ఆగస్ట్ 14, 2015.
శ్రీధర్
ఘాట్ రోడ్డులో బస్ రొద ఆ మలుపుల్లో తగ్గుతూ పెరుగుతూ వుంది. చల్లగాలికి తెరలు తెరలుగా తలనొప్పి వస్తూంది. కళ్ళనుంచి కారుతున్న నీళ్ళు గాలికి చెదిరిపోతున్నాయి. అదృష్టం బాగుండి నా ప్రక్క సీట్లో ఎవరూ లేరు. నన్ను ఎవరైనా పరీక్షగా చూసినా ఎవరో మెకానిక్ అనుకోవాలని మట్టి, ఇంజనాయిలు బట్టలకి పూసుకున్నాను. టోపీని మొహం మీదకు లాక్కుని సీట్లో జారగిలబడి కూర్చున్నాను. ఈ రోడ్డులో పోలీసుల గస్తీ ఎక్కువగానే వుంటుంది. వాళ్ళు ఒకసారి చూసిన మొహాన్ని మర్చిపోరు. మొదటిసారి వాళ్ళకి చిక్కి ఏడేళ్ళయినా నాకు భయంగానే వుంటుంది ఎప్పుడేమవుతుందేమో అని. కానీ, అది ఈ రోజు మాత్రం కాకూడదు. నేను ఎలాగైనా సరే ఊరికి చేరాలి.
“బాగా దిగులు పడుతుంటుందిరా కృష్ణమ్మ నీ గురించి.”
తమ్ముడి మాటలు గుర్తొచ్చాయి. ప్రతిరోజూ ఏదో ఒక సందర్భంలో నా గురించి మాట్లాడుతుందంట. నడవలేని తమ్ముడిని, రోగిష్టి అమ్మని గాలికొదిలేసి వచ్చాను. ఆమే వాడిని కాపాడుతోంది. ఎలా వచ్చానో అలా వాళ్ళని వదిలేసి!?
ఆమె మీద కోపం, ఉక్రోషం, నాకేం కావాలో నాకే తెలియనితనం. పారిపోయాను ఆమెకి దూరంగా… ఊబి లోకి… చేతకాని పనిని చేయలేక, ప్రతిక్షణమూ ఏడుస్తూ. ఇంత చదువుకున్న నాకు అది తప్పు పనన్న ఆలోచనే రాలేదు. తప్పని తెలిసే సరికే తప్పించుకోలేనంత ఇరుక్కుపోయాను. అమ్మ చనిపోయిందని తెలిసినా వెళ్ళలేదు. ఏదో కోపం నామీద నాకే, ఎవరి మీదో చెప్పలేని కసి.
బస్ మట్టిరోడ్డు మీదికొచ్చింది. ఇంకొక్క గంటలో ఊరు చేరతాను. వున్నట్టుండి వెన్నులోంచి చలి పుట్టి ఒళ్ళంతా వణికింది. ఆమెకేమయిందో!? ఆఖరి క్షణాల్లో ఉన్నట్లే చెప్పారు. ఆమె బతకాలి. బతకాలి.
మధ్యాహ్నం వాళ్ళు నా గది తలుపును తట్టినప్పుడు సగం నిద్రలో ఉన్నాను.
“శ్రీధరూ, కృష్ణమ్మకి ఆరోగ్యం బాగాలేదని హాస్పిటల్లో చేర్పించారంట, మీ తమ్ముడు ఫోన్ చేశాడు. చీకటి పడ్డాకే బయల్దేరమని పెద్దన్న నీకు చెప్పి రమ్మన్నాడు,” అన్నాడు రఘు.
వాడు చెప్పింది అర్థం కావడానికి చాలా సమయం పట్టింది కాని ఆమె పేరు వినగానే దిగ్గున లేచి కూర్చున్నాను.
“వెళ్ళేప్పుడు జాగ్రత్త అని చెప్పమన్నాడు అన్న. అడ్డరోడ్డు రంగమ్మ కొట్టు దగ్గరాగి మీ తమ్ముడికి ఫోన్ చేసి – వస్తున్నట్లు చెప్పు. నువ్వొస్తే ఆమె బతుకుద్దన్నట్లు చెప్తున్నాడు మీ తమ్ముడు.” వాడి మాటలకి గుండె గుబుక్కుమంది.
“ఆఁ” అన్నాను.
చీకట్లు ముసురుకున్న దాకా ఉగ్గబట్టుకుని కూర్చుని లేచెళ్ళి రంగమ్మ కొట్టు దగ్గర్నుండి ఫోన్ చేశాను.
“నేను చేసింది తప్పురా శీనా. ఆమెకి చెప్పాలిరా. నేనొస్తున్నానని చెప్పు.” నా గొంతు బొంగురు పోయింది.
“పొద్దున్నే వీలు చూసుకుని చెప్తానన్నాయ్, నువ్వొస్తే సంతోషంతో కొన్నాళ్ళు బ్రతుకుతుంది, భయపడక్కర్లా, నాకు నమ్మకముంది.”
మౌనంగా ఉన్నాను. ఎప్పడి మాదిరే ‘నా గురించి ఏమంటోందిరా?’ అని అడగాలని మాట నోటిదాకా వచ్చింది కాని మాట పెగల్లేదు. వాడే మళ్ళీ అన్నాడు.
“అన్నాయ్, నువ్వెందుకు భయపడుతున్నావన్నాయ్? తెలీక చేసిన తప్పు. ఆ సంగతి పోలీసోళ్ళకి చెబితే శిక్ష తగ్గిస్తారు. తర్వాత ఏదో పని చేసుకోని బ్రతకొచ్చు అంతేగాని వాళ్ళకి కనపడకుండా దాక్కుంటే ఎట్లా? అదే తప్పులో అలానే బతుకుతుంటే ఎట్లా? అని అంటానే ఉందిరా కృష్ణమ్మ. ‘నువ్వు ఫోన్ చేసి చెప్పు కృష్ణమ్మా, నువ్వు చెప్తే వస్తాడు’ అని చాలా సార్లు అడుక్కున్నానన్నాయ్. నువ్వు తిరిగొస్తే కానీ నీతో మాట్లాడ్డం మాత్రం చేయననేదిరా. చాలా మొండిపట్టే పట్టింది. ఆమె చెప్పిన మాట వినకుండా మమ్మల్ని వదిలి వెళ్ళిపోయావని కోపం.”
“అమ్మనీ, నిన్నూ వదిలి పెట్టి రావడం తప్పే కదరా. పొరపాటు చేశాను. పోలీసులకి లొంగి పోతానన్నానని కృష్ణమ్మకి చెప్పు. వస్తున్నానని చెప్పు.” నా గొంతు పూడుకుపోయింది.
“ఊరుకోన్నాయ్, మనకి అమ్మ ఉన్నా ఒకటే లేకపోయినా ఒకటే. కృష్ణమ్మే నాకు అమ్మ. నాకిప్పుడు వొంట్లో కూడా బావుందిరా. గజ్జి పోయింది. కర్రపోటుతో నడుస్తున్నాను. తొందర్లోనే కర్ర కూడా అక్కర్లేదని చెప్తుంది కృష్ణమ్మ. ఆయమ్మ ఎంత ధైర్యం చెప్తుందో ప్రతిరోజూ.” వాడి గొంతులో ఉత్సాహం వచ్చింది.
“సరేలే, రాత్రి బస్‌కి బయల్దేరుతున్నానుగా. వచ్చాక మాట్లాడుకుందాం.”
బస్సు గుంతలో పడి వూగింది. డ్రైవర్ ఆవేశంగా రోడ్లనీ, గవర్నమెంట్ ఆఫీసర్లనీ, రోడ్లకు రాళ్ళడ్డం పెట్టే పోలీసుల్నీ బూతులు తిడుతున్నాడు. ముందు సీట్లల్లో కూర్చున్న వాళ్ళు అతనికి సపోర్టుగా మాట్లాడుతున్నారు.
“నువ్వు బాగా చదువుకో శ్రీధర్, ఇంటికి పెద్దకొడుకువి నువ్వు. తమ్ముడు చూస్తే రోగిష్టి. మీ అమ్మ సంగతి నీకు తెలుసు. ఆమెకి ఎప్పుడు ఏం ప్రమాదం వస్తుందో చెప్పలేము. నువ్వు బాగా చదువుకుంటేనే తమ్ముడినీ, అమ్మనీ బాగా చూసుకోగలవు,” అనేది కృష్ణమ్మ.
ఉద్యోగం లేదని చిరాకు ఒక వైపు. ఆమె నన్ను తనింట్లోకి రానియ్యకుండా నా ముఖం మీదే తలుపులు మూసేసిందని దిగులు మరో వైపు. ఆమెని అల్లరి చేశాను, ఆమె తోనే ఉండాలని, ఆమె మళ్ళీ మళ్ళీ కావాలనిపించి పిచ్చి పట్టినట్లయి ఆమెని ఎన్ని మాటలో అన్నాను. నేనట్లా మాట్లాడినా కూడా ఆమెకి నా మీద అంతే అభిమానం వుండింది. తను నాతో మాట్లాడకపోయినా తమ్ముడి చేత ఫోన్లు చేపిస్తూ నన్ను వచ్చేయమని అడిగిస్తూనే ఉంది. నా బాగోగులు తెలుసుకుంటూనే వుంది.
ఆమెకి ఈ పాపిష్టి జబ్బేందో? నేను చేసిన పాపం ఆమెను కుట్టికుడుపుతోందేమో! నాకు వెక్కిళ్ళు ఆగలేదు. భుజం మీద తువ్వాలు తీసి మొహం కప్పుకున్నాను.
బస్ ఇంకా మట్టిరోడ్డు మీదే ఉంది. దారినిండా గుంతలు. వాటిల్లో పడ్డప్పుడల్లా బస్ ఎగిరెగిరి పడుతోంది.
జూన్ 10, 1996.
కృష్ణమ్మ
రోడ్డుకి అవతల మట్టిలో కూలబడి తన పక్కన ఆడుకుంటున్న పిల్లలని ఆశగా చూస్తూ, అప్పుడప్పుడూ తన గజ్జి కాళ్ళని గీక్కుంటున్న అబ్బాయి బొమ్మని వేస్తున్నాను నా గది కిటికీలోంచి చూస్తూ. వాటర్ కలర్స్ కాకుండా ఆయిల్స్ ఎంచుకున్నాను ఈ బొమ్మ కోసం. ఈయన క్యాంపుకెళ్ళి నాలుగు రోజులవుతోంది. ఈ రోజు రావాలి. ఆయనుంటే పెయింటింగ్ పనే కుదరదు అదేమిటో…
“కిష్టమ్మా, పువ్వులు కోసేదా?” నరసమ్మ కేక పెద్దగా.
ఉలిక్కిపడి గడియారం వైపు చూశాను. సాయంత్రం ఐదవుతోంది. కుంచెని పాలెట్ మీద పెట్టేసి తలుపు తీసి బయటకి వచ్చాను. ఇంటి ముందున్న రేకుల పంచ లోంచి వడగాలి కొడుతోంది.
“ఐదయినా ఎండ పేల్చేస్తుంది నరసమ్మా!”
నన్ను చూసిన నరసమ్మ గేటు తీసుకుని లోపలకి వచ్చి నా వైపు చూసి నవ్వింది. “లోపలే ఉంటావుగా, బయటికొచ్చేలకి అట్టానే వుంటది మరి.”
సన్నజాజి కొమ్మ వంచి పూలు కోస్తూ, “అబ్బబ్బ, ఈ పిల్లల గోల చూడు కిష్టమ్మా, మద్దేన్నం పూట కాస్త కునుకు కూడా తియ్యనియ్యకుండా అరుస్తానే వుంటిరి,” అంది విసుగ్గా.
“ఈ పిల్లలు బడికి వెళ్ళకపోతే వాళ్ళమ్మానాన్నలు ఏమీ అనరా?” అన్నాను వాళ్ళనే చూస్తూ.
గజ్జిపిల్లవాడు నన్ను చూసి దేక్కుంటూ నా వైపు రాసాగాడు. వయసు పద్నాలుగు, పదిహేనేళ్ళుంటాయేమో కాని పోషణ లేక బక్కచిక్కి ఉన్నాడు. కళగల ముఖం కాని పాపం ఒళ్ళంతా అట్టగట్టుకు పోయినట్లు గజ్జి. కాళ్ళ దగ్గర గీక్కున్నచోట చర్మం చెదిరి ఎర్రగా ఉంది. ఆ పిల్లాడి కాళ్ళల్లోని శక్తిని గజ్జే లాగేసి ఉంటుంది. అందుకే నడవలేకపోతున్నాడు.
“ఆ శీదర గాడు పిల్లల్ని సెడగొడుతున్నాడు కిష్టమ్మా, పదో తరగతి ఎన్ని సార్లు రాపిచ్చినా పెయిలయిపోతన్నాడు. ఈ గజ్జి శీను వాడి తమ్ముడే,” పిల్లల్లో అందరికంటే పెద్దవాడి లాగా ఉన్న అబ్బాయిని చూపిస్తూ అంది. గజ్జిపిల్లాడు గేటు దగ్గరకొచ్చి పళ్ళికిలించాడు. నాకు నవ్వొచ్చింది వాడిని చూస్తే.
“నిన్న ఆడిని పిలిచి లడ్డు ఇస్తివిగా!ఇంకొదలడు కిష్టమ్మా నిన్ను,” అంది నరసమ్మ కూడా నవ్వుతూ. నేను వాడికి లడ్డు తెచ్చివ్వాలని లోపలకి వెళ్ళాను.
ఆ ఇంట్లో మా కొత్త కాపురం మొదలు పెట్టి మూడు నెలలవుతోంది. ఇంటికి వెనకనున్న పోర్షన్ మాది. మా పోర్షన్ ఎదురుగ్గా, రోడ్దుకి అవతల వరసగా ఇందిరమ్మ ఇళ్ళు. మా ఇంటి ఓనర్స్ ముందు వైపు పోర్షన్లో ఉంటారు. ఇంటి చుట్టూ ప్రహరీ గోడ, ముందు పెద్ద గేటు, వెనుక చిన్న గేటు. చిన్న గేటు లోంచే మా రాకపోకలు. ఓనర్స్ – భార్యాభర్తలిద్దరూ ఉద్యోగస్తులు. వాళ్ళిద్దరూ, ఈయనా ఉదయం వెళితే మళ్ళీ సాయంత్రమే వచ్చేది. నెలలో నాలుగు సార్లు ఆఫీస్ పని మీద క్యాంప్ వెళుతుంటారు ఈయన. వెళితే రెండు రోజులగ్గాని రాడు.
పగలంతా అంత పెద్ద ఇంట్లో నేనొక్కదాన్నే. ఇందిరమ్మ ఇళ్ళల్లో వాళ్ళు, పిల్లలు, మా ఇంటి ఎదురుగ్గా ఉండే నరసమ్మ నాకు కాలక్షేపం. నరసమ్మ మా ఇంట్లో పనికి కూడా కుదురుకోవడంతో భయం లేకుండా హాయిగా ఉంది.
“ఒరేయ్, శీదరా! ఇటురారా, కిష్టమ్మ పిలుస్తంది ఇటురా.” కేకేసింది నరసమ్మ. నేను లడ్డు తెచ్చి ఇస్తుంటే శ్రీధర్ పరిగెత్తుకుంటూ వచ్చాడు. తమ్ముడిని చూస్తూ ‘తీసుకోకూడదు’ అని కంటితో సైగలు చేశాడు. అన్ననేమీ పట్టించుకోకుండా ఆ పిల్లాడు నా చేతిలోంచి లడ్డుని తీసుకున్నాడు.
“యీడికి బడికెళ్ళమని చెప్పు కిష్టమ్మా, నువ్వు చెప్తే అన్నా యినుకుంటడేమో! పది పాసయిపోతే ఏదో ఒక కంపెనీలో అటెండర్ పని ఇప్పిస్తానని మా ఇంటాయన అంటన్నాడు. మేవెంత చెప్పినా యినడంలా.”
శ్రీధర్ వైపు పరీక్షగా చూశాను. ముచ్చటగా ఉన్నాడు.
“లెక్కలొక్కటే ఫెయిల్ అయిపోతున్నానండీ ఎన్ని సార్లు రాసినా…” అన్నాడు కళ్ళు చిట్లించి. పదిహేడు ఏళ్ళ కుర్రవాడు అలా అమాయకంగా అంటుంటే పాపం అనిపించింది.
“పోన్లే, ఈ సంవత్సరం మళ్ళీ పరీక్ష ఫీజు కట్టు. ప్రతిరోజూ సాయంత్రం ఈ టైమ్‌లో వచ్చి నా దగ్గర లెక్కలు నేర్చుకో, ఈజీగా పాసయిపోతావు.”
సరేనన్నట్లుగా తల ఊపాడు. వెళుతున్న అతన్ని ఆపి లోపలకెళ్ళి మరో లడ్దు తెచ్చి ఇవ్వబోయాను. అతను తీసుకోకుండా వద్దంటూ తల ఆడించి వెళ్ళిపోయాడు.