున్నట్టు తగులుకొంటుందని’ ఒకటే ఊదరగొట్టారు. బండ్రాజు పదహారేళ్ళ ప్రాయంవాడైనా ఇప్పటికీ వాళ్ళా బాకా ఊదడం మానలేదు. అది నిజమని నమ్మిన నరసరాజు ఇంటి తలుపులు వేసేస్తే లక్ష్మీదేవి ఎక్కడ రావడం మానేస్తుందోనన్న అనుమానంతో వాటిని బార్లా తెరిచే వుంచడం మొదలెట్టాడు.

వంటింట్లోంచి గిన్నెల చప్పుడు వినిపిస్తోంది. తన భార్య తన ముందు తెలివి ప్రదర్శిస్తోంది. కొడుకు ముందు కూడా తనను అధఃపాతాళానికి దిగజార్చేసింది. నేరుగా తనే అడిగితే బాధే ఉండేది. ఇప్పుడు అహం కూడా దెబ్బతింది. గట్టి ఉలి దెబ్బ. తన భార్య తనకంటే తెలివిగలది. మొదటి దెబ్బ. తనిప్పుడు కుటుంబానికి ఓ పూట తిండి పెట్టలేని నిస్సహాయుడు. రెండో దెబ్బ. ఈ రెండు అంతకు ముందే తగిలినవి.

నిశ్చల స్థితికి గుండె చప్పుడే అడ్డుపడుతూ. అస్తిత్వానికి ఏ అదనపు ప్రాధాన్యతా లేదు. నువ్వూ ఈ ప్రకృతిలో భాగమే అని కణకణంలోనూ ఇంకించుకుంటే గనక సాటిజీవిని అపార కరుణతో చూస్తావు. నేను ప్రత్యేకమనే అతిశయమేదో డ్రైవ్‌ చేయకుండా మనిషనేవాడు ఎట్లా బతకాలి? అందరూ అదే అతిశయంలోకి వచ్చాక అది అతిశయం కాకుండా పోతుంది. అప్పుడు ముందువరసలోని వాళ్ళు ఇంకో అతిశయాన్ని మోస్తూవుంటారు కదా?

మొదటి రోజు జనం చాలామంది ప్రత్యక్షంగా చూడడానికి వచ్చారు. స్టేడియం వేదిక మీద ఏం జరిగేదీ పెద్ద తెరల మీద అందరికీ కనిపిస్తూంది. అన్ని టీవీ చానెల్స్ లైవ్ కవరేజ్ ఇస్తూ, వచ్చిన వాళ్ళ స్పందనలు కనుక్కుంటూ మధ్యమధ్యలో సగం కాలిన పాప మృతదేహాన్ని చూపుతూ అతను చేసిన ఘాతుకాన్నీ, పోలీసులు ఎంత చాకచక్యంగా రెండ్రోజుల్లోనే ఎలా పట్టుకున్నదీ, అయిదోరోజునే శిక్ష ఎలా అమలు చేస్తున్నదీ వివరిస్తున్నారు.

మనకి చెప్పుకోడానికి చరిత్ర లేదు. అది లేకపోవడమే నా శిరోభారానికి మూలం. అవును ఏం ఉన్నా లేకపోయినా పాలకులకి చరిత్ర ముఖ్యం. అదెంత బాగుంటే… అంత బాగా మనం గుర్తింపు పొందుతాం. అర్ధవయ్యిందా? అందుకని మనం మన చరిత్రని రాయించుకోవాల! అవసరమైతే అసలు చరిత్రలని తిరగ రాయించెయ్యాల. అడ్డొస్తున్నాయనుకుంటే ఆ పాత చరిత్రలని చింపి పారెయ్యాల!

జనార్ధనరాజుకి రోజూ పిట్ట మాంసం వుండాలి. లేకపోతే ముద్ద దిగదు. నల్లగా నేరేడుపండులా నిగనిగలాడే జనార్ధనరాజు వయస్సు యాభైకి అటూ ఇటూ వుంటాయి. అంతటి నలుపు మొహంలోనూ ఎర్రటి పెదాలు ఎప్పుడూ తాంబూలం వేసుకున్నట్టు కనిపిస్తాయి. కాంతులీనే ఆయన కళ్ళు ఎలాటివారినైనా ఇట్టే ఆకట్టుకుంటాయి. ఆడవాళ్ళనైతే మరీను. ఆయన్ని బాగా తెలిసిన వాళ్ళకి మాత్రమే ఆయన కళ్ళ వెనక కదిలే భావాల గురించి తెలుస్తుంది.