E dESa caritra coocinaa
E munnadi garvakaaraNam?
narajaati caritra samastam
parapiiDana paraayaNatvam.
narajaati caritra samastam
parasparaaharaNOdyOgam
narajaati caritra samastam
raNarakta pravaaha siktam.
biiBatsarasa pradhaanam,
piSaacagaNa samavaakaaram!
narajaati caritra samastam
daridrulanu kaalcukutinaDam.
balavamtulu durbala jaatini
baanisalanu kaavimcaaru:
narahamtalu dharaadhipatulai
caritramuna prasidhdhi kekkiri.
raNaramgam kaanicOTu Boo
sthalamamtaa vedakina dorakadu:
gatamamtaa taDise raktamuna,
kaakumTE kanniLulatO.
callaarina samsaaraaloo,
maraNimcina jana samdOham,
asahaayula haahaakaaram
caritralO moolugutunnavi.
vaishamyam, svaardhaparatvam,
kouTilyam, iirshyalu, spardhalu,
maayalatO maarupErlatO
caritragati niroopimcinavi.
jemGij Kaan, taamarlEnoo,
naadirshaa, Gajnii, GOrii,
sikidarO evaDaitEnEm?
okokkaDoo mahaahamtakuDu.
vaikingulu, SvEtahooNuloo,
sidhiyanloo, paaraSiikuloo,
pimDaarulu, thaggulu kaTTiri
kaalaaniki kattula vamtena.
a~naanapu TamdhayugamlO,
aakalilO, aavESamalO---
teliyani E tiivraSaktulO
naDipistE naDici manushyulu----
amtaa tama prayOjakatvam,
taamE Buvi kadhinaadhulamani,
sthaapimcina saamraajyaaloo,
nirmimcina krutrima caTTaal---
itarEtara Saktulu lEstE
paDipOyenu pEka mEDalai!
parasparam samGarshimcina
SaktulalO caritra puTTenu.
cirakaalam jarigina mOsam,
balavamtula dourjanyaaloo,
dhanavamtula pannaagaaloo
imkaanaa! ikapai cellavu.
oka vyaktini marokka vyaktii,
oka jaatini vEroka jaatii,
piiDimcE saaGika dharmam
imkaanaa? ikapai saagadu.
ciinaalO rikshaavaalaa,
cek dESapu ganipanimanishii,
airlaamDuna ODa kaLaasii,
aNagaarina aartulamdaroo---
haaTenTaaT, jooloo, niigrO,
KamDamtara naanaa jaatulu
caaritraka yadhaardhatatvam
caaTistaa roka gomtukatO.
E yudhdham emduku jarigeno?
E raajyam ennaaLLumdO?
taariiKulu, dastaavEjulu
ivi kaavOy caritra kardham.
ii raaNii prEma puraaNam,
aa muTTaDikaina Karculoo,
matalabuloo, kaiPiiyatuloo,
ivi kaavOy caritrasaaram.
itihaasapu ciikaTikONam
aTTaDuguna paDi kaanpimcani
kadhalannii kaavaalippuDu!
daacEstE daagani satyam.
nailunadii naagarikatalO
saamaanyuni jiivanameTTidi?
taajamahal nirmaaNaaniki
raaLLettina kooliilevvaru?
saamraajyapu damDayaatralO
saamaanyula saahasameTTidi?
praBuvekkina pallaki kaadOy,
adi mOsina bOyii levvaru?
takshaSilaa, paaTaliiputram,
madhyadharaa samudratiiram,
haarappaa, mohEmjOdaarO,
krO-maanyaan guhaamuKaallO--
caaritraka viBaatasamdhyala
maanavakadha vikaasameTTidi?
E dESam E kaalamlO
saadhimcina dE paramaardham?
E Silpam? E saahityam?
E Saastram? E gaamdharvam?
E velgula kii prasthaanamm?
E svapnam? E digvijayam?
-----SRIRANGAM SRINIVASARAO
(MAHAPRASTHANAM)