ఈనాటకం దాదాపు 2500 ఏళ్ళక్రితం భాస మహాకవి రాసాడని నమ్మకం. ఈనాటకాన్ని చదివేటప్పుడు చదువరులందరూ ఈవిషయాన్ని గుర్తుంచుకుని చదివితే, భాసుడి గొప్పతనం బాగా తెలుస్తుంది. ఈనాటకం చదువుతూంటే ఎన్నో ప్రయోగాలు మనకు ఎప్పట్నుంచో తెలిసినవి, అందరినోళ్ళలో నలిగి నానినవి అనిపిస్తాయి. ఇందుకు అసలు కారణం, భాసుడి తర్వాత వచ్చిన కవులు చాలామంది భాసుణ్ణి అనుసరించి రాయటమే నని మనం గుర్తుంచుకోవాలి. మనల్ని అపరాధపరిశోధనల్లో ముంచెత్తిన షెర్లాక్‌ హోమ్స్‌ వంటి వారి deductive reasoning వంటి ప్రయోగాలుకూడా ఆనాడే భాసుడు చెయ్యడం ఈనాటకంలో గమనిస్తాం.

ద్వితీయాశ్వాసము శ్రీఖండ శీతనగ మ ధ్యాఖండక్షోణిమండ లాఖండల వి ద్యాఖేలనభోజ సుధీ లేఖద్రుమ కృష్ణరాయ లీలామదనా అవధరింపుము జైమిని మునీంద్రునకుం ప్రజ్ఞాసాంద్రంబులగు పక్షీంద్రంబు లవ్వలికథ […]

మంత్రి – మహిషం – 11 మంత్రి మానసికంగా ఎంతగా రగిలిపోతున్నా, తనకు సహజంగావున్న వ్యంగ్య హాస్య ప్రవృత్తిని విడిచిపెట్టకుండా, మహిషంతో ఇలా అంటున్నాడు. […]

పాలకుడు భ్రష్టుపట్టిపోయిన వేళ, భరించరాని మనోవేదన చవిచూసిన మంత్రి ఏం చేస్తాడు? రెండు పనులు చేస్తాడు. ఒకటి. పాలకుడికి నచ్చచెప్పి, ప్రజలకు మేలు చేయించాలని […]

శ్రీకంఠుండు భుజంగభూషణుడు భస్మీభూత పంచాస్త్రుడ స్తోకాటోప బలప్రతాప పురరక్షో దక్ష సంశిక్షణుం డా కాశోజ్వ్జల కేశపాశుడు త్రిశూలాంకుండు రుద్రుండు తా వీకం జింతలపాటి నీలనృపతిన్‌ […]

శ్రీరహితగేహ! చంద్రీ వారవధూ మదనసదన వర్ధిత సుఖరో గారూఢిత మృదుదేహ! వ నీరంగ విహారసాంద్ర! నీలనరేంద్రా! ఆకర్ణింపుము తావకీన కథావిధానంబు యథార్థంబుగా దొల్లి శ్రీశివబ్రాహ్మణ […]

శ్రీరతిసతీ మనోహర చారుతర గృహాయమాన శష్పావృత వి స్తారభగాన్విత చంద్రీ నీరంధ్రాశేవ్యలోల నీలనృపాలా ఆకర్ణింపుము తావకీన కథావిధానంబు యథార్థంబుగా శ్రీశివబ్రాహ్మణ వర్ణాగ్రగణ్యుండైన వీరభద్ర భట్టారకేంద్రునకు […]

స్వేచ్ఛాగానం దివిలో ఊగే విహంగాన్ని భువిలో పాకే పురుగు బంధిస్తుంది గడియేని ఆగని సూర్యుణ్ణి గడియారపు బాహువులు బంధిస్తాయి పీతడెక్కల చంద్రుణ్ణి చేతులెత్తే సముద్రం […]

ఉత్తర మేఘః(ద్వితీయ సర్గః) 1 విద్యుత్వన్తం లలితవనితాః సేంద్రచాపం సచిత్రాః సంగీతాయ ప్రహతమురజాః స్నిగ్ధగమ్భీరఘోషమ్‌ అన్తస్తోయం మణిమయభువ స్తుఙ్గ మభ్రం లిహాగ్రాః ప్రాసాదాస్వ్తాం తులయితు […]

మధుమావతి యిల్లు సింహళద్వీపమున గాని సృష్టిలోన బద్మినీజాతి లేదను పలుకు కల్ల తెరవ మధుమావతీదేవి దేవకన్య పద్మినీజాతి దోర్గంటి పట్టణమున మలయజగంధియైన మధుమావతి యూర్పుల […]

శ్రీకాకుళపు తిర్నాళ్ళు దవనపున్నమ కాకుళాధ్యక్షుడైన తెలుగురాయడు దేవతాధీశ్వరుండు భువనహితముగ నుత్సవం బవధరింప నందు బోయితి మీ పోయినట్టి యేడు కారవేల్ల మతల్లికా కల్పవల్లి కడుపు […]

నగరావలోకనము అదె భైరవస్థాన మటమీద నల్లదె చమడేశ్వరీ మహాశక్తి నగరు వీరభద్రేశ్వరాగార మంటపమదె యదె బౌద్ధదేవు విహారభూమి అదె ముద్దరా ల్ముసానమ్మ నివాసంబు నల్లదె […]

కర్ణాటి కటిభారంబును చన్నుదోయి భరమున్‌ గల్పించె నా బ్రహ్మ పి న్నటి కౌదీగకు మున్న యిప్డు విమలార్ణఃపూర్ణమై యున్న యీ ఘటిభారం బొక డెక్కుడయ్యె […]

నేపథ్యమున గతిరసికుండ షట్చరణ గానకళాకమనీయ యో మరు వ్రత వికచారవింద వనవాటిక నేమిటికిం బరిత్యజిం చితి వటవీప్రదేశమున జెట్టులు సేమలు నేమి గల్గినన్‌ బతిచెడి […]

పూర్వ మేఘః(ప్రధమ సర్గః) 1 కశ్చి త్కాన్తా విరహగురుణా స్వాధికారాత్ప్రమత్తః శాపే నాస్తంగమితమహిమా వర్షభోగ్యేణ భర్తుః యక్ష శ్చక్రే జనకతనయా స్నానపుణ్యోదకేషు స్నిగ్ధచ్ఛాయాతరుషు వసతిం […]