వ్యాసం ఎప్పటిలాగే చాలా చదవదగినదిగా, ఆసక్తికరంగా ఉంది. ఒక శాస్త్రీయ భావనను అర్థమయ్యేలా చేయడానికి ఒక మంచి మార్గం విభిన్న దృక్కోణాల నుండి భావనను ప్రదర్శించడం. రచయిత అందులో నిపుణుడు అయితే, అది వ్యాసాన్ని అత్యంత ఆకర్షణీయంగా చేస్తుంది. ఆంగ్ల పదాలకు సమానమైన తెలుగు పదాలు స్పీడ్ బ్రేకర్‌లుగా పనిచేసినప్పటికీ, అర్థం చేసుకోవడానికి ఆసక్తికరంగా ఉంటాయి. వాటి సంఖ్య పెరిగినప్పుడు, వ్యాసం యొక్క పఠన సామర్థ్యం తగ్గుతుంది. అలాగే, అనువదించబడిన పదానికి ఖచ్చితమైన పదాన్ని కనుగొనడం సులభం కాదు. అటువంటప్పుడు, దానికి ఏదో ఒక తెలుగు పదాన్ని అమర్చడానికి ప్రయత్నించడం కంటే ఆంగ్ల పదాన్ని అలాగే ఉంచడం మంచిది. ఉదా. ప్రెడేటర్ కోసం భోక్త సరే అనిపిస్తుంది. కానీ భోక్తకి వ్యావహారికంగా భిన్నమైన వాడుక ఉంది. ఎదురైనప్పుడు, ఈ రకమైన పదం ఆలోచన యొక్క ప్రవాహాన్ని విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది.
సర్వేంద్రియాణం… మొదటిసారిగా పద్యం పూర్తిగా చదువుతున్నాను. తులం సంశయంతో… మంచి అనువాదం.
ధన్యవాదములు
కాలం కథ గురించి కొడవళ్ళ హనుమంతరావు గారి అభిప్రాయం:
రచయితకి విషయంపై సాధికారికత, భాషపై పట్టు కలవని రుజువవుతోంది. ముగ్గురు ఉద్దండులను (అరిస్టాటిల్, సెయింట్ అగస్టీన్‌, న్యూటన్) ఉటంకించారు, కాని ఐన్‍స్టయిన్‍ ని ప్రస్తావించక పోవడం లోపంగా తోస్తుంది.
తెలుగు సాంకేతిక పదాలని వాడటంలో తగిన శ్రద్ధ చూపినట్లు కొట్టొచ్చినట్లు తెలుస్తుంది. జడోష్ణతకి (entropy) మాత్రం ఆంధ్రభారతిని సంప్రదించవలసి వచ్చింది. జడ+ఉష్ణత అనుకుంటే జడ అంటే జడత్వమా? అది సరైనదేనా?
ఎంట్రొపీ అంటే ఏమి నష్టం? తన పుస్తకం ఒకదానిని, మహీధర తన అభిమాన రచయిత JBS Haldaneకి అంకితమిస్తూ: “You can not keep out foreign words as you keep out foreign manufactured goods. Perhaps Telugu accepts them more easily than any other Indian language and this will certainly help to make it a rival to Hindi in teaching Science, Medicine and Engineering.” JBS Haldane. The Hindu (27-4-1958)
Entropy మాట ఎవరికీ అర్థం కాదని కొందరు చమత్కరించారు. నేనీ మధ్య ఇటాలియన్ భౌతిక శాస్త్రవేత్త, Carlo Rovelli, వ్రాసిన, “The Order of Time,” చదివాను (సన్నదే అయినా అర్థమయింది సగమే). దానిలో అంటాడు:
“Clausius introduces a quantity that measures this irreversible progress of heat in only one direction and, since he was a cultivated German, he gives it a name taken from ancient Greek – entropy:”
Clausius explained: “I prefer going to the ancient languages for the names of important scientific quantities, so that they may mean the same thing in all living tongues. I propose, therefore, to call S the entropy of a body, after the Greek word “transformation.” I have designedly coined the word entropy to be similar to energy, for these two quantities are so analogous in their physical significance, that an analogy of denominations seems to me helpful.”
ఈమధ్యనే చనిపోయిన అమెరికన్ భౌతిక శాస్త్రవేత్త, Leon Cooper, వేసిన చెణుకు: “By doing this, rather than extracting a name from the body of the current language (say: lost heat), he succeeded in coining a word that meant the same thing to everybody: nothing”.
(హాస్యప్రియులకు: అమెరికన్ కామెడీ షో Big Bang Theoryలోని నలుగురు యువ CalTech శాస్త్రవేత్తలలో Sheldon Cooper ఒకరు.)
Rovelli పుస్తకం చివర్లో అంటాడు: “Yaksa asks … Yudhistira, what is the greatest of all mysteries. The answer given resounds across millennia: ‘Every day countless people die, and yet those who remain live as if they are immortals.'”
నాకో ధర్మసందేహం: ఇంత ముఖ్యమైన ప్ర.జ.ను మన ఎర్రాప్రెగడ అరణ్యపర్వంలో ఎందుకు ఉంచలేదు
ఏదో ఒక బెంచ్ మార్క్ అవసరం కనుక, ప్రామాణిక నిఘంటువులలో ఉన్నవాటిని బెంచ్ మార్క్ లు గా తీసుకోవాలని నా అభిప్రాయం. లేదా ఎవరైనా మహా పండితుడు చెప్పినదాన్ని అంగీకరించాలి. లేకపోతే ప్రమాణీకరణ (standardisation) ను సాధించడం కష్టం.
చాలా ఉపయోగకరమైన వ్యాసం. ఎలనాగ గారు ఇలాంటివి కొనసాగిస్తారని ఆశిస్తాను.
ఓ సూచన: ఒకే వాక్యంలో పదస్వరూప దోషాలు, వ్యాకరణ దోషాలు కలపకుండా దేనికది వేరుగా వివరిస్తే సులభంగా అర్థమవుతుంది.
సమిష్టి, సాంప్రదాయము సబబేనంటుంది ఆంధ్రభారతి లోని బ్రౌణ్య నిఘంటువు.
“బయటికి వెళ్ళడానికి కనీసం రెండు జతల బట్టలైనా ఉండాలి,” సరిగానే ఉంది కాని “కనీసం బయటికి వెళ్ళడానికి రెండు మూడు జతల మంచి బట్టలైనా ఉండాలి” లోని కొంత భావాన్ని (“మంచి” ని) మింగేసింది.
“బయటికి వెళ్ళడానికి కనీసం రెండు జతల బట్టలైనా మంచివి ఉండాలి,” అనో
“బయటికి వెళ్ళడానికి మంచి బట్టలు కనీసం రెండు జతలైనా ఉండాలి,” అనో రాయాలి.
ఎంతమంది ఈ వ్యాసం చదివి సవరించుకుంటారన్నది, పెద్ద ప్రశ్న?
లేదా:
ఈ వ్యాసాన్ని, ఎంతమంది చదివి సవరించుకుంటారన్నది పెద్ద ప్రశ్న?
వాడుక వరకూ వస్తే మొదటిదే ఎక్కువగా వాడుకలో ఉంటుంది. రెండు విధాలా కూడా రాయచ్చు (రాయవచ్చు).
ఈ వ్యాసంలో మీరు వాడిన పదం–ఐనా–ఎవరూ ఈ విధంగా రాయడం లేదు. అందరూ–అయినా–అనే రాస్తున్నారు. ఇలాంటిదే ఇంకో పదం వుంది–“ఔను”. దీని బదులుగా “అవును” పదమే వాడకంలో వుంది. చదవడానికి రెండూ ఒకే అర్థం ఇచ్చేలాగనే ధ్వని కూడా వుంది.
రెంటికీ ఒకే ధ్వని ఉన్నప్పుడు ఏ పదమైనా వాడకోవచ్చని నా అభిప్రాయం.
వాక్య నిర్మాణం అంటారా? ఎవరికి తోచింది వారు రాస్తున్నారు. ఎవరూ వినే పరిస్థితిలో లేరు. చెబితే విన్నా, మార్చుకోవడానికి సిద్ధంగా లేరు.
ఒక కథలో ఈ క్రింది వాక్యాలు చూడండి:
ఇంట్లె కర్సులు పోగా మిగిలిన డబ్బులు… ఒక చిట్టీ వేసినరు.
ఎపుడైనా ఏదన్న పెండ్లికో, చావుకో… ఒక రోజు, రెండు రోజులు తమ ఊరికి పోయి… వచ్చేటోళ్లు.
మొత్తం కథంతా ఇలా చుక్కలతోనే ఉంది.
భాషని భ్రష్టు పట్టించండంలో ఈనాడు పత్రికకి ప్రథమ స్థానం ఇవ్వచ్చు. ఈ లింకు చూడండి.
చిన్నప్పటి కల్మషం లేని స్నేహాలు, అమాయకపు అనుభవాలు, భేషజాలు లేని జీవితాలు… కళ్ళకి కట్టినట్టు రాశారు స్వాతి. ఇదొక సిరీస్ లాగా మరిన్ని కధలు రాస్తే బాగుంటుంది.
In my family, some of us liked to watch English movies, many times crime thrillers, together. Listen to each other’s comments. Even stopping the movie, going back and forth occasionally.
In the movie “Fracture” where in Anthony Hopkins, Ryan Gosling starred, “when I said -the murderer made his first mistake, he became too cocky” my sibling cried out in sheer pleasure, saying how did you know! but then accused me of having seen the movie already. I haven’t. That was a lot of fun for me.
In the different versions of “The talented Mr. Ripley” I enjoyed the handsomeness of heroes, and the scenic beauty -in the French version (Alain Delon) and the subsequent American version (Jude Law), just as much if not more than the psychological trappings of the characters.
But I could not sit through the more recent Netflix produced episodes. They are too slow; hero is too plain for me.
Afterwards, only recently I read the novel by Patricia Highsmith) to see how true all these moviemakers are to the script. I think Patricia is one lucky book writer, where in the visuals and actors’ interpretations of characters made her writing much more interesting.
సురపురం గురించి Srinivas గారి అభిప్రాయం:
03/05/2025 3:56 am
ఈ పుస్తకం కన్నడ భాషలో ఉందా?
పంచేంద్రియాలు: 2. చూపు గురించి Srinivasarao Chaavli గారి అభిప్రాయం:
03/05/2025 12:48 am
వ్యాసం ఎప్పటిలాగే చాలా చదవదగినదిగా, ఆసక్తికరంగా ఉంది. ఒక శాస్త్రీయ భావనను అర్థమయ్యేలా చేయడానికి ఒక మంచి మార్గం విభిన్న దృక్కోణాల నుండి భావనను ప్రదర్శించడం. రచయిత అందులో నిపుణుడు అయితే, అది వ్యాసాన్ని అత్యంత ఆకర్షణీయంగా చేస్తుంది. ఆంగ్ల పదాలకు సమానమైన తెలుగు పదాలు స్పీడ్ బ్రేకర్‌లుగా పనిచేసినప్పటికీ, అర్థం చేసుకోవడానికి ఆసక్తికరంగా ఉంటాయి. వాటి సంఖ్య పెరిగినప్పుడు, వ్యాసం యొక్క పఠన సామర్థ్యం తగ్గుతుంది. అలాగే, అనువదించబడిన పదానికి ఖచ్చితమైన పదాన్ని కనుగొనడం సులభం కాదు. అటువంటప్పుడు, దానికి ఏదో ఒక తెలుగు పదాన్ని అమర్చడానికి ప్రయత్నించడం కంటే ఆంగ్ల పదాన్ని అలాగే ఉంచడం మంచిది. ఉదా. ప్రెడేటర్ కోసం భోక్త సరే అనిపిస్తుంది. కానీ భోక్తకి వ్యావహారికంగా భిన్నమైన వాడుక ఉంది. ఎదురైనప్పుడు, ఈ రకమైన పదం ఆలోచన యొక్క ప్రవాహాన్ని విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది.
సర్వేంద్రియాణం… మొదటిసారిగా పద్యం పూర్తిగా చదువుతున్నాను. తులం సంశయంతో… మంచి అనువాదం.
ధన్యవాదములు
కాలం కథ గురించి కొడవళ్ళ హనుమంతరావు గారి అభిప్రాయం:
03/04/2025 10:25 pm
“గతము గతంబె, యెన్నటికి కన్నులఁగట్టదు; సంశయాంధ సం
వృతము భవిష్యదర్థము; వివేకవతీ, యొక వర్తమానమే
సతత మవశ్యభోగ్యమగు సంపద; రమ్ము విషాదపాత్ర కీ
మతమునఁ దావులేదు; క్షణమాత్ర వహింపుము పానపాత్రికన్‌.”
— ఖయ్యాము రుబాయత్ కు దువ్వూరి అనుసృజన, “పానశాల”.
రచయితకి విషయంపై సాధికారికత, భాషపై పట్టు కలవని రుజువవుతోంది. ముగ్గురు ఉద్దండులను (అరిస్టాటిల్, సెయింట్ అగస్టీన్‌, న్యూటన్) ఉటంకించారు, కాని ఐన్‍స్టయిన్‍ ని ప్రస్తావించక పోవడం లోపంగా తోస్తుంది.
తెలుగు సాంకేతిక పదాలని వాడటంలో తగిన శ్రద్ధ చూపినట్లు కొట్టొచ్చినట్లు తెలుస్తుంది. జడోష్ణతకి (entropy) మాత్రం ఆంధ్రభారతిని సంప్రదించవలసి వచ్చింది. జడ+ఉష్ణత అనుకుంటే జడ అంటే జడత్వమా? అది సరైనదేనా?
ఎంట్రొపీ అంటే ఏమి నష్టం? తన పుస్తకం ఒకదానిని, మహీధర తన అభిమాన రచయిత JBS Haldaneకి అంకితమిస్తూ: “You can not keep out foreign words as you keep out foreign manufactured goods. Perhaps Telugu accepts them more easily than any other Indian language and this will certainly help to make it a rival to Hindi in teaching Science, Medicine and Engineering.” JBS Haldane. The Hindu (27-4-1958)
Entropy మాట ఎవరికీ అర్థం కాదని కొందరు చమత్కరించారు. నేనీ మధ్య ఇటాలియన్ భౌతిక శాస్త్రవేత్త, Carlo Rovelli, వ్రాసిన, “The Order of Time,” చదివాను (సన్నదే అయినా అర్థమయింది సగమే). దానిలో అంటాడు:
“Clausius introduces a quantity that measures this irreversible progress of heat in only one direction and, since he was a cultivated German, he gives it a name taken from ancient Greek – entropy:”
Clausius explained: “I prefer going to the ancient languages for the names of important scientific quantities, so that they may mean the same thing in all living tongues. I propose, therefore, to call S the entropy of a body, after the Greek word “transformation.” I have designedly coined the word entropy to be similar to energy, for these two quantities are so analogous in their physical significance, that an analogy of denominations seems to me helpful.”
ఈమధ్యనే చనిపోయిన అమెరికన్ భౌతిక శాస్త్రవేత్త, Leon Cooper, వేసిన చెణుకు: “By doing this, rather than extracting a name from the body of the current language (say: lost heat), he succeeded in coining a word that meant the same thing to everybody: nothing”.
(హాస్యప్రియులకు: అమెరికన్ కామెడీ షో Big Bang Theoryలోని నలుగురు యువ CalTech శాస్త్రవేత్తలలో Sheldon Cooper ఒకరు.)
Rovelli పుస్తకం చివర్లో అంటాడు: “Yaksa asks … Yudhistira, what is the greatest of all mysteries. The answer given resounds across millennia: ‘Every day countless people die, and yet those who remain live as if they are immortals.'”
నాకో ధర్మసందేహం: ఇంత ముఖ్యమైన ప్ర.జ.ను మన ఎర్రాప్రెగడ అరణ్యపర్వంలో ఎందుకు ఉంచలేదు
కొడవళ్ళ హనుమంతరావు
వచన రచనలో పదస్వరూపాలు, సింటాక్స్ గురించి Elanaaga గారి అభిప్రాయం:
03/04/2025 2:10 am
అమరేంద్ర గారికీ, మృత్యుంజయరావు గారికీ కృతజ్ఞతలు.
ఏదో ఒక బెంచ్ మార్క్ అవసరం కనుక, ప్రామాణిక నిఘంటువులలో ఉన్నవాటిని బెంచ్ మార్క్ లు గా తీసుకోవాలని నా అభిప్రాయం. లేదా ఎవరైనా మహా పండితుడు చెప్పినదాన్ని అంగీకరించాలి. లేకపోతే ప్రమాణీకరణ (standardisation) ను సాధించడం కష్టం.
వచన రచనలో పదస్వరూపాలు, సింటాక్స్ గురించి కొడవళ్ళ హనుమంతరావు గారి అభిప్రాయం:
03/04/2025 12:17 am
చాలా ఉపయోగకరమైన వ్యాసం. ఎలనాగ గారు ఇలాంటివి కొనసాగిస్తారని ఆశిస్తాను.
ఓ సూచన: ఒకే వాక్యంలో పదస్వరూప దోషాలు, వ్యాకరణ దోషాలు కలపకుండా దేనికది వేరుగా వివరిస్తే సులభంగా అర్థమవుతుంది.
సమిష్టి, సాంప్రదాయము సబబేనంటుంది ఆంధ్రభారతి లోని బ్రౌణ్య నిఘంటువు.
“బయటికి వెళ్ళడానికి కనీసం రెండు జతల బట్టలైనా ఉండాలి,” సరిగానే ఉంది కాని “కనీసం బయటికి వెళ్ళడానికి రెండు మూడు జతల మంచి బట్టలైనా ఉండాలి” లోని కొంత భావాన్ని (“మంచి” ని) మింగేసింది.
“బయటికి వెళ్ళడానికి కనీసం రెండు జతల బట్టలైనా మంచివి ఉండాలి,” అనో
“బయటికి వెళ్ళడానికి మంచి బట్టలు కనీసం రెండు జతలైనా ఉండాలి,” అనో రాయాలి.
కొడవళ్ళ హనుమంతరావు
వచన రచనలో పదస్వరూపాలు, సింటాక్స్ గురించి Sai Brahmanandam Gorti గారి అభిప్రాయం:
03/03/2025 6:20 pm
ఎలనాగ గారు:
మీ వ్యాసం బావుంది.
ఎంతమంది ఈ వ్యాసం చదివి సవరించుకుంటారన్నది, పెద్ద ప్రశ్న?
లేదా:
ఈ వ్యాసాన్ని, ఎంతమంది చదివి సవరించుకుంటారన్నది పెద్ద ప్రశ్న?
వాడుక వరకూ వస్తే మొదటిదే ఎక్కువగా వాడుకలో ఉంటుంది. రెండు విధాలా కూడా రాయచ్చు (రాయవచ్చు).
ఈ వ్యాసంలో మీరు వాడిన పదం–ఐనా–ఎవరూ ఈ విధంగా రాయడం లేదు. అందరూ–అయినా–అనే రాస్తున్నారు. ఇలాంటిదే ఇంకో పదం వుంది–“ఔను”. దీని బదులుగా “అవును” పదమే వాడకంలో వుంది. చదవడానికి రెండూ ఒకే అర్థం ఇచ్చేలాగనే ధ్వని కూడా వుంది.
రెంటికీ ఒకే ధ్వని ఉన్నప్పుడు ఏ పదమైనా వాడకోవచ్చని నా అభిప్రాయం.
వాక్య నిర్మాణం అంటారా? ఎవరికి తోచింది వారు రాస్తున్నారు. ఎవరూ వినే పరిస్థితిలో లేరు. చెబితే విన్నా, మార్చుకోవడానికి సిద్ధంగా లేరు.
ఒక కథలో ఈ క్రింది వాక్యాలు చూడండి:
ఇంట్లె కర్సులు పోగా మిగిలిన డబ్బులు… ఒక చిట్టీ వేసినరు.
ఎపుడైనా ఏదన్న పెండ్లికో, చావుకో… ఒక రోజు, రెండు రోజులు తమ ఊరికి పోయి… వచ్చేటోళ్లు.
మొత్తం కథంతా ఇలా చుక్కలతోనే ఉంది.
భాషని భ్రష్టు పట్టించండంలో ఈనాడు పత్రికకి ప్రథమ స్థానం ఇవ్వచ్చు. ఈ లింకు చూడండి.
https://www.eenadu.net/telugu-news/andhra-pradesh/mlc-elections-votes-counting-updates/1701/125039555
వి. ఎ. కె. అంటే? గురించి అయినవోలు ఉషా దేవి గారి అభిప్రాయం:
03/03/2025 10:25 am
చాలా మంచి, విలువైన సమాచారం. ఆయన రాసినవి కొన్ని చదవడమే కానీ ఆయన గురించి విన్నది ఇదే మొదటిసారి. అభినందనలు
వచన రచనలో పదస్వరూపాలు, సింటాక్స్ గురించి పిన్నమనేని మృత్యుంజయరావు గారి అభిప్రాయం:
03/03/2025 7:34 am
వాక్యనిర్మాణం గురించి చెప్తూనే నైఘంటిక పద స్వరూపం గురించి కూడా ప్రస్తావించడం బాగుంది.
బెష్టు ఫ్రెండ్స్ గురించి Vijaya గారి అభిప్రాయం:
03/03/2025 6:10 am
చిన్నప్పటి కల్మషం లేని స్నేహాలు, అమాయకపు అనుభవాలు, భేషజాలు లేని జీవితాలు… కళ్ళకి కట్టినట్టు రాశారు స్వాతి. ఇదొక సిరీస్ లాగా మరిన్ని కధలు రాస్తే బాగుంటుంది.
నో ఎగ్జిట్.3 గురించి Lyla Yerneni గారి అభిప్రాయం:
03/02/2025 11:05 am
Greetings!
“వలయం” కథ నేను పూర్వమే చదివాను.
In my family, some of us liked to watch English movies, many times crime thrillers, together. Listen to each other’s comments. Even stopping the movie, going back and forth occasionally.
In the movie “Fracture” where in Anthony Hopkins, Ryan Gosling starred, “when I said -the murderer made his first mistake, he became too cocky” my sibling cried out in sheer pleasure, saying how did you know! but then accused me of having seen the movie already. I haven’t. That was a lot of fun for me.
In the different versions of “The talented Mr. Ripley” I enjoyed the handsomeness of heroes, and the scenic beauty -in the French version (Alain Delon) and the subsequent American version (Jude Law), just as much if not more than the psychological trappings of the characters.
But I could not sit through the more recent Netflix produced episodes. They are too slow; hero is too plain for me.
Afterwards, only recently I read the novel by Patricia Highsmith) to see how true all these moviemakers are to the script. I think Patricia is one lucky book writer, where in the visuals and actors’ interpretations of characters made her writing much more interesting.
-Lyla