ఈమాట – నామాట గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 12:37 pm
మోహన గారు మంచి సలహా ఇచ్చారు.
ప్రతీ కథనీ, కవితనీ, వ్యాసాన్నీ సమీక్ష చేసి వేస్తామని సంపాదకులు సెలవిచ్చారు. బాగుంది. సంపాదక వర్గాన్ని మెచ్చుకున్నారు. రచయితలకీ, పాఠకులకీ కృతజ్ఞతలు చెప్పిన చేత్తోనే సమీక్షకులకి ( పేర్లు చెప్పనవసరం లేదు )కూడా చెప్పుంటే బావుండేది. ఈ వ్యాసంలో ఆ లోపం కొట్టచ్చినట్లు కనిపిస్తోంది.
ఈమాటకు జన్మదిన శుభాకాంక్షలు. నూరేళ్లు వర్ధిల్లాలని కోరుకొంటున్నాను. పీర్ రెవ్యూ గురించి ఒక రెండు మాటలు. నా తలలో ఏముందో ఎంత ఉందో తెలియదు, కాని నాకు తలేమో పండిందని ఒప్పుకోవాల్సిందే! సంపాదకుల, సమీక్షకుల సలహాలు రచన అందానికి మెరుగు తెస్తుంది కాని దానికి మసి పూయదు. రచయిత తన రచనను తన దృష్టినుండి మాత్రమే చూడడానికి అవకాశం ఉంది. కాని సంపాదకుల దృష్టి, సమీక్షకుల దృష్టి ఆ రచన పత్రికకు ఎలా సరిపోతుందో, పాఠకులను ఎలా ఆకర్షించ గలుగుతుందో అనే దానిపైన ఉంటుంది. ఈ రెంటికి మధ్య ఒక ఘర్షణ ఉందనుకోవడం పొరబాటు. “మంచి” సంపాదకత్వంవల్ల సామాన్యమైన రచన మంచి రచన అవడానికి, మంచి రచన ఇంకా మంచి రచన అవడానికి అవకాశం ఉంది. అన్ని రచనలను సంపాదకులు మాత్రమే సమీక్షించడానికి వీలుకాదు. వాళ్లకు పని ఉంది, కుటుంబం ఉంది, సరదాలు ఉన్నాయి. అది కాక బయస్ కూడా కలగడానికి అవకాశం ఉంది. కొన్ని రచనలలో వాళ్లు ఎంతో ఓపికతో తమ కాలాన్ని వినియోగిస్తారు. ఇది నాకు బాగా తెలుసు. కాని నాదొక కోరిక. ప్రతి ఏడాది చివర సమీక్షకుల పేరులు తెలియజేస్తే బాగుంటుంది. కొన్ని విజ్ఞాన శాస్త్ర పత్రికలకు ఈ వాడుక ఉన్నది. దీనివల్ల రచయితలకు, పాఠకులకు పత్రిక standard తెలుస్తుంది. పత్రిక ఔన్నత్యము పత్రిక రచనలపైన, రచయితలపైన, సంపాదకులపైన, సమీక్షకులపైన ఆధారపడి ఉంటుంది. వీటిలో మొదటి మూడు మనకు తెలుసు. నాలుగవది మాత్రం తెలియదు. అందుకే ఈ చిన్న సలహా.
విధేయుడు – మోహన
ఈమాట – నామాట గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 12:03 pm
ఈ మాట సంపాదక వర్గాన్ని ప్రచురణ ముందు “సమీక్ష” విషయంలో అభినందించాలి. ఇందులో రాసినట్లుగా తెలుగు వారికీ, ముఖ్యం గా రచయితలకి మూడో సమీక్ష ( “peer review” ) అనేది కొత్త విషయం. మొదటి సమీక్ష రచయితెలాగూ చేసుకుంటాడు. రెండోది సంపాదకులది. మూడోది చెయ్యడం వల్ల నిష్పాక్షిక అభిప్రాయం వచ్చే అవకాశముంది. రచయిత పేరు తెలీదు కాబట్టి వస్తువు మీదే గురి వుంటుంది. ఒక్కోసారి ఈ మూడో సమీక్షలు స్పష్టంగా ఉండవు. ఒక్కోసారి ఉపయోగపడతాయని నా అభిప్రాయం.
అమెరికా యూనివర్శిటీల్లో ఏదైనా టెక్నికల్ పేపర్ని పదిమందీ రివ్యూ చేస్తే కాని ప్రచురించరు. అలాగే కంపెనీల్లో కూడా రాసిన ప్రతీ టెక్నికల్ పేపర్నీ పదిమందీ రివ్యూ చేస్తారు. అందువల్ల నాణ్యత పెరుగుతుంది. ఒక జత కళ్ళకంటే పది జతలెప్పుడూ మేలే!
ఈ సమీక్ష అనేది తెలుగు వారికి కొత్త. తెలుగు రచయితలకి అహం ఎక్కువ, ఈగో ఇంగువ లాంటిది. ఎంత మూసినా వాసన వదల్దు. శృతిమించనంత వరకూ రివ్యూ అవసరమనే నా అభిప్రాయం.
అనేక వెబ్ పత్రికలొచాయి. వస్తున్నాయి కూడా. రంగులతోముస్తాబవుతాయి. కొన్ని వ్యాసాలూ, కథలూ చదివాకా, అందులో వుండే తప్పులూ తడకల్లో సంపాదకుల అశ్రద్ధ వద్దన్నా కనిపిస్తుంది. కొన్నయితే మరీ గాసిప్ వ్యాసాలు. ఇవన్నీ చూసాకా ఈమాట చాలా బెటరనిపిస్తోంది నాణ్యత విషయంలో. కాకపోతే గత రెండేళ్ళల్లో ఈ మాటలో వచ్చిన కొన్ని వ్యాసాలూ, కథలూ చూసాక ఇవి సంపాదకుల సమీక్షనెలా తప్పించుకుని వచ్చాయాయన్న అభిప్రాయం వుంది.
పత్రికలకి పైపై రంగులు కాదు కావల్సింది. లోపల రుచి నోరూరించాలి. పదిమందికీ పళ్ళెంలో పంచే ముందు, వండిన వస్తువుకి ఉప్పెక్కువా తక్కువా చూస్తే, అది వండిన వాళ్ళకీ, తినే వారి ఆరోగ్యానికి మంచిది. అభిరుచిని బట్టి ఆస్వాదిస్తారు.
నమస్తే. – ఈమాట సంపాదకుల అనుభవం ఎంత వున్నా కూడా, అన్నీ వారే రివ్యూ చేసేస్తూ ఉంటే ఒక బయాస్ ఏర్పడుతుందనీ కాలానుక్రమంలో multiple perspectives of evaluation ని కోల్పోతామనీ మా నమ్మకం. అంతే కాదు, కొన్ని విషయాల్లో మాకు తగినంత పరిజ్ఞానం ఉండదు. అందువలన కూడా external peer review తప్పనిసరి అనే మా అభిప్రాయం. అయితే రివ్యూ చేసేవారి ప్రజ్ఞ మీద నమ్మకం ఉంటేనే వారికి రచనల్ని పంపుతాము, కదా.
వచ్చిన ప్రతీ రచననీ ముందర మేము రివ్యూ చేస్తాం. మా దృష్టిలో ప్రచురణార్హత ఉన్న రచనలు మాత్రమే మరింత నిశితంగా పరిశీలించ బడతాయి. కొన్ని కేవలం సంపాదకులే రివ్యూ చేస్తే కొన్ని బైటివారితో కూడా రివ్యూ చేయబడతాయి.
కథ అయినా, కవిత, వ్యాసం అయినా ఇక్కడ బాలేదు, ఇలా రాస్తే బాగుంటుందేమో, అని సలహా ఇవ్వడంలో తప్పేమిటో ‘తల పండిన’ వారికొచ్చిన ముప్పేమిటో నాకు అర్ధం కాదు. రివ్యూ కామెంట్లు నచ్చకపోతే రచయితలు వాటిని తిప్పికొట్టవచ్చనీ, రచయితదే ఆఖరి నిర్ణయమనీ ప్రతీసారీ మేం చెప్తునే ఉన్నాం. కొన్నిసార్లు రివ్యూ అసమంజసం అనిపించినప్పుడు దానిని బుట్టదఖలు చేసిన సందర్భాలు లేకపోలేదు కూడా. అలాగే రివ్యూ కామెంట్లు సమంజసమని మాకు అనిపించి రచయితకు నచ్చకపోతే, మా అభిప్రాయాన్ని రచయితకు నిక్కచ్చిగానే చెపుతున్నాం. కానీ, ఇటువంటి వాటికి మా మేధా మా ప్రజ్ఞా అతీతం అనుకునే పండితుల కోసం ఈమాట రివ్యూ పద్ధతులు మార్చలేమనే చెప్పాలి. ఆఖరుగా ఏ రచనైనా ప్రచురించడమా మానడమా అనేది మా నిర్ణయం. అది తప్పో ఒప్పో నిర్ణయించేది పాఠకులే. వారి తీర్పే మాకు శిరోధార్యం.
మాధవ్ మాచవరం
ఈమాట సంపాదక బృందం తరఫున.
ఈమాట – నామాట గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 10:38 am
పాతికేళ్ళ క్రితం మాట. అమలాపురంలో మా నాన్న గారు ఇండియన్ ఎక్స్ ప్రెస్ కి విలేకరి గా పని చేసేవారు. అప్పట్లో ఎక్స్ ప్రెస్ కీ, హిందూ కీ పోటీ ఉండేది. తెల్లారగానే ఎక్స్ ప్రెస్ వచ్చి గుమ్మం ముందు వాలేది. హిందూ పేపరు మద్రాసు నుండి ట్రైన్ లో రావాలి. అందువల్ల సాయంత్రానికి కానీ వచ్చేది కాదు. ఎంత ఎక్స్ ప్రెస్ కి పనిచేసినా మానాన్న మాత్రం హిందూ కోసమే ఎదురుచూసేవాడు. అది చదివేకే తెల్లారినట్లు ఫీలయ్యేవాడు. అదేమిటి? మీరు ఇండియన్ ఎక్స్ ప్రెస్ కి పనిచేస్తూ, హిందూ పేపర్ని ఇలా తనివి తీరా చదవడం ఏం బాగోలేదని ఆయన స్నేహితులు విమర్శిస్తే, “ఎక్స్ ప్రెస్ చదవడం సిగరెట్ లాంటి వ్యసనమైతే, హిందూ పేకాట లాంటిది. ఒక సారి దూకాక అందులోంచి రాలేం. ఓడితే పట్టుదలగా ఆడుతాం. గెలిస్తే ధైర్యంతో ఆడుతాం. వెరసి వ్యసనానికి తలొంచుతాం. సిగరెట్ మహాఅయితే రోజుకి పాతిక కాల్చగలం. పేకాటలో రోజల తరబడి కాలాన్ని తురపు ముక్కలా ఆడేయగలమంటూ” మా నాన్ననేవాడు.
ఈమాట చదవడం పేకాట కన్నా పెద్ద వ్యసనం. రెండునెలలకోసారి తెల్లారినా, వెలుగు మాత్రం అంతకాలమూ ఉంటుంది. ఇందులో ఇంకో వెసులుబాటు కూడా వుంది. పదేళ్ళ క్రితం నాటి కిరణాలనికూడా మళ్ళీ తాకచ్చు.
ఎన్ని వెబ్ పత్రికలొచ్చినా ఈ మాట ముందు దివిటీలే!
ప్రతీ రోజూ గంటల తరబడి ఈ మాట సైటు కెళుతుంటే “ధాంక్ గాడ్ ! రోజూ వస్తే చచ్చుండే వాళ్ళం. ఈ మాట వాళ్ళు రెండు నెలలకోసారి రిలీజు చేసి మా కాపురాలు నిలబెడుతున్నారని.” మా శ్రీమతి మాట.
ఎన్ని మాటలు చెప్పినా ఇంకోటి మిగుల్తూనే వుంటుంది. అదీ ఈ సాహిత్య విమానం గొప్పదనం.
సత్యజిత్ రాయ్ 1949లో ప్రసిద్ధ ఫ్రెంచ్ సినీదర్శకుడు రెన్వార్ మన దేశానికి వచ్చినప్పుడు ఆయన వెంట తిరిగి చాలా నేర్చుకున్నాడట. ఆ విషయాల్లో మన సినిమాలకి పనికొచ్చే నేర్పులేమిటో, పనికిరానివేమిటో కూడా ఉండి ఉంటాయి. మొత్తం మీద 1955 నాటికి రాయ్ బెంగాల్ ప్రభుత్వ ఆర్థిక సహాయంతో పథేర్ పాంచాలీ తియ్యగలిగాడు. దానితో ప్రపంచంలోని అత్యుత్తమ సినీదర్శకులలో ఒకడుగా ఆయన ప్రస్థానం మొదలైంది.
అతను మన దేశపు పేదరికాన్ని సినిమాల ద్వారా అమ్ముకుని డబ్బూ, పేరూ గడించాడన్న మన సినీప్రబుద్ధులు కూడా ఉన్నారు. అతని ప్రతి సినిమా ఒక కావ్యం అన్నవారూ ఉన్నారు.
సంగీతం గురించిన ఒక ముచ్చట. మొదట రాయ్ పథేర్ పాంచాలీ సినిమాకి ప్రసిద్ధ సితార్ విద్వాంసుడైన విలాయత్ ఖాన్ ను సంగీత దర్శకత్వం చెయ్యమని అడిగాడట. తన బంధువు ఒకావిడ అప్పుడే చనిపోవడంతో ‘మైల’లో ఉండడం వల్ల తాను ఆ పని చేపట్టలేదని విలాయత్ ఒక ఇంటర్వ్యూలో తరవాత చెప్పాడు. (జల్సాఘర్ అనే సినిమాకు తరవాత ఆయన సంగీతం అందించాడు). ఏది ఏమైనా విలాయత్ కోల్పోయిన అవకాశం రవిశంకర్ కు దక్కింది.
రవిశంకర్ సిగ్నేచర్ ట్యూన్ బెంగాలీ జానపదశైలికి సరిపోయే భటియాలీ ధున్ అని చెప్పాలి. అది మాండ్ రాగాన్ని పోలి ఉంటుంది. (సుజాతా, బందినీ తదితర సినిమాల్లో ఎస్ డి బర్మన్ పాడిన పాటలు అటువంటివే.)
ఆ తరవాత రాయ్ రవిశంకర్ చేత అపరాజిత, అపూర్ సన్సార్ , పారస్ పత్థర్ అనే సినిమాలకూ, అలీఅక్బర్ చేత దేవీ అనే సినిమాకూ సంగీతరచన చేయించాడు. అయితే తనకు కావల్సినట్టుగా ఇటువంటి పెద్దవారిచేత సంగీతం తయారుచేయించడం కష్టమనిపించి తక్కిన సినిమా లన్నింటికీ తానే ఆ పని కూడా సమర్థవంతంగా చేశాడు. రాయ్ ప్రదర్శించిన బహుముఖప్రజ్ఞల్లో సంగీతం ఒకటి మాత్రమే.
ఈ మాట సంపాదకులకి చేకూరిన అనుభవం commendable అని నా ఉద్దేశం. ఈ నేపథ్యంలో Peer Reivew చేయించడం ఎంతవరకూ అవసరమో రచయితలూ, సంపాదకులూ జాగ్రత్తగా ఆలోచించాలి. తక్కిన వెబ్ పత్రికలూ, మామూలు పత్రికలూ ఏం చేస్తున్నారు? దీనివల్ల ‘తలపండిన’ రచయితలు కొందరు వెనక్కి తగ్గుతున్నారు. Brain storming sessions జరిగి ఉంటే వాటి వివరాలు dispassionateగా నమోదు కావాలి. ఈ కామెంటుని తీసేసినా పరవాలేదు కాని వెంటనే కాకపోయినా ఈ చర్చ జరగాలి.
ఈమాట సంచికలన్నీ దాని ముఖ్యపాత్రకు సజీవసాక్ష్యాలే. అయితే ఇంటర్నెట్ పత్రికలకు వేటికవిగా పాఠకుల, రచయితల లాయల్టీ కొంత కనిపిస్తుంది. సంపాదకుల వేపునుంచి వీటిమధ్య కొంత ఇచ్చిపుచ్చుకోవడాలు జరగాలేమో.
తక్కిన వెబ్ పత్రికల అస్తిత్వం గురించిన గుర్తింపు పరస్పరం ఆరోగ్యకరంగా పరిణమిస్తుందని నా ఉద్దేశం.
ఈమాట వికాసానికి అనుబంధంగా ఇంటర్నెట్ లో తెలుగు వాడకం గురించిన చర్చకి కూడా ప్రమేయం ఉందనుకుంటాను. దీని చరిత్రను వెంటనే నమోదు చెయ్యడం చాలా అవసరమని భావించడం వల్ల ఈ విషయం గురించి దీనికి ‘పితామహులవంటి’ విష్ణుభొట్ల సోదరులనూ, మా కజిన్ పిల్లలమర్రి రామకృష్ణనూ, పరుచూరి శ్రీనివాస్ గారినీ కొంత కదిలించాను. తెలుగు ఫాంట్ విషయంలో దేశికాచారిగారివంటి వారు గొప్ప కృషి చేశారనేది తెలిసినదే. ముందొచ్చిన చెవులవంటి వీరందరూ విడివిడిగానో, కలిసికట్టుగానో రాస్తే తప్ప ఇంటర్నెట్ లో తెలుగు చరిత్ర ‘వర్తమాన తరంగిణి’ వంటి ప్రాచీన తెలుగు పత్రికల్లాగే మరుగున పడిపోతుందని నా భయం.
తిరుమల వారి హిమపాతము కవిత చాల బాగుంది. ఉత్తర అమెరికా శీతాకాలాన్ని వర్ణించారనుకుంటున్నా. కొన్ని పద్యాలు సరళ ఛందస్సు కాకపొయినా నారికేళపాకము కాదు. ఒకప్పుడు ఉత్తర ఐర్లెండు లో ఇలాంటి వాతావరణము లో చిక్కున్నప్పుడు మనుచరిత్ర లో ప్రవరాఖ్యుడి పాట్లు-పద్యాలు నెమరేశాను.
ఈమాట – నామాట గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 12:37 pm
మోహన గారు మంచి సలహా ఇచ్చారు.
ప్రతీ కథనీ, కవితనీ, వ్యాసాన్నీ సమీక్ష చేసి వేస్తామని సంపాదకులు సెలవిచ్చారు. బాగుంది. సంపాదక వర్గాన్ని మెచ్చుకున్నారు. రచయితలకీ, పాఠకులకీ కృతజ్ఞతలు చెప్పిన చేత్తోనే సమీక్షకులకి ( పేర్లు చెప్పనవసరం లేదు )కూడా చెప్పుంటే బావుండేది. ఈ వ్యాసంలో ఆ లోపం కొట్టచ్చినట్లు కనిపిస్తోంది.
ఈమాట – నామాట గురించి mOhana గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 12:16 pm
ఈమాటకు జన్మదిన శుభాకాంక్షలు. నూరేళ్లు వర్ధిల్లాలని కోరుకొంటున్నాను. పీర్ రెవ్యూ గురించి ఒక రెండు మాటలు. నా తలలో ఏముందో ఎంత ఉందో తెలియదు, కాని నాకు తలేమో పండిందని ఒప్పుకోవాల్సిందే! సంపాదకుల, సమీక్షకుల సలహాలు రచన అందానికి మెరుగు తెస్తుంది కాని దానికి మసి పూయదు. రచయిత తన రచనను తన దృష్టినుండి మాత్రమే చూడడానికి అవకాశం ఉంది. కాని సంపాదకుల దృష్టి, సమీక్షకుల దృష్టి ఆ రచన పత్రికకు ఎలా సరిపోతుందో, పాఠకులను ఎలా ఆకర్షించ గలుగుతుందో అనే దానిపైన ఉంటుంది. ఈ రెంటికి మధ్య ఒక ఘర్షణ ఉందనుకోవడం పొరబాటు. “మంచి” సంపాదకత్వంవల్ల సామాన్యమైన రచన మంచి రచన అవడానికి, మంచి రచన ఇంకా మంచి రచన అవడానికి అవకాశం ఉంది. అన్ని రచనలను సంపాదకులు మాత్రమే సమీక్షించడానికి వీలుకాదు. వాళ్లకు పని ఉంది, కుటుంబం ఉంది, సరదాలు ఉన్నాయి. అది కాక బయస్ కూడా కలగడానికి అవకాశం ఉంది. కొన్ని రచనలలో వాళ్లు ఎంతో ఓపికతో తమ కాలాన్ని వినియోగిస్తారు. ఇది నాకు బాగా తెలుసు. కాని నాదొక కోరిక. ప్రతి ఏడాది చివర సమీక్షకుల పేరులు తెలియజేస్తే బాగుంటుంది. కొన్ని విజ్ఞాన శాస్త్ర పత్రికలకు ఈ వాడుక ఉన్నది. దీనివల్ల రచయితలకు, పాఠకులకు పత్రిక standard తెలుస్తుంది. పత్రిక ఔన్నత్యము పత్రిక రచనలపైన, రచయితలపైన, సంపాదకులపైన, సమీక్షకులపైన ఆధారపడి ఉంటుంది. వీటిలో మొదటి మూడు మనకు తెలుసు. నాలుగవది మాత్రం తెలియదు. అందుకే ఈ చిన్న సలహా.
విధేయుడు – మోహన
ఈమాట – నామాట గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 12:03 pm
ఈ మాట సంపాదక వర్గాన్ని ప్రచురణ ముందు “సమీక్ష” విషయంలో అభినందించాలి. ఇందులో రాసినట్లుగా తెలుగు వారికీ, ముఖ్యం గా రచయితలకి మూడో సమీక్ష ( “peer review” ) అనేది కొత్త విషయం. మొదటి సమీక్ష రచయితెలాగూ చేసుకుంటాడు. రెండోది సంపాదకులది. మూడోది చెయ్యడం వల్ల నిష్పాక్షిక అభిప్రాయం వచ్చే అవకాశముంది. రచయిత పేరు తెలీదు కాబట్టి వస్తువు మీదే గురి వుంటుంది. ఒక్కోసారి ఈ మూడో సమీక్షలు స్పష్టంగా ఉండవు. ఒక్కోసారి ఉపయోగపడతాయని నా అభిప్రాయం.
అమెరికా యూనివర్శిటీల్లో ఏదైనా టెక్నికల్ పేపర్ని పదిమందీ రివ్యూ చేస్తే కాని ప్రచురించరు. అలాగే కంపెనీల్లో కూడా రాసిన ప్రతీ టెక్నికల్ పేపర్నీ పదిమందీ రివ్యూ చేస్తారు. అందువల్ల నాణ్యత పెరుగుతుంది. ఒక జత కళ్ళకంటే పది జతలెప్పుడూ మేలే!
ఈ సమీక్ష అనేది తెలుగు వారికి కొత్త. తెలుగు రచయితలకి అహం ఎక్కువ, ఈగో ఇంగువ లాంటిది. ఎంత మూసినా వాసన వదల్దు. శృతిమించనంత వరకూ రివ్యూ అవసరమనే నా అభిప్రాయం.
అనేక వెబ్ పత్రికలొచాయి. వస్తున్నాయి కూడా. రంగులతోముస్తాబవుతాయి. కొన్ని వ్యాసాలూ, కథలూ చదివాకా, అందులో వుండే తప్పులూ తడకల్లో సంపాదకుల అశ్రద్ధ వద్దన్నా కనిపిస్తుంది. కొన్నయితే మరీ గాసిప్ వ్యాసాలు. ఇవన్నీ చూసాకా ఈమాట చాలా బెటరనిపిస్తోంది నాణ్యత విషయంలో. కాకపోతే గత రెండేళ్ళల్లో ఈ మాటలో వచ్చిన కొన్ని వ్యాసాలూ, కథలూ చూసాక ఇవి సంపాదకుల సమీక్షనెలా తప్పించుకుని వచ్చాయాయన్న అభిప్రాయం వుంది.
పత్రికలకి పైపై రంగులు కాదు కావల్సింది. లోపల రుచి నోరూరించాలి. పదిమందికీ పళ్ళెంలో పంచే ముందు, వండిన వస్తువుకి ఉప్పెక్కువా తక్కువా చూస్తే, అది వండిన వాళ్ళకీ, తినే వారి ఆరోగ్యానికి మంచిది. అభిరుచిని బట్టి ఆస్వాదిస్తారు.
ఈమాట పదవ జన్మదిన ప్రత్యేక సంచికకు స్వాగతం! గురించి ప్రవీణ్ గార్లపాటి గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 11:17 am
ఈ మాటకీ, ఈ మాట సంపాదక వర్గానికీ అభినందనలు.
ఈమాట – నామాట గురించి Madhav గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 10:44 am
నమస్తే. – ఈమాట సంపాదకుల అనుభవం ఎంత వున్నా కూడా, అన్నీ వారే రివ్యూ చేసేస్తూ ఉంటే ఒక బయాస్ ఏర్పడుతుందనీ కాలానుక్రమంలో multiple perspectives of evaluation ని కోల్పోతామనీ మా నమ్మకం. అంతే కాదు, కొన్ని విషయాల్లో మాకు తగినంత పరిజ్ఞానం ఉండదు. అందువలన కూడా external peer review తప్పనిసరి అనే మా అభిప్రాయం. అయితే రివ్యూ చేసేవారి ప్రజ్ఞ మీద నమ్మకం ఉంటేనే వారికి రచనల్ని పంపుతాము, కదా.
వచ్చిన ప్రతీ రచననీ ముందర మేము రివ్యూ చేస్తాం. మా దృష్టిలో ప్రచురణార్హత ఉన్న రచనలు మాత్రమే మరింత నిశితంగా పరిశీలించ బడతాయి. కొన్ని కేవలం సంపాదకులే రివ్యూ చేస్తే కొన్ని బైటివారితో కూడా రివ్యూ చేయబడతాయి.
కథ అయినా, కవిత, వ్యాసం అయినా ఇక్కడ బాలేదు, ఇలా రాస్తే బాగుంటుందేమో, అని సలహా ఇవ్వడంలో తప్పేమిటో ‘తల పండిన’ వారికొచ్చిన ముప్పేమిటో నాకు అర్ధం కాదు. రివ్యూ కామెంట్లు నచ్చకపోతే రచయితలు వాటిని తిప్పికొట్టవచ్చనీ, రచయితదే ఆఖరి నిర్ణయమనీ ప్రతీసారీ మేం చెప్తునే ఉన్నాం. కొన్నిసార్లు రివ్యూ అసమంజసం అనిపించినప్పుడు దానిని బుట్టదఖలు చేసిన సందర్భాలు లేకపోలేదు కూడా. అలాగే రివ్యూ కామెంట్లు సమంజసమని మాకు అనిపించి రచయితకు నచ్చకపోతే, మా అభిప్రాయాన్ని రచయితకు నిక్కచ్చిగానే చెపుతున్నాం. కానీ, ఇటువంటి వాటికి మా మేధా మా ప్రజ్ఞా అతీతం అనుకునే పండితుల కోసం ఈమాట రివ్యూ పద్ధతులు మార్చలేమనే చెప్పాలి. ఆఖరుగా ఏ రచనైనా ప్రచురించడమా మానడమా అనేది మా నిర్ణయం. అది తప్పో ఒప్పో నిర్ణయించేది పాఠకులే. వారి తీర్పే మాకు శిరోధార్యం.
మాధవ్ మాచవరం
ఈమాట సంపాదక బృందం తరఫున.
ఈమాట – నామాట గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 10:38 am
పాతికేళ్ళ క్రితం మాట. అమలాపురంలో మా నాన్న గారు ఇండియన్ ఎక్స్ ప్రెస్ కి విలేకరి గా పని చేసేవారు. అప్పట్లో ఎక్స్ ప్రెస్ కీ, హిందూ కీ పోటీ ఉండేది. తెల్లారగానే ఎక్స్ ప్రెస్ వచ్చి గుమ్మం ముందు వాలేది. హిందూ పేపరు మద్రాసు నుండి ట్రైన్ లో రావాలి. అందువల్ల సాయంత్రానికి కానీ వచ్చేది కాదు. ఎంత ఎక్స్ ప్రెస్ కి పనిచేసినా మానాన్న మాత్రం హిందూ కోసమే ఎదురుచూసేవాడు. అది చదివేకే తెల్లారినట్లు ఫీలయ్యేవాడు. అదేమిటి? మీరు ఇండియన్ ఎక్స్ ప్రెస్ కి పనిచేస్తూ, హిందూ పేపర్ని ఇలా తనివి తీరా చదవడం ఏం బాగోలేదని ఆయన స్నేహితులు విమర్శిస్తే, “ఎక్స్ ప్రెస్ చదవడం సిగరెట్ లాంటి వ్యసనమైతే, హిందూ పేకాట లాంటిది. ఒక సారి దూకాక అందులోంచి రాలేం. ఓడితే పట్టుదలగా ఆడుతాం. గెలిస్తే ధైర్యంతో ఆడుతాం. వెరసి వ్యసనానికి తలొంచుతాం. సిగరెట్ మహాఅయితే రోజుకి పాతిక కాల్చగలం. పేకాటలో రోజల తరబడి కాలాన్ని తురపు ముక్కలా ఆడేయగలమంటూ” మా నాన్ననేవాడు.
ఈమాట చదవడం పేకాట కన్నా పెద్ద వ్యసనం. రెండునెలలకోసారి తెల్లారినా, వెలుగు మాత్రం అంతకాలమూ ఉంటుంది. ఇందులో ఇంకో వెసులుబాటు కూడా వుంది. పదేళ్ళ క్రితం నాటి కిరణాలనికూడా మళ్ళీ తాకచ్చు.
ఎన్ని వెబ్ పత్రికలొచ్చినా ఈ మాట ముందు దివిటీలే!
ప్రతీ రోజూ గంటల తరబడి ఈ మాట సైటు కెళుతుంటే “ధాంక్ గాడ్ ! రోజూ వస్తే చచ్చుండే వాళ్ళం. ఈ మాట వాళ్ళు రెండు నెలలకోసారి రిలీజు చేసి మా కాపురాలు నిలబెడుతున్నారని.” మా శ్రీమతి మాట.
ఎన్ని మాటలు చెప్పినా ఇంకోటి మిగుల్తూనే వుంటుంది. అదీ ఈ సాహిత్య విమానం గొప్పదనం.
రహదారి పాట – ‘పథేర్ పాంచాలి’ సత్యజిత్ రాయ్ సినిమా గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 9:59 am
చారిత్రాత్మకమైన సినిమా గురించిన చక్కని వ్యాసం.
సత్యజిత్ రాయ్ 1949లో ప్రసిద్ధ ఫ్రెంచ్ సినీదర్శకుడు రెన్వార్ మన దేశానికి వచ్చినప్పుడు ఆయన వెంట తిరిగి చాలా నేర్చుకున్నాడట. ఆ విషయాల్లో మన సినిమాలకి పనికొచ్చే నేర్పులేమిటో, పనికిరానివేమిటో కూడా ఉండి ఉంటాయి. మొత్తం మీద 1955 నాటికి రాయ్ బెంగాల్ ప్రభుత్వ ఆర్థిక సహాయంతో పథేర్ పాంచాలీ తియ్యగలిగాడు. దానితో ప్రపంచంలోని అత్యుత్తమ సినీదర్శకులలో ఒకడుగా ఆయన ప్రస్థానం మొదలైంది.
అతను మన దేశపు పేదరికాన్ని సినిమాల ద్వారా అమ్ముకుని డబ్బూ, పేరూ గడించాడన్న మన సినీప్రబుద్ధులు కూడా ఉన్నారు. అతని ప్రతి సినిమా ఒక కావ్యం అన్నవారూ ఉన్నారు.
సంగీతం గురించిన ఒక ముచ్చట. మొదట రాయ్ పథేర్ పాంచాలీ సినిమాకి ప్రసిద్ధ సితార్ విద్వాంసుడైన విలాయత్ ఖాన్ ను సంగీత దర్శకత్వం చెయ్యమని అడిగాడట. తన బంధువు ఒకావిడ అప్పుడే చనిపోవడంతో ‘మైల’లో ఉండడం వల్ల తాను ఆ పని చేపట్టలేదని విలాయత్ ఒక ఇంటర్వ్యూలో తరవాత చెప్పాడు. (జల్సాఘర్ అనే సినిమాకు తరవాత ఆయన సంగీతం అందించాడు). ఏది ఏమైనా విలాయత్ కోల్పోయిన అవకాశం రవిశంకర్ కు దక్కింది.
రవిశంకర్ సిగ్నేచర్ ట్యూన్ బెంగాలీ జానపదశైలికి సరిపోయే భటియాలీ ధున్ అని చెప్పాలి. అది మాండ్ రాగాన్ని పోలి ఉంటుంది. (సుజాతా, బందినీ తదితర సినిమాల్లో ఎస్ డి బర్మన్ పాడిన పాటలు అటువంటివే.)
ఆ తరవాత రాయ్ రవిశంకర్ చేత అపరాజిత, అపూర్ సన్సార్ , పారస్ పత్థర్ అనే సినిమాలకూ, అలీఅక్బర్ చేత దేవీ అనే సినిమాకూ సంగీతరచన చేయించాడు. అయితే తనకు కావల్సినట్టుగా ఇటువంటి పెద్దవారిచేత సంగీతం తయారుచేయించడం కష్టమనిపించి తక్కిన సినిమా లన్నింటికీ తానే ఆ పని కూడా సమర్థవంతంగా చేశాడు. రాయ్ ప్రదర్శించిన బహుముఖప్రజ్ఞల్లో సంగీతం ఒకటి మాత్రమే.
ఈమాట – నామాట గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 9:31 am
ఈ మాట సంపాదకులకి చేకూరిన అనుభవం commendable అని నా ఉద్దేశం. ఈ నేపథ్యంలో Peer Reivew చేయించడం ఎంతవరకూ అవసరమో రచయితలూ, సంపాదకులూ జాగ్రత్తగా ఆలోచించాలి. తక్కిన వెబ్ పత్రికలూ, మామూలు పత్రికలూ ఏం చేస్తున్నారు? దీనివల్ల ‘తలపండిన’ రచయితలు కొందరు వెనక్కి తగ్గుతున్నారు. Brain storming sessions జరిగి ఉంటే వాటి వివరాలు dispassionateగా నమోదు కావాలి. ఈ కామెంటుని తీసేసినా పరవాలేదు కాని వెంటనే కాకపోయినా ఈ చర్చ జరగాలి.
పదేళ్ళ “ఈమాట” మాట గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 9:07 am
ఈమాట సంచికలన్నీ దాని ముఖ్యపాత్రకు సజీవసాక్ష్యాలే. అయితే ఇంటర్నెట్ పత్రికలకు వేటికవిగా పాఠకుల, రచయితల లాయల్టీ కొంత కనిపిస్తుంది. సంపాదకుల వేపునుంచి వీటిమధ్య కొంత ఇచ్చిపుచ్చుకోవడాలు జరగాలేమో.
తక్కిన వెబ్ పత్రికల అస్తిత్వం గురించిన గుర్తింపు పరస్పరం ఆరోగ్యకరంగా పరిణమిస్తుందని నా ఉద్దేశం.
ఈమాట వికాసానికి అనుబంధంగా ఇంటర్నెట్ లో తెలుగు వాడకం గురించిన చర్చకి కూడా ప్రమేయం ఉందనుకుంటాను. దీని చరిత్రను వెంటనే నమోదు చెయ్యడం చాలా అవసరమని భావించడం వల్ల ఈ విషయం గురించి దీనికి ‘పితామహులవంటి’ విష్ణుభొట్ల సోదరులనూ, మా కజిన్ పిల్లలమర్రి రామకృష్ణనూ, పరుచూరి శ్రీనివాస్ గారినీ కొంత కదిలించాను. తెలుగు ఫాంట్ విషయంలో దేశికాచారిగారివంటి వారు గొప్ప కృషి చేశారనేది తెలిసినదే. ముందొచ్చిన చెవులవంటి వీరందరూ విడివిడిగానో, కలిసికట్టుగానో రాస్తే తప్ప ఇంటర్నెట్ లో తెలుగు చరిత్ర ‘వర్తమాన తరంగిణి’ వంటి ప్రాచీన తెలుగు పత్రికల్లాగే మరుగున పడిపోతుందని నా భయం.
హిమపాతము గురించి karverababu గారి అభిప్రాయం:
11/02/2008 6:29 am
తిరుమల వారి హిమపాతము కవిత చాల బాగుంది. ఉత్తర అమెరికా శీతాకాలాన్ని వర్ణించారనుకుంటున్నా. కొన్ని పద్యాలు సరళ ఛందస్సు కాకపొయినా నారికేళపాకము కాదు. ఒకప్పుడు ఉత్తర ఐర్లెండు లో ఇలాంటి వాతావరణము లో చిక్కున్నప్పుడు మనుచరిత్ర లో ప్రవరాఖ్యుడి పాట్లు-పద్యాలు నెమరేశాను.