దక్షిణాదివాళ్ళు సింధుభైరవి అని పిలిచే రాగాన్ని ఉత్తరాదిలో భైరవీ అంటారు. వాళ్ళ శైలిలో దాన్ని రకరకాల పోకడలతో పాడతారు. కర్నాటక నఠభైరవి (స రి2 గ1 మ1 ప ధ1 ని1 స) అనే పోకడ ఉన్నదాన్ని జంగ్లా భైరవీ అంటారు. ఉదాహరణకు తలత్ పాడిన సినిమాపాట యే హవా యే రాత్ లేదా రఫీ పాడిన తుఝే క్యా సునావూ అటువంటిదే. వాడినపూలే కూడా ఆ కోవదే కాని మధ్యలో తిలంగ్ తదితర రాగాలు కూడా వినిపిస్తాయి.
అరుదుగా, అచ్చగా కర్నాటక హనుమతోడిలా పాడినప్పుడు దాన్ని శుద్ధ భైరవీ అంటారు. ఠుమ్రీ, గజల్ లేదా భజన్ వినిపిస్తున్నప్పుడు సందర్భాన్ని బట్టి 12 స్వరాలూ పలికించడం కూడా ఉంటుంది. మామూలుగా అయితే రెండు రిషభాలూ, రెండు ధైవతాలూ వేస్తారు. చాలా జనాదరణ పొందే రాగం కనక ఎలా పాడినా దాన్ని పోల్చడం సులువే.
Dear Sir,
I need an e-copy of Sri Miriyala Ramakrishna’s comments on SRI SRI Maha Prasthanam, if available.I am a civil services aspirant. I need that as a part of my preparation.
సంగీతంలో పరాకాష్ట శాస్త్రీయ సంగీతానికే అన్న విషయం మీకూ తెలుసు. అలా అని మిగిలిన సంగీతాలని చిన్న చూపు చూడటం లేదు. ఏ సంగీతానికి ఉన్న స్థానం ఆ సంగీతానికి ఉండనే ఉన్నది.
మీరు ప్రస్తావించిన సింధుభైరవి, నఠభైరవి రాగాల్లో తేడా రిషభం స్వరంలో ఉంది. మొదటి రాగానికి స్వరం కోమలమైతే, రెండవ రాగానికి స్వరం తీవ్రమైనది. సినిమాపాటల, అందులో పాత సినిమా పాటల్లో మరీనూ, బాణీల్లో రాగాలు ఉపయోగించుకున్నా నిబద్ధత తప్పనిసరి అయిన శాస్త్రీయ సంగీతాన్ని దాటి స్వేచ్చగా సినిమా పాటల్లో అన్య స్వరాలు వాడటం సర్వ సాధారణం అన్న విషయం సంగీత ప్రియులకి విదితమే. ముఖ్యంగా కె. వి. మహదేవన్ వంటి సంగీతదర్శకులు రాగచ్చాయలని నిలపటానికి చేసే ప్రయత్నాల కన్నా పాట శ్రావ్యతపై నిమగ్నం కావటం మనం చూస్తూ ఉంటాం! అందుకనే అలాంటి సంగీత దర్శకులు “రాగం” అన్న పదం కన్న “స్కేల్ ” అన్న పదం తరచు ఉపయోగిస్తుంటారు. బహుళ ప్రజాదరణ పొందిన కె. వి. మహదేవన్ బాణి “ముద్దబతి పూవులో” అన్న పాటలో నాకు సింధుభైరవి ఛాయలు అదుకే తక్కువ కనపడతాయి. ఇక రెండవ పాట “మాంగల్య బలం” సినిమా కోసం మాష్టర్ వేణు స్వరపరచిన “వాడిన పూలే వికసించెలే” అన్న పాటపై కూడా ఇలాంటి వివరణలే ఇవ్వవచ్చు.
రాగాల పరిచయాలకి సినిమా పాటలు ఉదాహరణలుగా ఇవ్వటానికి నా మనసు ఇష్టపడకున్నా ఉత్సాహవంతులైన పాఠక-శ్రోతలకి తేలికగా సంగీతాన్ని పరిచయం చేయటానికి ఇది ఒక సులువైన మార్గం అని భావించి రాసిన వ్యాసాలు ఇవి. అందుకే సంగీతపరంగా ఇవి కొందరికి అసహనాన్ని కలిగగించవచ్చు.
ఒక వాయిద్యంపై ఈ సినిమా పాటలు వాయిస్తే నేను రాస్తున్న మాటలకి అర్ధాలు తెలుస్తాయి.
Thanks for posting good no of songs on Sindhubhairavi ragam. A good analysis of great old songs, I have a doubt whether the songs Govvulu Tella na and Vaadina poole vikasinchene are in Ragam Sindhu bhairavi ?? May be they are in Ragam Nata bhairavi ?? Pl clarify.
చాలా బాగుంది.మంచి మంచి రచనలతో పాటు అనుభవజ్ఞుల సలహాలు పొందుపర్చటం హర్షణీయం. నా పేరు పద్మకళ. కవితలు,కథలు,వ్యాసాలు రాస్తూ ఉంటాను. మీకు పంపిన కథ మీ వెబ్సైట్ లో పెట్టేదీ లేనిదీ మాకు ఎలా తెలుస్తుంది? ఒక వేళ మీరు తిరస్కరించిన రచనల గురించి ఆయా రచయితలకు వెంటనే తెలియ జేస్తారా? పుస్తక సమీక్షలకి ఏ చిరునామాకి పంపాలి? సందేహ నివౄత్తి చేయగలరని ఆశిస్తున్నాను.
నమస్కారములు.
పద్మకళ
[1. తిరస్కరించినా, ప్రచురణకు తీసుకున్నా రచయితకు వెంటనే తెలియజేస్తాము. 2. ప్రచురణ ఏ సంచికలో ఉండేదీ రచయితకు తెలియజేస్తాము. ఇది సాధారణంగా ఆ తర్వాత రాబోయే సంచిక అయివుంటుంది. 2. మా అంతటమేము, సంపాదకులుగా, పుస్తక సమీక్షలు చేయము. మాకు వచ్చిన సమీక్షలను పరిశీలించి ప్రచురించటం వరకే. మా ప్రచురణ నిబంధనల కోసం పై వ్యాసం చూడండి – సం.]
అయిదు పేరాల అభిప్రాయాన్ని, అవతలి వారి తప్పులెన్నడానికి గుప్పించిన రమ గారికి, రెండు లింకులు క్లిక్ చేసేందుకు తీరికా, ఆసక్తి లేవట. ఆసక్తి తప్పక ఉండదు కొంతమందికి తమ తప్పులు తెలుసుకునేందుకు.
ఎవరో భూషణ్ ఎవరో ప్రభ కవిత్వం మీద వ్యాసం రాస్తే, ఎంతో ఆసక్తితో, తీరికతో అభిప్రాయలిచ్చిన రమ గారు. లాజిక్కు మాట్లాడేప్పటికి “అత్తా కోడళ్ళ మధ్య సంభాషణ” ( మనది ప్రజాస్వామ్యం గనక అందరూ అభిప్రాయాలు చెప్పేయవచ్చును. కాదన్నదెవరూ?? పైగా అదుపులేనంత చోటొకటి ఉండనే ఉంది కూడా కదా?? బోలెడంత రాయడానికీ!! రాసుకుపోతే సరి!! భూమ్మీద ప్రతివారికీ చోటుందాయె !) వంటి సూటిఫోటి వ్యాఖ్యలకు దిగారు.
సరే రమ గారికి కాకపోయినా పాఠక లోకానికి నిజాలందించానన్న తృప్తి నాకు మిగిలింది. “ఈ భూమ్మీద కాసింత చోటిచ్చిన” ఈ మాట సంపాదకులకు కృతజ్ఞతలు.
ప్రేమ కవితలు గురించి satish గారి అభిప్రాయం:
12/25/2010 7:00 am
నాకు చాలా బాగా నచ్చాయి, కృతజ్ఞతలు.
రాగలహరి: సింధుభైరవి గురించి Rohiniprasad గారి అభిప్రాయం:
12/24/2010 7:46 am
దక్షిణాదివాళ్ళు సింధుభైరవి అని పిలిచే రాగాన్ని ఉత్తరాదిలో భైరవీ అంటారు. వాళ్ళ శైలిలో దాన్ని రకరకాల పోకడలతో పాడతారు. కర్నాటక నఠభైరవి (స రి2 గ1 మ1 ప ధ1 ని1 స) అనే పోకడ ఉన్నదాన్ని జంగ్లా భైరవీ అంటారు. ఉదాహరణకు తలత్ పాడిన సినిమాపాట యే హవా యే రాత్ లేదా రఫీ పాడిన తుఝే క్యా సునావూ అటువంటిదే. వాడినపూలే కూడా ఆ కోవదే కాని మధ్యలో తిలంగ్ తదితర రాగాలు కూడా వినిపిస్తాయి.
అరుదుగా, అచ్చగా కర్నాటక హనుమతోడిలా పాడినప్పుడు దాన్ని శుద్ధ భైరవీ అంటారు. ఠుమ్రీ, గజల్ లేదా భజన్ వినిపిస్తున్నప్పుడు సందర్భాన్ని బట్టి 12 స్వరాలూ పలికించడం కూడా ఉంటుంది. మామూలుగా అయితే రెండు రిషభాలూ, రెండు ధైవతాలూ వేస్తారు. చాలా జనాదరణ పొందే రాగం కనక ఎలా పాడినా దాన్ని పోల్చడం సులువే.
శ్రీశ్రీ ఛందఃశిల్పము గురించి kiran గారి అభిప్రాయం:
12/24/2010 6:17 am
Dear Sir,
I need an e-copy of Sri Miriyala Ramakrishna’s comments on SRI SRI Maha Prasthanam, if available.I am a civil services aspirant. I need that as a part of my preparation.
Thanks & Regards,
Kiran
రాగలహరి: సింధుభైరవి గురించి విష్ణుభొట్ల లక్ష్మన్న గారి అభిప్రాయం:
12/23/2010 4:11 pm
శ్రీ రాజగోపాల్ గారికి:
మీ అభిప్రాయం తెలిపినందుకు సంతోషం.
సంగీతంలో పరాకాష్ట శాస్త్రీయ సంగీతానికే అన్న విషయం మీకూ తెలుసు. అలా అని మిగిలిన సంగీతాలని చిన్న చూపు చూడటం లేదు. ఏ సంగీతానికి ఉన్న స్థానం ఆ సంగీతానికి ఉండనే ఉన్నది.
మీరు ప్రస్తావించిన సింధుభైరవి, నఠభైరవి రాగాల్లో తేడా రిషభం స్వరంలో ఉంది. మొదటి రాగానికి స్వరం కోమలమైతే, రెండవ రాగానికి స్వరం తీవ్రమైనది. సినిమాపాటల, అందులో పాత సినిమా పాటల్లో మరీనూ, బాణీల్లో రాగాలు ఉపయోగించుకున్నా నిబద్ధత తప్పనిసరి అయిన శాస్త్రీయ సంగీతాన్ని దాటి స్వేచ్చగా సినిమా పాటల్లో అన్య స్వరాలు వాడటం సర్వ సాధారణం అన్న విషయం సంగీత ప్రియులకి విదితమే. ముఖ్యంగా కె. వి. మహదేవన్ వంటి సంగీతదర్శకులు రాగచ్చాయలని నిలపటానికి చేసే ప్రయత్నాల కన్నా పాట శ్రావ్యతపై నిమగ్నం కావటం మనం చూస్తూ ఉంటాం! అందుకనే అలాంటి సంగీత దర్శకులు “రాగం” అన్న పదం కన్న “స్కేల్ ” అన్న పదం తరచు ఉపయోగిస్తుంటారు. బహుళ ప్రజాదరణ పొందిన కె. వి. మహదేవన్ బాణి “ముద్దబతి పూవులో” అన్న పాటలో నాకు సింధుభైరవి ఛాయలు అదుకే తక్కువ కనపడతాయి. ఇక రెండవ పాట “మాంగల్య బలం” సినిమా కోసం మాష్టర్ వేణు స్వరపరచిన “వాడిన పూలే వికసించెలే” అన్న పాటపై కూడా ఇలాంటి వివరణలే ఇవ్వవచ్చు.
రాగాల పరిచయాలకి సినిమా పాటలు ఉదాహరణలుగా ఇవ్వటానికి నా మనసు ఇష్టపడకున్నా ఉత్సాహవంతులైన పాఠక-శ్రోతలకి తేలికగా సంగీతాన్ని పరిచయం చేయటానికి ఇది ఒక సులువైన మార్గం అని భావించి రాసిన వ్యాసాలు ఇవి. అందుకే సంగీతపరంగా ఇవి కొందరికి అసహనాన్ని కలిగగించవచ్చు.
ఒక వాయిద్యంపై ఈ సినిమా పాటలు వాయిస్తే నేను రాస్తున్న మాటలకి అర్ధాలు తెలుస్తాయి.
ధన్యవాదాలతో,
విష్ణుభొట్ల లక్ష్మన్న
రాగలహరి: సింధుభైరవి గురించి T.Raja gopal గారి అభిప్రాయం:
12/22/2010 11:26 pm
Sri Lakshmanna garu,
Thanks for posting good no of songs on Sindhubhairavi ragam. A good analysis of great old songs, I have a doubt whether the songs Govvulu Tella na and Vaadina poole vikasinchene are in Ragam Sindhu bhairavi ?? May be they are in Ragam Nata bhairavi ?? Pl clarify.
Dhanya vadaalu
Raja gopal
మన పేర్లు, ఇంటి పేర్లు గురించి radhika గారి అభిప్రాయం:
12/20/2010 10:48 am
మీ వ్యాసము చాలా బాగుంధి..
నాటికి నేడు – రేడియో నాటిక గురించి Swathy గారి అభిప్రాయం:
12/16/2010 4:15 pm
చాలా బాగుందండీ 🙂
నా అందం ఏమయింది? గురించి sree గారి అభిప్రాయం:
12/16/2010 3:45 pm
There are no words to express, simply MARVELOUS.
రచయితలకు సూచనలు గురించి పద్మకళ గారి అభిప్రాయం:
12/14/2010 12:43 pm
చాలా బాగుంది.మంచి మంచి రచనలతో పాటు అనుభవజ్ఞుల సలహాలు పొందుపర్చటం హర్షణీయం. నా పేరు పద్మకళ. కవితలు,కథలు,వ్యాసాలు రాస్తూ ఉంటాను. మీకు పంపిన కథ మీ వెబ్సైట్ లో పెట్టేదీ లేనిదీ మాకు ఎలా తెలుస్తుంది? ఒక వేళ మీరు తిరస్కరించిన రచనల గురించి ఆయా రచయితలకు వెంటనే తెలియ జేస్తారా? పుస్తక సమీక్షలకి ఏ చిరునామాకి పంపాలి? సందేహ నివౄత్తి చేయగలరని ఆశిస్తున్నాను.
నమస్కారములు.
పద్మకళ
[1. తిరస్కరించినా, ప్రచురణకు తీసుకున్నా రచయితకు వెంటనే తెలియజేస్తాము. 2. ప్రచురణ ఏ సంచికలో ఉండేదీ రచయితకు తెలియజేస్తాము. ఇది సాధారణంగా ఆ తర్వాత రాబోయే సంచిక అయివుంటుంది. 2. మా అంతటమేము, సంపాదకులుగా, పుస్తక సమీక్షలు చేయము. మాకు వచ్చిన సమీక్షలను పరిశీలించి ప్రచురించటం వరకే. మా ప్రచురణ నిబంధనల కోసం పై వ్యాసం చూడండి – సం.]
జయప్రభశబ్ద కవిత్వం గురించి అనురాగ్ శర్మ గారి అభిప్రాయం:
12/13/2010 8:40 pm
అయిదు పేరాల అభిప్రాయాన్ని, అవతలి వారి తప్పులెన్నడానికి గుప్పించిన రమ గారికి, రెండు లింకులు క్లిక్ చేసేందుకు తీరికా, ఆసక్తి లేవట. ఆసక్తి తప్పక ఉండదు కొంతమందికి తమ తప్పులు తెలుసుకునేందుకు.
ఎవరో భూషణ్ ఎవరో ప్రభ కవిత్వం మీద వ్యాసం రాస్తే, ఎంతో ఆసక్తితో, తీరికతో అభిప్రాయలిచ్చిన రమ గారు. లాజిక్కు మాట్లాడేప్పటికి “అత్తా కోడళ్ళ మధ్య సంభాషణ” ( మనది ప్రజాస్వామ్యం గనక అందరూ అభిప్రాయాలు చెప్పేయవచ్చును. కాదన్నదెవరూ?? పైగా అదుపులేనంత చోటొకటి ఉండనే ఉంది కూడా కదా?? బోలెడంత రాయడానికీ!! రాసుకుపోతే సరి!! భూమ్మీద ప్రతివారికీ చోటుందాయె !) వంటి సూటిఫోటి వ్యాఖ్యలకు దిగారు.
సరే రమ గారికి కాకపోయినా పాఠక లోకానికి నిజాలందించానన్న తృప్తి నాకు మిగిలింది. “ఈ భూమ్మీద కాసింత చోటిచ్చిన” ఈ మాట సంపాదకులకు కృతజ్ఞతలు.
అనురాగ్ శర్మ