గడి నుడి – 9 సమాధానాలు

గడినుడి 9కి ఈసారి చాలా తొందరగా తప్పుల్లేని పరిష్కారాలు వచ్చాయి. అన్ని సమాధానాలూ సరిగా పంపిన ఈ అయిదుగురు విజేతలకు అభినందనలు:

  1. ఉరుపుటూరి శ్రీనివాస్
  2. వేదుల సుభద్ర
  3. రవిచంద్ర ఇనగంటి
  4. టి. ఎస్. రాధిక
  5. పంతుల గోపాలకృష్ణ

టి. చంద్రశేఖర రెడ్డి, వి. దీప్తి, పి. సి. రాములు, పి. వి. ఎస్. కార్తీక్ చంద్ర గార్లు ఒక తప్పుతో సమాధానాలు పంపించారు (అచ్చు-తప్పు కాబోలు). వారందరికీ కూడా మా అభినందనలు.

అడ్డం

  1. వ్యక్తుల పట్ల మొదలైన రేవతి నాలుక ధోరణి మార్చుకుంటే గాలులు విరుద్ధంగా వీస్తాయి (4,4)
    సమాధానం: వ్యతిరేక పవనాలు. వ్య(క్తుల) ప(ట్ల) + రేవతినాలుక మార్పుతో.
  2. రెండు ప్రాంతాల కలయికతో తయారైన అర్ధంకాని భాష (6)
    సమాధానం: కీసర బాసర
  3. పాండిత్యానికి మరో పేరు (3)
    సమాధానం: సాహితి
  4. పులుపు తాకను అన్న అయోమయంలో శివుడు (6)
    సమాధానం: పునుకతాలుపు. చెల్లాచెదురైంది.
  5. మమతలకోవిలని విమల వీడి హడావిడిగా వెళ్తేనే మృదుత్వం (4)
    సమాధానం: కోమలత. మమతలకోవిల నుండి విమల తీసేస్తే వస్తుంది
  6. ఈ రాగంలో మంగళ స్వరూపిణి కనిపిస్తుంది (3)
    సమాధానం: కల్యాణి. రెండర్ధాల పదం
  7. కడుపులో నిప్పు దాచుకునే మణి (5)
    సమాధానం: అగ్నిగర్భము. అంటే సూర్యకాంత శిల. నిప్పు=అగ్ని కడుపు=గర్భం కలిసాయి.
  8. యోగ్యత తలాతోకలతో వ్యాయామం (2)
    సమాధానం: సాము. సామర్థ్యము అంటే యోగ్యత. దాని తలాతోకలతో వచ్చింది.
  9. పొమ్ము! అది లక్ష్మణుడు ఆది నుండి బాణాలు దాచుకునే చోటు (5)
    సమాధానం: అమ్ములపొది. పొమ్ము అది ల[క్ష్మణుడు] తో వచ్చింది.
  10. వ్యర్ధపుమాటలు మాట్లాడు సెలయేరు (2)
    సమాధానం: వాగు. రెండర్థాల పదం.
  11. అచ్చు కానిది. అలాగని హల్లు కూడా కాదు (5)
    సమాధానం: అముద్రితము.
  12. కోక తడుపు ప్రమాదం కొందరు స్త్రీలకి ప్రసవంలో తప్పదు (5)
    సమాధానం: కడుపుకోత. ప్రమాదం అక్షరాల మార్పు సూచిస్తుంది.
  13. ఈతరం వాళ్ళు చేసే జలక్రీడా విశేషం (2)
    సమాధానం:ఈత. అక్కడే ఉంది.
  14. గొంతుపోక రగులుతుంటే వీడు అటుతిరిగి నిద్రపోతున్నాడు (5)
    సమాధానం: గురకపోతు. వెనుకనుండి కనిపిస్తోంది.
  15. తెలుసుకోగలిగేవాడు (2)
    సమాధానం: గ్రాహి.
  16. అమ్మ చివర కోవెలలోకి చెట్టుకి కాచేదానితో వెళ్తే కూష్మాండం (5)
    సమాధానం: గుమ్మడికాయ. గుడి మధ్యలో [అ]మ్మ + చెట్టుకికాచేది కాయ కదా?
  17. గుండీలు పెట్టుకోవాలంటే కాకినాడ సరుకులుండాలి (3)
    సమాధానం: కాజాలు. కాకినాడ కాజాలు అందరికీ తెలిసిన విషయం.
  18. అప్సర భగవంతుడి రాశి (4)
    సమాధానం: దేవకన్య. భగవంతుడి = దేవ + రాశి = కన్య
  19. గ్రంథాల్లో విషయాల్ని ఒక వరుసలో తెలిపే పట్టికా? (6)
    సమాధానం: అనుక్రమణికా. విషయసూచికకి ఇంకో పేరు.
  20. వాడుక భాష మధ్యన చర్మ వాద్య విశేషం (3)
    సమాధానం: మద్దెల. మధ్యన, మధ్యలో పదాల్ని వాడుకలో కొన్నిప్రాంతాల్లొ వాడే మాట
  21. ఎక్కువకష్టాలలో కృంగిపోతున్నప్పుడు చేసే జలక్రీడావిశేషం (6)
    సమాధానం: తలమునకలు. జలక్రీడే కదా?
  22. నీ అరచేతిలో ఉసిరికాయుంటే ఎవరూ చెప్పకుండానే అన్నీ తెలిసినట్టా? (8)
    సమాధానం: కరతలామలకము. అమలకము అంటే ఉసిరికాయ. అన్నీతెలిసినవాడిని ఇలాగేకదా అంటాం?

నిలువు

  1. ఖర్చులో వసారా పూర్తికాకుంటే కృషి చెయ్యాలి (4)
    సమాధానం: వ్యవసాయం. ఖర్చు అంటే వ్యయం. వసా[రా] మధ్యలో వచ్చింది.
  2. బలరాముడి భార్య చుక్కలాగుంటుందా? (3)
    సమాధానం: రేవతి. బలరాముడి భార్య పేరు రేవతి అంటే నక్షత్రం/చుక్క కదా?
  3. ఫణిరా! పుట్ట పక్కకి పోకు. ఇటునుండి రాజపత్ని చూస్తోంది (5)
    సమాధానం: పట్టపురాణి. వెనుకనుండి.
  4. కసి నా వంకర ముక్కు (3)
    సమాధానం: నాసిక. వంకర పదం తారుమారుని సూచిస్తుంది.
  5. మనలేని బుద్ధిమంతుడు సమం (2)
    సమాధానం: సరి. మనసరి అంటే బుద్ధిమంతుడు. మన తీసేస్తే మిగిలింది.
  6. దీపావళిమతాబుకి తెలివి జోడిస్తే మంత్రప్రయోగం (4)
    సమాధానం: బాణామతి. మతాబు అంటే బాణా. తెలివి అంటే మతి. కలిస్తే వచ్చింది.
  7. సారము తలకెక్కి గిర్రున తిరిగితే పాతాళలోకం కనిపిస్తుంది (5)సమాధానం: రసాతలము. అంటే పాతాళలోకం. గిర్రునతిరగడం తారుమరు అని చెప్తోంది.
  8. కొండచిలువ గట్టు మీదెక్కితే తిరుమల కనిపిస్తుంది (5)
    సమాధానం: చిలువగట్టు. అక్కడే ఉంది.
  9. ఆ సంతోషం ఇది తాగనంతవరకే. తాగితే వృధా ఖర్చు (4)
    సమాధానం: ఆముదము. ముదము అంటే సంతోషం. వాడుకలో చేతి డబ్బు ఎవరిమీదనైనా అనవసరంగా పెడితే అనే మాట కాదూ?

    (అక్షరాలు నాలుగుకి బదులు మూడు అని తప్పుగా ఇవ్వడం జరిగింది. పొరపాటు మన్నించాలి.)

  10. నేత్రపర్వము (6)
    సమాధానం: కన్నులపండుగ.
  11. సహోదరి ఉండే వీధిలోనే పూటకూళ్ళమ్మలు నివసిస్తారు (4)
    సమాధానం: అక్కవాడ. సహోదరి అంటే అక్క. వీధి అంటే వాడ. పూటకూళ్ళమ్మలుండే చోటు ఇదే.
  12. తక థక జాలు వారే బౌద్ధగ్రంధం (3,3)
    సమాధానం: జాతక కథలు. తారుమారై అక్కడే ఉంది.
  13. ఆప్రకారంగా చేసే పిండివంటలు (2)
    సమాధానం: అట్లు. వేరే వివరణ అవసరం లేదుగా.
  14. ప్రాణిపై చూపే కనికరం జీవకారుణ్యం (4)
    సమాధానం: భూతదయ. ప్రాణి అంటే భూతం. కనికరం అంటే దయ. కలిస్తే అవుతుంది.
  15. తలాతోకాలేకుండా భర్తలేని స్త్రీ జరిపే వేడుక (2)
    సమాధానం: తంతు. వితంతువు తలాతోకా తీస్తే వస్తుంది.
  16. పరీక్షల్లో సున్నా? (4)
    సమాధానం: కోడిగుడ్డు. వాడుకులో సరదాగా అనే మాట.
  17. ఈ జంతువు తీసే అరనిద్రని ఇలాగంటాం (5)
    సమాధానం: కోడికునుకు. అరమోడ్పు కళ్ళతో కోడి తీసే నిద్ర.
  18. ఆగ్రాలో మనదేశవనితగా అక్కడక్కడ కనిపించే అమ్మతల్లి (5)
    సమాధానం: గ్రామదేవత. అక్షరం దాటి అక్షరం కలిపితే అమ్మతల్లి కనిపిస్తుంది.
  19. స్మశానానికి రక్షణా? వ్యర్ధమైనపని (5)
    సమాధానం: కాటికాపలా. శ్మశానం అంటే కాడు. రక్షణ అంటే కాపలా.
  20. జబ్బు పడ్డప్పుడు ఇది పరమ ఔషధంలా పనిచేస్తుందని నానుడి (4)
    సమాధానం: లంకణము. జ్వరం వస్తే ఒకొక్కప్పుడు చేసేది కదా?
  21. మేము కలవారి కుటుంబం నుండి వచ్చినా ఎగాదిగా చూస్తే వేషం కనిపిస్తుంది (4)
    సమాధానం: వాలకము. ఎగాదిగా చూడండి.
  22. గోముఖ రాశి (3)
    సమాధానం: మకర. గోముఖ అంటే మొసలి. మకర రాశి కూడా.
  23. మకరదూలము లో తరచూ మళ్ళీ కనపడుతుంది (3)
    సమాధానం: మరల. అక్షరాలు మార్చి చూస్తే కనిపిస్తుంది.
  24. ఈ దంపుడు ఆడంబరంగా చెప్పే ఉపన్యాసం (2)
    సమాధానం: ఊక. రాజకీయ ఉపన్యాసాలు విన్నప్పుడు అనిపించేది!