ఆ రోజుల్లో పండగలకు కొత్త బట్టల ముచ్చట. అసలు కొత్త బట్టలంటేనే తాను నుండి గుడ్డ చింపించి, చక్కగా కొలతలు తీపించి, కుట్టించి, నలభైసార్లు దర్జీ షాపు చుట్టూ తిరిగి, చొక్కాయ్ సాధించి దానిని బొగ్గుల పెట్టెతో ఉల్టా పల్టా ఇస్త్రీ లాగించి మన చొక్కాని తొలిసారిగా వాడెవడో కాక మనమే తొడుక్కోడం. ఇప్పుడు మనం కొత్తంగి అని తొడుక్కునేది ఎక్కడని కొత్తది?

వంటింటి అటకమీంచి ఆవకాయ గూనలు పెద్దవీ చిన్నవీ అన్నిటినీ దింపించాలా, కడిగించాలా, ఎండబెట్టాలా! ఒక వహీవా? అన్ని వహీల ఆవకాయా పెట్టాలా! పచ్చావకాయ, బెల్లమావకాయ, ఎండావకాయ, అడకాయ, మాగాయి, తొక్కుపచ్చడి, కాయావకాయ, మెంతావకాయ. మళ్ళీ అందులోనూ కొన్నిటిలో వెల్లుల్లి వేసీ, కొన్నిటిలో వెయ్యకుండానూ!

నిర్మానుష్యమైన రోడ్డు హక్కుగా లాక్కుంది ఒంటరి గుండెని. చెవుల్లో చలి, గుండెలో మంచు, మొద్దుబారిపోయిన మొహం. గ్లోవ్స్ ఉన్న చేతిలో వెచ్చగా ఒదిగిన సిగరెట్ స్టబ్ చివరి వెలుతురులు చిమ్ముతుంది. అడుగుల కింది ఎండుటాకులు అన్నీ మంచు నీళ్ళల్లో ఒదిగిపోతున్నాయి. కొండలు, నిశ్చలంగా నిల్చున్న చెరువు. సాయంత్రమైందని ఈ రోజుకి ఇక చాలు అని సోలిపోతున్న సూర్యుడు. వీటన్నిటికీ సాక్షిగా నేను. నన్ను కూడా వీటిగాటిన కట్టేస్తూ తాము సాక్షులుగా పక్షుల గుంపులు.

తిరిగి హోటలుకు వెళ్ళేటపుడు ఆ దేశపు పార్లమెంటు భవనము, సాయుధ రక్షకుల పర్యవేక్షణలో ఉన్న రాజప్రాసాదమూ కనిపించాయి. రబాత్‌ నగరాన్ని నడకరాయుళ్ళ స్వప్నసీమ అనవచ్చు. నగరంలో తిరుగుతోంటే ఆత్మీయంగా అనిపిస్తుందే తప్ప సంభ్రమాశ్చర్యాలు, మనమీద నగరం వాలిపోయి ఉక్కిరిబిక్కిరి చేస్తోన్న భావన కలగనే కలగవు.

విష్ణుమూర్తి మోహిని అవతారం ఎత్తి అమృతాన్ని పంచి పెట్టాడని, రాహువు కపటంగా దేవతల ఆకృతిలో వచ్చి అమృతాన్ని పొందే ప్రయత్నం చేశాడని, ఆ విషయం పసిగట్టి విష్ణువుకు ఆ విషయాన్ని చేరవేశారని తెలుసుకున్న రాహువుకు సూర్యచంద్రుల మీద తీరని పగ కలిగిందనీ వివరించాను. అలా రాహువు పగసాధింపు చర్య నేటికీ కొనసాగుతుందని చెప్పాను. ప్రతీ రోజూ ఈ రాహువు సూర్యచంద్రులను వాళ్ళ సంచలనంలో కొంతసేపు పీడిస్తూ ఉంటాడు. దాన్నే రాహుకాలం అంటారు.

రాత్రిళ్ళు భోజనానంతరం ఇలా మా ఇంట్లో చెప్పుకునే కబుర్లు భలే ఉంటాయిలే. ఆరోజు మేము కలుసుకున్న కొత్త వ్యక్తులు, పాఠశాలలోని ఉపాధ్యాయుల లేదా కార్యాలయాల్లోని ఉన్నతాధికారుల దౌర్జన్యాలను, అతి వేషాల గురించి తమాషా పడుతూ వారి హెచ్చులని వెక్కిరించుకుంటూ ముచ్చటించుకుంటాము.

మొన్న నేను ప్లాజాకి వెచ్చాలు కొనుక్కురావడానికి వెళ్ళినప్పుడు మా అపార్ట్‌మెంట్ బిల్డింగ్ కాన్సియార్జ్ వచ్చింది. నాన్నతో అవీ ఇవీ మాట్లాడి వెళ్ళింది. మాకు దగ్గిరలోనే ఉన్న కుట్జివ్‌ గ్రామాన్ని రష్యన్ దళాలు ఆక్రమించుకున్నాయి అని చెప్పిందట. ఇళ్ళళ్ళో ఉన్న స్త్రీలని బలాత్కరించారని చెప్పింది. అని వూరుకున్నా బాగుండేది. ఒంటరి తల్లిని రేప్ చేయబోతున్న రష్యన్ సైనికుడికి ఆవిడకు ఉన్న ఒక్కగానొక్క కొడుకు అడ్డం పడితే వాడిని కాల్చి చంపి ఆ తల్లిని చెరిచాడట.

మీరు చెప్పమంటే, నేను మార్లాతో మాట్లాడి ఆమె తొందరపడి కేస్ ఫైలు చెయ్యకుండా ఉండేట్లు చూస్తాను. నేను చెప్పినట్లు ఆమె చెయ్యక్కర్లేదు. అసలు నేను అలా చెప్పకూడదు కూడా. నా ఉద్దేశంలో ఆమె పనిలో పొరపాటు లేదని. ఈ కాగితాలు చూడండి. ఆమెకు తన డెస్కు దగ్గరే ఉండి, హాస్పిటల్ కంప్యూటర్ మీద ఎడిషనల్ పని చేసుకోటానికి ఆమెకు పర్మిషన్ ఇవ్వబడింది. ఇవిగో అంతకు ముందున్న చీఫ్, ఒక వైస్ ప్రెసిడెంటు సంతకాలు పెట్టిన కాగితాలు.

అవధాని తండ్రి యెడల భయభక్తులతో, తల్లి చాటున పెరిగిన బిడ్డ. మారుతున్న కాలానికి ఎదురీదే ధైర్యం లేక శాస్త్రానికి పిలకని ఉండనిచ్చి, కాలానికి అనుగుణంగా క్రాఫింగ్ చేయించుకున్నాడు. పాఠశాలలో లఘు సిద్ధాంత కౌముది, రఘువంశం అధ్యయనం చేసేడు. సహాధ్యాయులు చాలామంది బ్రాహ్మణేతరులు కావడంతో పౌరోహిత్యానికి కాని, అర్చకత్వానికి కానీ బ్రాహ్మణులకి ఉంటూ వచ్చిన గిరాకీ ఇటుపైన ఉండదేమో అనే భయం పట్టుకుంది అవధానికి.

సాలిపురుగు శ్రద్ధగా తన పట్టుని అల్లుతుందన్నమాట. ఎంత సన్నదారమో. దాని ఒంటినుంచి వొస్తుందా దారం మరి! అర్థచంద్రాకారాల దారాలని మజ్జి దారానికి వేళ్ళాడబెడుతూ చకచకా అటోసారి ఇటోసారీ అతికేస్తూ అల్లేస్తుంది! దాని పనివాడితనాన్ని అమ్మ పనివాడితనాన్ని మెచ్చుకున్నట్టు మెచ్చుకోవలిసిందే!

జిబ్రాల్టర్ జలసంధి దక్షిణ తటాన, మధ్యధరా సముద్రం అట్లాంటిక్ మహాసముద్రాన్ని పలకరించే చోట కాపలా సిపాయిలా నిలచి ఉండే నగరం టాంజియర్. ఆ జలసంధి ఎంతో సన్నపాటిది. ఒకచోట భూభాగాల మధ్య దూరం పదమూడు కిలోమీటర్లే. విరామమంటూ లేకుండా కార్యకలాపాలు సాగే సముద్ర మార్గాలలో జిబ్రాల్టర్ జలసంధి ప్రముఖమైనది.

చిరాకు తగ్గని గణపతమ్మ ముఖాన్ని చూస్తూ కొన్ని క్షణాలు నిలబడ్డవాడు ఏమనుకున్నాడో, హఠాత్తుగా పరిగెత్తుకెళ్ళి గణపతమ్మ లావుపాటి శరీరాన్ని గట్టిగా హత్తుకున్నాడు. బియ్యం నానబెట్టిన గిన్నెని కోపంగా వంటగట్టు మీద పెట్టి, పెంటను తొక్కిన దానిలా ఛీ! అని పక్కకు జరిగి నిలబడింది గణపతమ్మ.

మాకు ఆకలిగా ఉంది, తను ఏమేమి తెచ్చి ఉంటాడా అని అత్రుతగా చూస్తున్నాం, పెట్టినదాన్ని పెట్టినట్లు గుటుక్కుమనిపించాలని తొందర కూడా పడుతున్నాం. వాసు ఆ భోజనపు పొట్లాన్ని జాగ్రత్తగా విప్పాడు. అందులో ఉన్నది చూసి నేనూ నా మిత్రుడు నిర్ఘాంతపోయాం, నివ్వెరపోయాం, ఖంగుతిన్నాం, నిశ్చేష్టులమయ్యాం!

కాళ్ళు భూమిలో పాతేసినట్టు కదలడానికి మొరాయించాయి. చిమన్ నవ్వుకుంటూ వెళ్ళిపోయాడు. అతడు చెప్పింది కరెక్టే. ఇక్కడ నుంచి లేచి వెళ్ళాలి నేను. ఆమె ఏ క్షణంలో ఏం చేస్తుందో? బాగ్ లోంచి కత్తి తీసి పొడిస్తే మాత్రం ఎవరు చూడొచ్చారు? అసలు ఆమె ఒక చేత్తో తోస్తే చాలు నేను కుప్పకూలిపోతాను. అంత బలంగా ఉన్నాయి ఆమె చేతులు. కొంపదీసి కరుడుగట్టిన నేరస్తుడెవరైనా ఆ బుర్ఖాలో లేడు కదా? వెన్నులో చలి పుట్టింది.

మధ్యాహ్నం, అతడికి తను వండిన ఇండియన్ డిష్, రొట్టె మడుపులో, స్వయంగా నోటి కందిస్తే, గోధుమ కనుపాపల, ఆశ్చర్యపు అరక్షణపు నిస్టాగ్మస్. ఆ పై ప్రతి బైట్‍కూ, సంభోగ పరాకాష్ఠాసమయపు కూజితాలు వెలువడ్డాయ్ అతని గొంతులోంచి. ‘ఎవ్రి‌ధింగ్ సీమ్డ్ ఎక్జాట్‍లీ రైట్, ఒళ్ళంతా కోన్యాక్‍లా వెచ్చగా జ్వలించింది.’ అన్నాడు. భోజనానంతర పునర్భవ కామ వాంఛలు, భోగినీ దండకాలకే ఉచితాలు.

సమర్థుడు, ఉత్తముడు, సాధు ప్రవర్తనుడైన కుణాలుడి విషయంలో తన మోహాన్ని, ప్రేమను అదుపు చేసుకోలేకపోయింది తిష్యరక్షిత. ఉద్యానవనంలో ధ్యానంలో ఉన్న అతనిని కౌగిలించుకొని తన కోరికను వెల్లడించింది. కుణాలుడు ఆమెను సున్నితంగానే తిరస్కరించాడు. తల్లిలాంటి దానివి అని ఆమె పాదాలకు నమస్కరించి వెళ్ళిపోయాడు. తండ్రికి కూడా ఈ విషయాన్ని తెలియనివ్వలేదు.

నువ్వనుకున్నావ్ కొండమావయ్యా నే పడుకున్నాననీ! వెన్నెలగా ఉంది కదూ ఇవాళ! పెద్దకిటికీ తీసివుందిగా! ఆకాశం మాంఛి తెల్లగా వెన్నలా మెత్తగా భలే బావుంది. అలా చూస్తూ ఉంటే కాస్సేపటికి చందమామ కిటికీకి ఎదురుగ్గా దగ్గరగా వొచ్చీసీడు. కళ్ళు మూసుకుని తెరిచీసరికి నేను ఆకాశంలో ఉన్నా. ఎంత మెత్తగా ఉందో ఆకాశం!

ఒక స్పష్టమైన కారణం లేకుండా నా ప్రాణస్నేహితుడు నాకు ద్రోహం చేయడం నిజంగా నా హృదయాన్ని బద్దలు కొట్టింది. నా ఆ మిత్రుడి క్రూరమైన నిర్లక్ష్య ప్రవర్తన నన్ను, మా క్రికెట్ టీమ్‌ని తీవ్ర నిరాశలో ముంచెత్తింది. జీవనోత్సాహం అనేది జీవితంలోనూ ఆటలోను నశించిన నా వంటి కెప్టెన్‌ వల్ల క్రమంగా రఫ్ అండ్ టఫ్ అండ్ జాలీ టీమ్ జాలిగా కనుమరుగైంది.

షెఫ్‌సాన్ ప్రజలు మృదుభాషులు, ప్రశాంతజీవులు. తమ పనేదో తాము చేసుకుంటూ పోయేవాళ్ళు. మరకేష్, ఫెజ్ నగరాల్లో మొహం మీద గుచ్చి గుచ్చి మాట్లాడే మనుషుల్ని చూశాక ఇక్కడివాళ్ళను చూస్తే పిల్లగాలి వీస్తున్నట్టనిపించింది. ఇతర పట్టణాల్లో లాగా ఇక్కడ దళారీల వేధింపులు లేవు. బలవంతపు అమ్మకాలు లేవు.

అకస్మాత్తుగా మరో లైన్ మెరిసింది మెదడులో. ఒంటి నుండి నీటి బొట్లు జారిపడుతూ ఉండగా సుష్మ కిచెన్ లోకి పరిగెత్తుకొచ్చింది, ఆ లైను మాయమయ్యే లోపే కాగితం మీద పెట్టేయాలని. తెరచి ఉన్న పరదాల వెనక నుంచి, ఎదురింట్లో పనీ పాటా లేకుండా కూచునుండే డేగ కళ్ళు రెండు తనని చూస్తున్నాయేమో అని కూడా తోచలేదు సుష్మకి. ఆ లైన్ రాయడం పూర్తయ్యేసరికి ఒంటి మీద నుంచి జారిన నీటి బొట్లతో ఆమె పాదాల చుట్టూ చిన్న మడుగు కట్టింది.