ఇలాంటి మధ్యాహ్నాల్లో ఆ తాతామనవళ్ళను చూస్తే చిన్న మోతాదు పరిశోధన చేస్తున్నట్టే ఉంటారు. మనవడి చేతిలో ఐపాడ్, తాత చేతిలో ఫోన్‌బుక్. అక్కడక్కడా పేర్లు, వాటి పక్కన పెద్దాయన చేతిరాత కుదరకున్నా ఒత్తిపట్టి రాసిన రాతలు–మాట్లాడిన బంధువులు, స్నేహితుల వివరాలు. కొన్ని పేజీల వెనక వాళ్ళు ఉన్న వీధుల ఫోటో ప్రింట్లు, ఇదే ఆ తాత-మనవడు చేసే వ్యవహారం.

హాల్లోకి వచ్చా. కొందరు నిద్రపోతున్నారు. కొందరు నిద్ర నటిస్తూ మెలుకువ దాచుకుంటున్నారు. వాళ్ళకి నా ఉనికి చిరాగ్గా ఉన్నట్లుంది. జత బట్టలు, టవల్ తీసుకున్నా. బ్రష్, పేస్ట్, దువ్వెన గుర్తొచ్చాయి. అవీ తీసుకున్నా. ఇంకా ఏవో గుర్తొచ్చాయి. అన్నీ వదిలేసి పోవడానికి అన్నీ తీసుకెళ్ళాలనుకోవడం, ఏది లేకపోయినా ఇబ్బందనో, చిన్న వస్తువే కదా అనో ప్రతిదీ సంచిలో పెట్టుకోవడం. చివరికి ఏది అవసరమో ఆలోచించి కొన్ని తీసుకొని బయటపడ్డా.

ఏమో ఈ కోటను చూస్తున్నప్పుడల్లా బహుశా దేవగిరి మధ్యలో ఆగిపోయిన అతి పెద్ద స్తూపం అనిపిస్తుంది. కాలక్రమేణా చోటుచేసుకున్న ఎన్నో మార్పులతో ఇది పటిష్టమైన కోటగా మార్చడానికి కారణమై ఉండచ్చు. ఏ రాజు కూడా ఒక కొండను ఇంత లోతుగా తొలచి కోటను నిర్మించాలని అనుకున్నాడని అనుకోను. దీనికి ఉన్న రక్షణ ఏర్పాట్లు అన్నీ కృత్రిమమైనవి, ఎక్కువభాగం శిల్పులతో చెక్కబడినవే.

ఏమవుతుంది నాకు? గిల్టీగా ఎందుకుంది, నా లోపల భయమెందుకు? మణి ఇదివరకటిలా లేదు. ప్రశ్నలు వేసినా నన్నేమి అనలేదు, నా వైపు చూసే అభావపు చూపు తట్టుకోలేకుండా ఉన్నా. ఉక్రోషంగా చెప్పాలనిపించింది భరణి నన్ను వెతుక్కుంటా వచ్చాడు నిన్ను చూసుకోమని అని. కాని చెప్పలేకపోయా. మనుషులు మన అవసరాలను చూసి, వాళ్ళ పనులు చేయించుకుంటారు. ప్రేమ స్నేహం ముసుగులో భరణి చేసిందేంటి?

కాలు ఆనించిన చోటు విమానాలు ఆగే చోటు. స్థలాలని కలుపుతూ, కాలాలని మారుస్తూ, నాగరికతలని కరెన్సీ నోట్లలా తర్జుమా చేయగలిగే పవిత్ర స్థలి. నువ్వు అక్కడే నిలబడివున్నా నీతో పాటు ఇదే కాలంలో ఇదే క్షణంలో జీవించిన, జీవిస్తున్న ఈ కోట్లకోట్లమంది సంబంధం లేని జనాల ఆటుపోట్లు, ఒకరినొకరు తోసుకుంటూ తప్పుకుంటూ వస్తూ పోతూ… ఇవ్వేమీ నిన్ను తాకే స్థితిలో నువ్వు లేవు.

రోహిణి చనిపోయి ఇరవై రోజులు దాటింది. పత్రికలో చదివి సమాచారం తెలుసుకున్నాను. ఆమె ఇంటికి వెళ్ళినప్పుడు ఎప్పట్లాగే ఇంటి తలుపు బిగించి ఉంది. నేను తలుపు తట్టగానే పక్కనున్న కిటికీ సగం తీసి చూసి ‘మీరా?’ అని అడిగి తలుపు తీసింది జయ. నేను లోపలికి వెళ్ళగానే తలుపు, కిటికీ మూసింది. ‘ఒక నెల రోజలుగా ఊర్లో లేను. నిన్ననే తెలిసింది విషయం’ అని అబద్ధమాడాను.

ఈ పధకం ప్రకారం బంధులుడు, అతని ముప్ఫై ఇద్దరు పిల్లలూ రహస్యంగా వెళ్ళి ఫలానా రాజ్యం సరిహద్దుల్లో జరగబోయే తిరుగుబాటు అణచాలి. అలా వాళ్ళు వెళ్ళినపుడు అక్కడ దాక్కున్న ప్రసేనజిత్తు సైన్యం ఈ బంధులుణ్ణీ, అతని పిల్లలనీ హతమారుస్తుస్తుంది వాళ్ళు నిద్రలో ఉండగా. అలా అతి బలవంతుడైన బంధులుణ్ణి పిల్లల్తో సహా వదిలించుకుంటే దరిద్రం వదులుతుంది ప్రసేనజిత్తుకి.

“అవునొరేయ్. బొత్తాల్లో ఉన్న సుకవే సుకం రా. జుప్పు అటిటు ఆడకుండా ఆగిపోయిందనుకో. బాచేయటానికి కాజా గాడింకో ఇరవయ్యో పాతికో దొబ్బుతాడు. రాంబారికో యాభై ఎకరం గొబ్బిరితోటుంది కాబట్టి, ఆళ్ళ మాంగారు ఇంకో యాభై పల్లంకొట్టి పిల్లనిచ్చేరు. నీకూ నాకూ ఏం వుంది? తాడుంటే బొంగరవుండదు. బొంగరవుంటే తాడుండదు.” జిప్ ప్యాంట్ కుట్టించడం విరమించుకున్నాడు సత్తిగాడు.

నిసి క్రమేపీ వేరే రకమైన సరళ జీవన విధానం అలవరచుకుంది. ఇప్పుడు, ఇన్ని ఏళ్ళ తదనంతరం, తన సౌందర్యం గురించి కొత్త స్ఫురణ ఆమెలో కలిగింది. పొడవుగా వదిలేసిన తెల్లని మెరుపుల జుట్టు, మృదువుగా మారిన ముఖరేఖలు. కళ్ళలో జాలి, వేదన, ఆలోచనల స్థానంలో, కొత్త తరహా చురుకు చూపులు, ప్రఫుల్లమైన నవ్వు. దుస్తులు నగల ఎన్నికలో కొత్త నాజూకులు. ఏది ఇందులో తన స్వాభావికం?

యాక్సిడెంట్స్ ఎలా జరుగుతాయి? అనుకొని ఏదీ జరగదు. ఊహించనివి ఊహించకుండా జరుగుతాయి. అయినా ఇది అనుకోకుండా జరిగిందా? అనుకొనే జరిగింది కదా! కావాలని చేసిన యాక్సిడెంట్‌కి ఎంత మూల్యం చెల్లించాలి? మూల్యం చెల్లించడం కోసమే యాక్సిడెంట్ చేస్తారా! విరిగిన చేయి, వెన్ను పక్కగా దిగబడిన రాయి, నీ ప్రమేయం లేకుండా నిన్ను తడిమే చేతుల స్పర్శ కూడా.

స్టే-ఎట్-హోమ్ డాడ్‍గా ఉండే ఉద్దేశ్యం లేదని సందీప్ స్పష్టం చేశాడు అందరికీ. పాలసీ ప్రకారం వచ్చే ఆర్నెళ్ళ లీవ్ కాకుండా ఉద్యోగం మానేయాల్సిన పరిస్థితి వచ్చినప్పుడు నొచ్చుకున్నాడు. అనిత ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ తగ్గదు, ఆమెకి ఆమె ఉద్యోగం అంత ముఖ్యం! ఇద్దరూ మొండిపట్టు పట్టి బాబుని పూర్తిగా ఏ ఆయాకో వదిలేయడం ఇష్టం లేక, మనసు చంపుకుని ఉద్యోగం మానుకున్నాడు.

ఓ చేత్తో బల్లలమీది ఎంగిలి ప్లేట్లు తీస్తూనే చూస్తున్నాడు సర్వర్. బిల్లు చెల్లిస్తున్న కస్టమర్ ఒకసారి చూసి తల తిప్పుకున్నాడు మళ్ళీ చూసేముందు. టీ తాగడం అవగానే సిగరెట్ వెలిగిస్తూ చూసిన కాలేజీ కుర్రాడి నోట్లో ఊరింది బూతుపాట. పంక్చరేస్తున్న పదిహేనేళ్ళ బుడత, బొమ్మకి బ్లౌజ్ తొడుగుతున్నతను, పరుపుల కొట్లో బేరమాడుతున్న పెద్దాయన… కాలేజీ కుర్రాడి బూతుపాటతోబాటు ఫోన్‌లోకి ఎక్కుతున్నాయి ఆమె నడకలోని కదలికలన్నీ…

మనిషితో మనిషి మాట్లాడుతూనే ఉంటాడు. తనతో తాను ఇంకా ఎక్కువగా, అంతు లేకుండా… అది మధ్యాహ్నం. అటు మీద పైనంతా ఒళ్ళంతా హైదరాబాద్ అంతా కాలిపోతున్న ఎండ. పక్కనే కె. ఎఫ్. సి. కానీ రోడ్డుకి ఆ వైపున ఉంటుంది. బండి దిగిన మరుక్షణం ‘దాహానికి’ సమాధానంగా ఆ కె. ఎఫ్. సి. గుర్తొస్తుంటుంది. ‘వెళ్ళినా బాగుండు’ అని అనుకుంటావు చూడు? అదీ నీతో నువ్వు మాట్లాడుకోవడం అంటే.

ఇదే మొదలు. పిల్లాడు పుట్టాక వొంటరిగా ప్రయాణించడం! పెద్ధ ఝాన్సీరాణీలా ఫీలయిపోయి, వొక్కతే వెళ్ళగలనని బయల్దేరింది. ఇప్పుడు తెలుస్తోంది ఎంత కష్టవోఁ, ఎంత స్ట్రెస్సో! ఛ! మళ్ళీ ఎప్పుడూ ఇలాంటి బ్యాడ్ డెసిషన్ తీసుకోకూడదు… లోపల్లోపల తిట్టుకుంటూ సీటు క్రింద నించి బ్యాగ్ బయటికి లాగింది. పిల్లాడి సామాన్లు అన్నీ సైడ్ పాకెట్‌లో సర్దేసింది. బ్యాగ్ సీట్ కిందనించి తీసి పక్కనే పెట్టుకుంది.

ప్రపంచంలో జనం అందరూ కూడా అనేకానేక రోగాలతో, విపత్తులతో మూలుగుతున్నారు. కొంతమందికి శారీరిక అనారోగ్యం అయితే కొంతమందికి మానసిక అనారోగ్యం. తనతో సహా ఎవరికీ కూడా పూర్తి ఆరోగ్యం అనేదే లేదు. జీవితంలో ఒకే ఒక విషయం ప్రతీవారికీ జరిగేదీ, జరగక తప్పనిదీ – చావు మాత్రమే. ఇదేనా సిద్ధార్థుడు సన్యాసం తీసుకోవడానిక్కారణం?

దేనికో రెడీ అవుతున్నట్టు నన్ను వెల్లకిలా పడుకోబెట్టి నాపైకి వొరిగాడు. నా మీద నాకు నమ్మకం పోయేది ఈ పొజిషన్ లోనే. ముందు సులువుగానే మానేజ్ చేసేదాన్ని. ఈ మధ్యే నాలో ఈ మార్పు గమనించాను. అతని పరిస్థితి కూడా ఇలాగే ఉందని తెలిసిపోతుంది. మెత్తని ఈటెల్లా నా గుండెలోకి గుచ్చుకెళ్ళిపోయే ఫీలింగ్స్. అటు స్వీకరించలేను. ఇటు తిప్పిపంపించనూ లేను. ‘బ్రేక్ ఫాస్ట్ ఇన్ ది బెడ్’ ఇన్ ది మిడిల్ ఆఫ్ ది నైట్.

“అమ్మనిచ్చి పెళ్ళి చెయ్యమని నువ్వు తాతయ్యనడిగావ్. నీకంటే రెండేళ్ళు పెద్దదని వాళ్ళు వద్దన్నారు. మీ ఇద్దరికీ వేరే చోట్ల పెళ్ళయినా, నువ్వు అమ్మని వేధిస్తోనే ఉన్నావ్ మా ఇంటికి వచ్చినప్పుడల్లా. పైగా పెళ్ళయిన రెండేళ్ళకే అమ్మ తల చెడి పుట్టింటికి తిరిగొచ్చిందాయె. నీ ప్రయత్నాలు ఫలించకుండా ఎలా ఉంటాయి?!” ఆయన తల అడ్డంగా తిప్పడానికి ప్రయత్నిస్తున్నట్లు అతనికి తెలుస్తోంది.

నా వైపు చూసిందా అమ్మాయి. ఊపిరి బిగబట్టి తనవైపే చూశాను. అమ్మాయి సన్నగా ఒక నవ్వు నవ్వి, మెల్లగా చేతులు సాచి నెమ్మదిగా నేలని తన్ని పైకి లేచింది గాలిపటంలాగా. అలాగే నవ్వుతూ నా వంక చూస్తూ గోడల పక్కగా హాయిగా పైకి ఎగురుతూ… తేలిగ్గా ఒక దేవతలాగా తేలుతూ అలాగే మెల్లగా గది పై కప్పుదాకా ఎగిరింది. పై కప్పు దగ్గ్గరకు రాగానే, చేయి ఎత్తి కప్పును నెట్టి ఆ ఊతంతో మళ్ళీ మెల్లగా కిందకు రాబోయింది. కానీ మళ్ళీ తేలసాగింది.

మేనత్తలు, నీల, నిసి,‍ ఇద్దరు ఒకేసారి లండన్ రావటం, అదీ తన ఇండియా ట్రిప్ ముందే జరగటం, వారి మేనకోడలికి చాలా సంతోషాన్నిచ్చింది. అదీ! వారంతా ఈ అతి చక్కని చోట ఆ రోజు కలవాలనుకోటం. జస్ట్ గ్రేట్! కొలనులో హంసలు విలాసంగా తేలుతున్నాయి, వారి కళ్ళముందు. రంగుల తుమ్మెదలు ఓడ్‍హౌస్ కథలలోలాగా ఎగురుతున్నయ్యి. గాలి తేలిక సుగంధాలు తెస్తున్నది.

దారిలో ఏదో కూడలి దగ్గిర గుమికూడి ఉన్నారు జనం, ఏదో వింత చూస్తున్నట్టు. దగ్గిరకెళ్ళి చూశాడు. దారుణమైన నెప్పితో పడి ఉన్న ఒక స్త్రీ మూలుగుతోంది. ప్రసవవేదన. ఇందుకేనా భగవానుడు చెప్పేది జననమరణాలనుంచి విముక్తి పొందాలని? పాపం ఎంతటి వ్యథ! చుట్టూ ఉన్న వాళ్ళలో ఎవరికీ ఏమీ చేయడానికి పాలుపోవడంలేదు. ఎవరో పరుగున పోయి వైద్యుణ్ణి పిలుచుకొచ్చారు.