ఈ రోజేమో, అక్కడెవరూ లేరు కాని తను పెద్దగా ఏడుస్తూ అరుస్తూంది, ‘మగలంజకొడుకులంతా ఒకటేరా అని తెలిసినా కూడ పెంచి పెద్ద చేసిన కదర ముండా కొడుకా’ అని ఎవరినో తిడుతూంది.
ఆమె లోని అమ్మతనం తను పెంచిన అమ్మాయిని తన సొంత కొడుకే పాడు చేస్తాడు అని అతన్ని తిట్టినప్పుడే తెలుస్తుంది. చాలా మంచి కథ, నమస్కారాలు.
“మనకి మనమాడే అబధ్ధాలు అంతగా అలవాటు అయిపోయినట్లున్నాయి.”
“అబధ్ధమన్న తర్వాత ఏదైనా అబధ్ధమే! చిన్నదీ, పెద్దదీ, హానికరమయిందీ, కానిదీ అనుకునేది మనని మనం సమర్థించుకోటానికే!”
ఈ కథ చాలా ఆలోచింపచేస్తుంది. పిల్లల పెంపకం, వాళ్ళ పట్ల మన ప్రవర్తన గురించి చక్కగా చెప్పారు, నమస్కారం.
దేశంలో సైన్సు చదువుకున్న ఆచార్యులు ఎందరో ఉన్నారు. కానీ తమకు తెలిసిన విషయాన్ని ఇతరులతో పంచుకోవాలి అన్న ఉదారస్వభావం గలవారిని వేళ్ళ మీద లెక్కించగలము – అటువంటి వారిలో అగ్రగణ్యులు వేమూరి గారు. ప్రస్తుత వ్యాసం – కృత్రిమ మేధ (AI) పూర్వాపరాలను పరిశీలించి – ఏ రకంగా దాని అనువర్తనాలు భౌతిక రసాయనిక శాస్త్రాల స్థితిగతులను మార్చి, ఒక కొత్త విప్లవానికి దారితీశాయో – చివరిగా దానిలో భాగస్వాములైన శాస్త్రవేత్తలకు నోబెల్ పురస్కారం లభించడం మేలుమలుపుగా కొనియాడుతూ , సమాజం మీద కృత్రిమ మేధ ప్రభావం , మంచి చెడులను చర్చించి వదులుతుంది. ఈ వ్యాసంలో చర్చించిన విషయాలు, ప్రస్తావించిన సంగతులు కొత్తవి. మన కుతూహలపరిధిని అనంతంగా విస్తరించే ఇవన్నీ ఆహ్వానించదగినవి- సహజంగా ఎన్నో పారిభాషిక పదాలు (చాలా వాటికీ బ్రాకెట్లలో ఆంగ్ల మూలాలు ఇచ్చారు) దొర్లాయి. ఎప్పటిలాగే – నాకు ఈ విభాగంలో కొన్ని అభ్యంతరాలున్నాయి.
సైన్సులో తెలుగు వ్యాసాలకు పాఠకులు – చాలావరకు చిన్నప్పుడు కనీసం పదవ తరగతి దాకా తెలుగు మీడియంలో చదువుకుని -కనీసం క. సా.గు కట్టడం తెలిసిన వారు, అంతేకాదు, కణం, ఉండుకం, క్లోమం, ప్లీహం, అణువు, పరమాణువు, యానకం, లోలకం, పౌనః పున్యం, తరంగ దైర్ఘ్యం లాంటి పదాలు చెవిన పడిన వారు – వారిలో కొందరు వయసు పైబడుతున్న రీత్యా, మరుపుదారిలో ఉన్న బాపతు అని చెప్పవచ్చు. కాబట్టి, మనకున్న పాఠక ప్రపంచం పరిమితులెరిగి, ఇదివరకు ప్రచారంలో ఉన్న పారిభాషిక పదాలను పొదుపుగా వాడుకోవాలి అన్న ధోరణి నాది.
‘బణువు’(molecule) అన్న ప్రయోగం నాకు ఇబ్బంది కలిగించింది- కారణం ఇప్పటికీ ప్రచారంలో ఉన్న పాఠ్యగ్రంథాల్లో Molecule ను అణువుగా, Atom ను పరమాణువుగా వ్యవహరిస్తున్నారు. అలాగే, Thermodyamics ను చాలా కాలంగా ‘ఉష్ణగతి శాస్త్రం’గా వ్యవహరిస్తున్నారు – దాన్ని అలాగే వాడటం మంచిది అనుకుంటాను. కొత్త పారిభాషిక పదాలు అవసరం కొద్దీ సృష్టించుకోవచ్చు.
నా స్నేహితుడు ఒకడు, 1994లో అన్నా విశ్వవిద్యాలయంలో Remote Sensing లో ANN (Artificial Neural Networks) వినియోగం మీద M.Tech ప్రాజెక్టులో భాగంగా పరిశోధన పత్రం సమర్పించాడు. దాని సారాంశం (abstract ) ఆంగ్లంతో పాటు ఒక భారతీయ భాషలో ఉండాలి. అప్పుడు తెలుగులో abstract నేను రాసి పెట్టాను. ఆ సందర్భంలో – Remote Sensingను దూరగ్రహణంగా , ANNను కృత్రిమ నాడీ జాలాలుగా పేర్కొన్నాను. చెప్పొచ్ఛేది ఏమిటంటే, లేని వాటికి మనం హాయిగా కొత్త పారిభాషిక పదాలు సృష్టించుకోవచ్చు. ఇక, వ్యాసంలోకి ప్రవేశిస్తే, neural net ను నాడీ వలయంగా పేర్కొన్నారు, internet ను అంతర్జాలం అని పిలుస్తున్నామా, ఆ పంపిణీ మీద neural net ను నాడీ జాలంగా వ్యవరిస్తే బావుండేది. వలయం, వృత్తం అనగానే అందులో సంభాషణ/సంకర్షణలకు స్థానం లేదు. ANN లకు అదే ఆయువుపట్టు కదా.
consciousness ను ప్రజ్ఞానంగా పేర్కొనడం ఇదే మొదలు అనుకుంటాను. చేతన / చైతన్యం అని వాడుకలో ఉంది. సాహిత్యంలో Stream of consciousnessను చైతన్య స్రవంతి అని , subconsciousnessను అవచేతన, Unconsciousnessను చక్కగా అచేతన అని వ్యవహరిస్తున్నాము. consciousness కు మన అనుభవానికి సంబంధం ఉంది. మేధకు, కృత్రిమ మేధకు – జ్ఞానం / సమాచారం ముఖ్యం. కృత్రిమమేధస్సులో అనుభవానికి ఒక ప్రాతిపదిక లేదు. Consciousness ను ప్రజ్ఞానం అనడంలో ఇక్కడే చిక్కు వస్తుంది. అదేదో జ్ఞాన సంబంధి అనుకునే అవకాశం ఉంది, తద్భిన్నంగా consciousness అనుభవ సంబంధి. ప్రస్తుతం వాడుకలో ఉన్న చేతన చక్కగా సరిపోతుంది. Consciousness ప్రజ్ఞానం అయితే మరి subconsciousness / Unconsciousnessని ఏమని పిలవాలి? ఇలాంటి చిక్కులున్నాయి అనిపిస్తుంది. తీగ లాగితే డొంకంతా కదులుతుంది.
ఇక చిల్లర విషయాలు: క్రింది వాక్యాల్లో లోతైన జేబులు (deep pockets), పసరు తగ్గిపోతూందా (No more juice) అన్న ప్రయోగాలు: “ఈ రెండు బహుమానాలూ అందుకున్న ఐదుగురిలో ‘ముగ్గురు లోతైన జేబులు ఉన్న’ గూగుల్ కంపెనీతో సంబంధం ఉన్న పరిశోధకులు.ఈ ధోరణి చూస్తూ ఉంటే భౌతిక, రసాయన శాస్త్రాలలో ‘పసరు తగ్గిపోతూందా ‘అనే అనుమానం ఒక పక్క.”
బ్రాకెట్లలో సూచించిన అమెరికన్ జాతీయాలకు (idioms) తెలుగు అని తెలుస్తోంది. ‘చేతిలో కాసులు గల గల లాడుతున్న’, ‘శక్తియుక్తులు నీరు కారిపోతున్నాయా’ లాంటి తెలుగు నుడికారం వాడితే సులభంగా అర్థమవుతుంది. ‘Emerging behaviour’ను ‘హఠాదుత్పన్న ప్రవర్తన’ అనడం బరువుగా ఉన్నా అర్థబోధకు వచ్చిన చిక్కు లేదు. లేదంటే సరళంగా ఆకస్మిక ప్రవర్తన/ సాహసిక ప్రవర్తన అని పిలవచ్చు. పొతే, వంగ భాషలో ‘emerging’ని ‘ఉదీయమాన’ అని వ్యవహరిస్తారు. ఇక మిగిలినది brute force – చక్కగా తెలుగులో మొద్దు బలం అంటే సరిపోతుంది. చివరాఖరిగా ‘కపాలం మీది టోపారం’ నాకు అర్థం కాలేదు.
ప్రముఖ సైన్సు రచయితగా అప్పుడప్పుడు మంచి వ్యాసాలు రాస్తూ అందరి బుర్రల్లో తుప్పు వదలగొడుతున్న వేమూరి గారికి అభినందనలు, ఇలా, వారు ఇంకా ఎన్నో వ్యాసాలు రాసి పాఠకుల కుతూహలాన్ని ఇనుమడింప చేయగలరని ఆశిస్తాను.
ప్రొఫెసర్ రాజ్ రెడ్డి గారు చురుకుగా పని చేసిన రోజులలో నాడీవలయాలు ఊపందుకుని ఉండుంటే ఈ నోబెల్ బహుమానం ఆయనకి దక్కి ఉండేదేమో!! అప్పుడు మనం అంతా కాలరెత్తుకుని తిరిగి ఉండేవాళ్ళం. నోబెల్ బహుమానాలకి కూడా కాలం, కర్మం కలసి రావాలి.
కృత్రిమ మేధ, నాడీ వలయాల పునర్జన్మ అంశాల మీద మంచి వ్యాసాన్నిచ్చిన శ్రీ వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు గారికి కృతజ్ఞతలు. 1985లో హైద్రాబాదులో ప్రొ. రాజ్ రెడ్డిగారి ఉపన్యాసం విన్నందున… వారినీ స్మరిస్తూ…
భవదీయుడు,
కె. కె. రామయ్య
Dabbala Rajagopal “Raj” Reddy is an Indian-American computer scientist and a winner of the Turing Award. He is one of the early pioneers of artificial intelligence and has served on the faculty of Stanford and Carnegie Mellon for over 50 years.
మీ వ్యాఖ్యకు ధన్యవాదాలు. అయితే, మీరు చెప్పిన అథర్వశీర్షం అన్నది అథర్వవేదంలో భాగం కాదండి.
మీరు చెప్పిన గణపతి అథర్వ శీర్షం అన్నదే శ్రీగణపత్యథర్వశీర్షోపనిషత్ అని కానీ గణపత్యుపనిషత్ అని పేరు పొందిన రచన చాలా అర్వాచీనం. దీని మీద పరిశోధన చేసిన అనిత రైనా థాపన్[1] ఇది 16వ శతాబ్దంలోనో 17వ శతాబ్దంలోనో రచించబడి ఉండవచ్చునని ఆధారాలతో వాదించారు.
[1] Anita Raina Thapan (1997). Understanding Gaṇpati. Manohar Publishers. p. 40. ISBN 978-81-7304-195-2.
భక్తిసాహిత్యంలో అద్భుతమైన సాహిత్యం ఉండవచ్చును. ప్రతిశ్లోకంలోనూ తదాపి ప్రతిపాదంలోనూ కూడా సాహిత్యపువిలువలు బ్రహ్మాండంగా ఉండాలీ, ప్రత్యక్షరం రసరమ్యం కావాలీ అంటే అలా ఉంటే అద్భుతమే కాని మనం సమాహారంగా ఆసాహిత్యఖండికలోని రసరమ్యత వంటివి మాత్రమే స్వీకరించాలి. మైక్రోస్కోప్ క్రింద పెడితే అందమైన వస్తువులనేకం వికారంగా కనిపించవచ్చునండి.
ఇకపోతే భక్తి సాహిత్యం మనసా ఆస్వాదించి రమించవలసినదే కాని కేవలసాహిత్యపు విలువల తూకపురాళ్ళతో బేరీజు వేయదగినది కాదు తరచుగా.
పదాశ్రితానాం చ సమస్తచౌరం అన్న ఒక ప్రయోగం తీసుకుందాం. ఒక భక్తుడు ఈవాక్యం చదివి తన్మయత్వం చెందుతాడు. ఒక విమర్శకుడు ఏముంది ఈవాక్యంలో విశేషం అనుకోవచ్చును.
భగవంతుడు తన పాదాలను ఆశ్రయించినారి సమస్తాన్నీ దోచుకుంటాడట. ఏజీవుడైనా అహమిక ఉన్నంతకాలం ఇది నాది అది నాది అన్న లెక్కలనుండి దాటి బయటకు రాలేడు. వాడు నాది నాది అనుకొనేది సమస్తం భగవానుడు తీసివేసుకున్నాక ఆభక్తుడు నాది అనుకుందుకు గాను ఏదీ మిగలదు. తనది అన్నది ఉంటే దానితో బంధం. అటువంటిది లేకపోతే ఏబంధమూ లేదు కదా. ప్రాపంచికబంధరహితుడై భగవంతుడితో మాత్రమే సంబంధం కలిగి ఉంటాడు. వాడికి ఈస్థితి కలిగించాలనే అన్నీ ఆ భగవంతుడు లాగివేసుకుంటాడని ఈవాక్యం తాత్పర్యం. ఇదంతా స్ఫురించి భక్తుడు తాదాత్మ్యం చెందుతాడు. సాహిత్యవిమర్శకుడు ఏరసానుభూతినీ పొందడు. రసో వై సః అని మన సిధ్ధాంతం కదా. ఆ రససిధ్ధి కేసి అడుగువేయని వాడికి అంతా శుష్క భక్తి ప్రలాపమే.
ఇలాగు భక్తిభావన ఉన్నవారి దృక్కోణంలో ఇది సమున్నతమైన సాహిత్యమే. అసలు సాహిత్యం అంటే ఏమిటండీ? సహితమైనది సాహిత్యం. హితముతో కూడినది అని. ఏది హితము? భగవత్సంబంధి కన్నా హితమైనది ఉందా అని భక్తులు భావిస్తారు. కొందరు సామాజిక హితము వరకూ లెక్కలు వేస్తారు. కొందరు సాహిత్యప్రయోజనం వరకూ ఆలోచిస్తారు. ఇత్యాది.
ఆవిడ గురించి Ramesh గారి అభిప్రాయం:
11/18/2024 5:34 am
ఈ రోజేమో, అక్కడెవరూ లేరు కాని తను పెద్దగా ఏడుస్తూ అరుస్తూంది, ‘మగలంజకొడుకులంతా ఒకటేరా అని తెలిసినా కూడ పెంచి పెద్ద చేసిన కదర ముండా కొడుకా’ అని ఎవరినో తిడుతూంది.
ఆమె లోని అమ్మతనం తను పెంచిన అమ్మాయిని తన సొంత కొడుకే పాడు చేస్తాడు అని అతన్ని తిట్టినప్పుడే తెలుస్తుంది. చాలా మంచి కథ, నమస్కారాలు.
సత్యం గురించి Ramesh గారి అభిప్రాయం:
11/18/2024 3:41 am
“మనకి మనమాడే అబధ్ధాలు అంతగా అలవాటు అయిపోయినట్లున్నాయి.”
“అబధ్ధమన్న తర్వాత ఏదైనా అబధ్ధమే! చిన్నదీ, పెద్దదీ, హానికరమయిందీ, కానిదీ అనుకునేది మనని మనం సమర్థించుకోటానికే!”
ఈ కథ చాలా ఆలోచింపచేస్తుంది. పిల్లల పెంపకం, వాళ్ళ పట్ల మన ప్రవర్తన గురించి చక్కగా చెప్పారు, నమస్కారం.
కృత్రిమ మేధ, ప్రజ్ఞానం, నోబెల్ బహుమానాలు గురించి తమ్మినేని యదుకుల భూషణ్ గారి అభిప్రాయం:
11/17/2024 6:44 pm
దేశంలో సైన్సు చదువుకున్న ఆచార్యులు ఎందరో ఉన్నారు. కానీ తమకు తెలిసిన విషయాన్ని ఇతరులతో పంచుకోవాలి అన్న ఉదారస్వభావం గలవారిని వేళ్ళ మీద లెక్కించగలము – అటువంటి వారిలో అగ్రగణ్యులు వేమూరి గారు. ప్రస్తుత వ్యాసం – కృత్రిమ మేధ (AI) పూర్వాపరాలను పరిశీలించి – ఏ రకంగా దాని అనువర్తనాలు భౌతిక రసాయనిక శాస్త్రాల స్థితిగతులను మార్చి, ఒక కొత్త విప్లవానికి దారితీశాయో – చివరిగా దానిలో భాగస్వాములైన శాస్త్రవేత్తలకు నోబెల్ పురస్కారం లభించడం మేలుమలుపుగా కొనియాడుతూ , సమాజం మీద కృత్రిమ మేధ ప్రభావం , మంచి చెడులను చర్చించి వదులుతుంది. ఈ వ్యాసంలో చర్చించిన విషయాలు, ప్రస్తావించిన సంగతులు కొత్తవి. మన కుతూహలపరిధిని అనంతంగా విస్తరించే ఇవన్నీ ఆహ్వానించదగినవి- సహజంగా ఎన్నో పారిభాషిక పదాలు (చాలా వాటికీ బ్రాకెట్లలో ఆంగ్ల మూలాలు ఇచ్చారు) దొర్లాయి. ఎప్పటిలాగే – నాకు ఈ విభాగంలో కొన్ని అభ్యంతరాలున్నాయి.
సైన్సులో తెలుగు వ్యాసాలకు పాఠకులు – చాలావరకు చిన్నప్పుడు కనీసం పదవ తరగతి దాకా తెలుగు మీడియంలో చదువుకుని -కనీసం క. సా.గు కట్టడం తెలిసిన వారు, అంతేకాదు, కణం, ఉండుకం, క్లోమం, ప్లీహం, అణువు, పరమాణువు, యానకం, లోలకం, పౌనః పున్యం, తరంగ దైర్ఘ్యం లాంటి పదాలు చెవిన పడిన వారు – వారిలో కొందరు వయసు పైబడుతున్న రీత్యా, మరుపుదారిలో ఉన్న బాపతు అని చెప్పవచ్చు. కాబట్టి, మనకున్న పాఠక ప్రపంచం పరిమితులెరిగి, ఇదివరకు ప్రచారంలో ఉన్న పారిభాషిక పదాలను పొదుపుగా వాడుకోవాలి అన్న ధోరణి నాది.
‘బణువు’(molecule) అన్న ప్రయోగం నాకు ఇబ్బంది కలిగించింది- కారణం ఇప్పటికీ ప్రచారంలో ఉన్న పాఠ్యగ్రంథాల్లో Molecule ను అణువుగా, Atom ను పరమాణువుగా వ్యవహరిస్తున్నారు. అలాగే, Thermodyamics ను చాలా కాలంగా ‘ఉష్ణగతి శాస్త్రం’గా వ్యవహరిస్తున్నారు – దాన్ని అలాగే వాడటం మంచిది అనుకుంటాను. కొత్త పారిభాషిక పదాలు అవసరం కొద్దీ సృష్టించుకోవచ్చు.
నా స్నేహితుడు ఒకడు, 1994లో అన్నా విశ్వవిద్యాలయంలో Remote Sensing లో ANN (Artificial Neural Networks) వినియోగం మీద M.Tech ప్రాజెక్టులో భాగంగా పరిశోధన పత్రం సమర్పించాడు. దాని సారాంశం (abstract ) ఆంగ్లంతో పాటు ఒక భారతీయ భాషలో ఉండాలి. అప్పుడు తెలుగులో abstract నేను రాసి పెట్టాను. ఆ సందర్భంలో – Remote Sensingను దూరగ్రహణంగా , ANNను కృత్రిమ నాడీ జాలాలుగా పేర్కొన్నాను. చెప్పొచ్ఛేది ఏమిటంటే, లేని వాటికి మనం హాయిగా కొత్త పారిభాషిక పదాలు సృష్టించుకోవచ్చు. ఇక, వ్యాసంలోకి ప్రవేశిస్తే, neural net ను నాడీ వలయంగా పేర్కొన్నారు, internet ను అంతర్జాలం అని పిలుస్తున్నామా, ఆ పంపిణీ మీద neural net ను నాడీ జాలంగా వ్యవరిస్తే బావుండేది. వలయం, వృత్తం అనగానే అందులో సంభాషణ/సంకర్షణలకు స్థానం లేదు. ANN లకు అదే ఆయువుపట్టు కదా.
consciousness ను ప్రజ్ఞానంగా పేర్కొనడం ఇదే మొదలు అనుకుంటాను. చేతన / చైతన్యం అని వాడుకలో ఉంది. సాహిత్యంలో Stream of consciousnessను చైతన్య స్రవంతి అని , subconsciousnessను అవచేతన, Unconsciousnessను చక్కగా అచేతన అని వ్యవహరిస్తున్నాము. consciousness కు మన అనుభవానికి సంబంధం ఉంది. మేధకు, కృత్రిమ మేధకు – జ్ఞానం / సమాచారం ముఖ్యం. కృత్రిమమేధస్సులో అనుభవానికి ఒక ప్రాతిపదిక లేదు. Consciousness ను ప్రజ్ఞానం అనడంలో ఇక్కడే చిక్కు వస్తుంది. అదేదో జ్ఞాన సంబంధి అనుకునే అవకాశం ఉంది, తద్భిన్నంగా consciousness అనుభవ సంబంధి. ప్రస్తుతం వాడుకలో ఉన్న చేతన చక్కగా సరిపోతుంది. Consciousness ప్రజ్ఞానం అయితే మరి subconsciousness / Unconsciousnessని ఏమని పిలవాలి? ఇలాంటి చిక్కులున్నాయి అనిపిస్తుంది. తీగ లాగితే డొంకంతా కదులుతుంది.
ఇక చిల్లర విషయాలు: క్రింది వాక్యాల్లో లోతైన జేబులు (deep pockets), పసరు తగ్గిపోతూందా (No more juice) అన్న ప్రయోగాలు: “ఈ రెండు బహుమానాలూ అందుకున్న ఐదుగురిలో ‘ముగ్గురు లోతైన జేబులు ఉన్న’ గూగుల్ కంపెనీతో సంబంధం ఉన్న పరిశోధకులు.ఈ ధోరణి చూస్తూ ఉంటే భౌతిక, రసాయన శాస్త్రాలలో ‘పసరు తగ్గిపోతూందా ‘అనే అనుమానం ఒక పక్క.”
బ్రాకెట్లలో సూచించిన అమెరికన్ జాతీయాలకు (idioms) తెలుగు అని తెలుస్తోంది. ‘చేతిలో కాసులు గల గల లాడుతున్న’, ‘శక్తియుక్తులు నీరు కారిపోతున్నాయా’ లాంటి తెలుగు నుడికారం వాడితే సులభంగా అర్థమవుతుంది. ‘Emerging behaviour’ను ‘హఠాదుత్పన్న ప్రవర్తన’ అనడం బరువుగా ఉన్నా అర్థబోధకు వచ్చిన చిక్కు లేదు. లేదంటే సరళంగా ఆకస్మిక ప్రవర్తన/ సాహసిక ప్రవర్తన అని పిలవచ్చు. పొతే, వంగ భాషలో ‘emerging’ని ‘ఉదీయమాన’ అని వ్యవహరిస్తారు. ఇక మిగిలినది brute force – చక్కగా తెలుగులో మొద్దు బలం అంటే సరిపోతుంది. చివరాఖరిగా ‘కపాలం మీది టోపారం’ నాకు అర్థం కాలేదు.
ప్రముఖ సైన్సు రచయితగా అప్పుడప్పుడు మంచి వ్యాసాలు రాస్తూ అందరి బుర్రల్లో తుప్పు వదలగొడుతున్న వేమూరి గారికి అభినందనలు, ఇలా, వారు ఇంకా ఎన్నో వ్యాసాలు రాసి పాఠకుల కుతూహలాన్ని ఇనుమడింప చేయగలరని ఆశిస్తాను.
కృత్రిమ మేధ, ప్రజ్ఞానం, నోబెల్ బహుమానాలు గురించి Rao Vemuri గారి అభిప్రాయం:
11/15/2024 6:06 pm
ప్రొఫెసర్ రాజ్ రెడ్డి గారు చురుకుగా పని చేసిన రోజులలో నాడీవలయాలు ఊపందుకుని ఉండుంటే ఈ నోబెల్ బహుమానం ఆయనకి దక్కి ఉండేదేమో!! అప్పుడు మనం అంతా కాలరెత్తుకుని తిరిగి ఉండేవాళ్ళం. నోబెల్ బహుమానాలకి కూడా కాలం, కర్మం కలసి రావాలి.
కృత్రిమ మేధ, ప్రజ్ఞానం, నోబెల్ బహుమానాలు గురించి కె.కె. రామయ్య గారి అభిప్రాయం:
11/15/2024 10:22 am
కృత్రిమ మేధ, నాడీ వలయాల పునర్జన్మ అంశాల మీద మంచి వ్యాసాన్నిచ్చిన శ్రీ వేమూరి వేంకటేశ్వరరావు గారికి కృతజ్ఞతలు. 1985లో హైద్రాబాదులో ప్రొ. రాజ్ రెడ్డిగారి ఉపన్యాసం విన్నందున… వారినీ స్మరిస్తూ…
భవదీయుడు,
కె. కె. రామయ్య
Dabbala Rajagopal “Raj” Reddy is an Indian-American computer scientist and a winner of the Turing Award. He is one of the early pioneers of artificial intelligence and has served on the faculty of Stanford and Carnegie Mellon for over 50 years.
గణపతి: అంతు చిక్కని వింత దేవుడు-2 గురించి సురేశ్ కొలిచాల గారి అభిప్రాయం:
11/14/2024 12:53 pm
ప్రతాప చంద్రశేఖర్ గారు,
మీ వ్యాఖ్యకు ధన్యవాదాలు. అయితే, మీరు చెప్పిన అథర్వశీర్షం అన్నది అథర్వవేదంలో భాగం కాదండి.
మీరు చెప్పిన గణపతి అథర్వ శీర్షం అన్నదే శ్రీగణపత్యథర్వశీర్షోపనిషత్ అని కానీ గణపత్యుపనిషత్ అని పేరు పొందిన రచన చాలా అర్వాచీనం. దీని మీద పరిశోధన చేసిన అనిత రైనా థాపన్[1] ఇది 16వ శతాబ్దంలోనో 17వ శతాబ్దంలోనో రచించబడి ఉండవచ్చునని ఆధారాలతో వాదించారు.
[1] Anita Raina Thapan (1997). Understanding Gaṇpati. Manohar Publishers. p. 40. ISBN 978-81-7304-195-2.
గణపతి అథర్వశీర్ష ఉపనిషత్తు గురించి వికీ పేజీ మీరు చూడవచ్చు:
Ganapati Atharvaśīrṣa Wikipedia page
నమస్సులతో,
సురేశ్.
ట్వైలైట్ గురించి Chandrashekhar Pratapa గారి అభిప్రాయం:
11/14/2024 5:14 am
అందమైన శైలి లో కనువిందు చేసిన నిర్వేదం!
గణపతి: అంతు చిక్కని వింత దేవుడు-2 గురించి Chandrashekhar Pratapa గారి అభిప్రాయం:
11/14/2024 4:48 am
గణపతి అధర్వ శీర్షం గురించిన ప్రస్తావన కూడా అవసరం కదా
నాకు నచ్చిన పద్యం: ప్రవరుని హిమాలయ దర్శనం గురించి GANNEM VASU గారి అభిప్రాయం:
11/13/2024 1:00 pm
ప్రవరుని స్వగతం పాఠం లోని పద్యాలు ఇది నా పదవ తరగతి లో కూడా ఉంది
చౌరాష్టకం – ఆంధ్రానువాదం గురించి తాడిగడప శ్యామల రావు గారి అభిప్రాయం:
11/13/2024 5:09 am
భక్తిసాహిత్యంలో అద్భుతమైన సాహిత్యం ఉండవచ్చును. ప్రతిశ్లోకంలోనూ తదాపి ప్రతిపాదంలోనూ కూడా సాహిత్యపువిలువలు బ్రహ్మాండంగా ఉండాలీ, ప్రత్యక్షరం రసరమ్యం కావాలీ అంటే అలా ఉంటే అద్భుతమే కాని మనం సమాహారంగా ఆసాహిత్యఖండికలోని రసరమ్యత వంటివి మాత్రమే స్వీకరించాలి. మైక్రోస్కోప్ క్రింద పెడితే అందమైన వస్తువులనేకం వికారంగా కనిపించవచ్చునండి.
ఇకపోతే భక్తి సాహిత్యం మనసా ఆస్వాదించి రమించవలసినదే కాని కేవలసాహిత్యపు విలువల తూకపురాళ్ళతో బేరీజు వేయదగినది కాదు తరచుగా.
పదాశ్రితానాం చ సమస్తచౌరం అన్న ఒక ప్రయోగం తీసుకుందాం. ఒక భక్తుడు ఈవాక్యం చదివి తన్మయత్వం చెందుతాడు. ఒక విమర్శకుడు ఏముంది ఈవాక్యంలో విశేషం అనుకోవచ్చును.
భగవంతుడు తన పాదాలను ఆశ్రయించినారి సమస్తాన్నీ దోచుకుంటాడట. ఏజీవుడైనా అహమిక ఉన్నంతకాలం ఇది నాది అది నాది అన్న లెక్కలనుండి దాటి బయటకు రాలేడు. వాడు నాది నాది అనుకొనేది సమస్తం భగవానుడు తీసివేసుకున్నాక ఆభక్తుడు నాది అనుకుందుకు గాను ఏదీ మిగలదు. తనది అన్నది ఉంటే దానితో బంధం. అటువంటిది లేకపోతే ఏబంధమూ లేదు కదా. ప్రాపంచికబంధరహితుడై భగవంతుడితో మాత్రమే సంబంధం కలిగి ఉంటాడు. వాడికి ఈస్థితి కలిగించాలనే అన్నీ ఆ భగవంతుడు లాగివేసుకుంటాడని ఈవాక్యం తాత్పర్యం. ఇదంతా స్ఫురించి భక్తుడు తాదాత్మ్యం చెందుతాడు. సాహిత్యవిమర్శకుడు ఏరసానుభూతినీ పొందడు. రసో వై సః అని మన సిధ్ధాంతం కదా. ఆ రససిధ్ధి కేసి అడుగువేయని వాడికి అంతా శుష్క భక్తి ప్రలాపమే.
ఇలాగు భక్తిభావన ఉన్నవారి దృక్కోణంలో ఇది సమున్నతమైన సాహిత్యమే. అసలు సాహిత్యం అంటే ఏమిటండీ? సహితమైనది సాహిత్యం. హితముతో కూడినది అని. ఏది హితము? భగవత్సంబంధి కన్నా హితమైనది ఉందా అని భక్తులు భావిస్తారు. కొందరు సామాజిక హితము వరకూ లెక్కలు వేస్తారు. కొందరు సాహిత్యప్రయోజనం వరకూ ఆలోచిస్తారు. ఇత్యాది.